Dýraverndarinn - 01.12.1966, Blaðsíða 7

Na$»a» um
STartfnglinn
Eftir Finnboga Bernódnsson i Bolungarvik.
Aðfaranótt hins 6. júlí árið 1942 gerðist sá atburð-
ur, að þýzkir kafbátar réðust á skipalest úti fyrir
Vestfjörðum. Hversu mörg skip voru skotin í kaf
og hversu margir menn fórust þarna var aldrei gefið
upp af herstjórn Bandamanna með neinum sann-
indum. Hins vegar var vitað, að tvö skip komust,
í höfn á Vestfjörðum, annað inn í Dýrafjörð, en
hitt inn á Önundarfjörð, sundurtætt eftir skot og
sprengjur.
Mikið af alls konar braki var á reki um hafið;
björgunarbátar og flekar sáust víða, og allmikið
af þessu var hirt, enda flaut margt af því til lands
og barst upp á fjörur hér og þar. Stórar, kolsvartar
jarðolíubreiður voru viðs vegar um hafið, og þakti
olían mjög stór samfelld svæði, þegar logn var á.
Þessar olíubreiður reyndust hinn mesti háski fyrir
alla þá fugla, sem í þeim lentu. Klístraðist olíu-
bikið í fiðrið, svo það lagðist fast að líkamanum og
varð að lokum gegnvott inn að skinni og gat alls
ekki þornað. Voru mikil brögð að þessu, og varð
endirinn jafnan á einn og sama veg: Fuglarnir dóu
aumkunarlegum dauðdaga. Er jafnvel óhætt að
fullyrða, að fjöldi svartfugla hreint og beint drukkn-
aði, en aðrir króknuðu um hásumarið, þó að þeir
hefðu þolað vetrarhörkur á úfnu hafi.
Nokkru eftir að þeir atburðir gerðust, sem að
eftir að bæklingurinn kom út, hvernig honum hefði
verið tekið af almenningi, og höfundurinn hefði
sagt, að hugmyndir hans um þessi mál, hefðu vakið
rnikla athygli. Mörg barnavinafélög og byggingar-
félög hefðu þegar ráðizt í framkvæmdir á grund-
velli þeirra. Það væru því góðar horfur á, að sú
gæti orðið raunin, að jafnvel þau börn, sem byggju
í stórborgum, fengju að kynnast dýrum sér til yndis
°g aukins þroska.
Hvað svo um þessi mál hér á íslandi?
framan getur, vorum við á sjó á vélbátnum Flosa
hinum eldri. Formaðurinn var þá Benedikt Jónsson.
Logn var og heiðskírt loft og veður því sérlega
fagurt. Þegar við vorum alllangt komnir að draga
lóðirnar, kom svartfugl syndandi að bátnum, og brá
nú svo undarlega við, að fuglinn vildi auðsjáanlega
komast upp í bátinn, því að hann fylgdi honum eft-
ir, hélt sig þétt við skutinn. Benedikt þótti þetta
kynlegt atferli hjá villtum sjófugli, og virtist honurn
ekki um að villast, að fuglinn væri að leita sér
hjálpar. Benedikt seildist því niður til hans, lyfti
honum upp í bátinn og lét hann á vélarhúsið. Fugl-
inn virtist kunna þessu vel. Hann var allur ataður
olíubiki, og nú tók hann að reyna að kroppa það
úr fiðrinu, vann að þessu lengi og dyggilega. Öðru
hverju blakaði hann vængjunum og hristi sig eins
og hann megnaði, en þetta stoðaði lítið, því að
fiðrið var gegnblautt og klesst við hörundið. Ég tók
þá fuglinn og lét hann fram á lúkarakappann. Svo
reyndi ég að strjúka allt fiðrið á honum öfugt, og
var að þessu nokkur bót. En fuglinn kunni þessu
illa. Reyndi hann að gogga í mig og gargaði vonzku-
lega. Ég hætti Jrá þessari tilraun minni, en flatti
smáfisk og lét hann hjá honum. Það féll honum
betur en fyrra atferli mitt. Hann hjó drjúgum í fisk-
inn, en reytti sig þess á milli.
Við héldum áfram að draga, og fór Jtað nú að
ganga hægar, Jrví að í hljóp mikill straumur. Við
skiptum okkur þess vegna ekkert af svartfuglinum.
Virtist hann orðinn allbrattur, vel Jnirr að sjá og
saddur. Allt í einu lyfti hann sér og hoppaði út á
öldustokkinn. Þar skimaði hann í allar áttir, og að
Jrví búnu steypti hann sér í sjóinn og synti frá bátn-
um. Bar hann hratt aftur fyrir skutinn, því að andóf
var mikið og báturinn á allmikilli ferð. Við gáfum
honum svo ekki frekari gætur.
Þegar Jretta skeði, vorum við nýbyrjaðir að draga
næst síðasta tengsli lóðanna. Þegar upp kom síðasta
miðkrakan, var niðurstaðan sett á dráttarspilið, og
var hún dregin á J)ví, unz bólið var komið að skutn-
um. Maðurinn, sem dró niðurstöðurnar, heitir
Magnús Helgason. Hann brá sér nú aftur á skut-
þiljurnar til Jiess að leysa úr stönginni. Þegar hann
renndi augunum aftur fyrir skutinn, sá hann, að
svartfugl synti allt hvað af tók á eftir bátnum, en
vann Jió ekkert á vegna straumsins og Jress tiltölulega
mikla gangs, sem varð að vera á bátnum, svo að
áfram hefðist á lóðina. Tók J)á Magnús liðlegan
DÝRAVERNDARINN
83