Stúdentablaðið - 01.10.1995, Blaðsíða 10

10
Útgefandi: Stúdentaráö Háskóla islands
Ritstjóri og ábyrgbarmaöur: Þórmundur Jónatansson
Framkvæmdastjóri: Sæmundur Norðfjörð
Ritstjórn: Dalla Olafsdóttir, Gauti B. Eggertsson, Jón Ottar Birgisson,
Kristján Guy Burgess og Sigurjón Pálsson
Ljósmyndir: Sæmundur Norðfjörð, Sindre Williamson Aarsbog og fleiri
Teikningar: Þorri Hringsson
Prófarkalestur: Armann Jakobsson
Umbrot og hönnun: Reykvísk útgáfa
Filmuvinnsla og prentun: Isafoldarprentsmiðja
Með blaðinu fylgir kynningarbæklingur frá Kristilega stúdentafélaginu.
Skrifstofa Stúdentablaðsins er i Stúdentaheimilinu við Hringbraut.
Hún er opin alla virka daga frá kl. 9-17.
Sími: 562-1080, Bréfasími: 562-1040, Netfang: thormund@rhi.hi.is
L E I Ð A R I
Metnaðarleysi ríkisstjórnar
Fjárlagafrumvarpið er komið. Fátt er það á ári hverju sem beðið
er eftir með jafn mikilli eftirvæntingu og þessu skyldufrumvarpi
ríkisstjórnar. Ríkisstjórninni ber skylda til að reka ríkissjóð af
skynsemi og fyrirhyggju og styrkja stoðir samfélagsins á sama
tíma. Björn Bjarnason menntamálaráðherra segir í viðtali við
Stúdentablaðið að meginmarkmið stjórnarinnar sé aö ná
fjárlagahallanum niður. Þetta er hárrétt hjá Birni. Metnaður
ríkisstjórnarinnar felst í engu öðru en þeim ásetningi að skera
niður eða halda aftur af ríkisútgjöldum. Stúdentablaðió telur
að skynsemin og fyrirhyggjan hafi snúist upp í andhverfu sína í
ýmsum málaflokkum. Er Stúdentablaðinu þannig nærtækast að
nefna framlög til skóla- og menntamála, Háskóla Islands og
rannsókna- og vísindastarfs. An efa er það rétt sem heimildir
blaðsins herma, að ráóherra telji sig hafa staðið sig vel við verja
sitt ráðuneyti fyrir niðurskuróarhnífnum. Frammistaða er
afstæð eins og margt annað og ráðherra stóð sig í besta falii vel
miðað við félaga sína í ríkisstjórn. Eða stóð hann sig verst með
því að hafa skorið lítið sem ekkert niður? Obreytt ffamlög til
Háskóla Islands og niðurskurður í rannsóknasjóði stúdenta
endurspeglar stórkosdegt metnaðarleysi ríkisstjórnarinnar í
málaflokki sem forseti Islands telur gegna lykilhlutverki í
framfaraþróun íslenskrar þjóðar.
Fjórfesting til framtíðar
Fullyrða má að stjórnvöld leggi allt of litia rækt við að fjárfesta
í þekkingu og menntun þjóðarinnar. Ragnar Arnason,
prófessor í hagfræði viö Háskóla Islands, segir í athyglisverðu
viötali í blaðinu aö stjórnvöld skilji ekki gildi mannauðs, þ.e.
samanlagðrar menntunar og þekkingar þjóðarinnar. Hann segir
að rekja megi fjóróung allrar landsframleiðslu til mannauðs og
hugvits. Ohætt er að taka undir með Ragnari þegar hann varar
stjórnvöld viö því að vanmeta þátt menntunar í hagvexti og
framleiöslu. Ragnar segir í viötalinu: „A meóan aðrar þjóðir
leggja 8-10 prósent af þjóðartekjum sínum í menntun og
rannsóknir erum við að leggja 5-6 prósent. A öllum sviðum
íslensks menntakerfis hafa íslensk stjórnvöld kosið að gera
minna en nágrannaþjóðirnar. ... þetta [mun] koma harkalega
niður á velsæld þjóðarinnar í framtíöinni og hefur líklega gert
það nú þegar.“ Ragnar bendir ennffemur á þaó að jafnvel þótt
Svíar hafi skorið stórkostiega niður í opinberri þjónustu um ár-
ið hafi menntakerfið verið alveg undanþegið þeim niðurskurði.
I upphafi skal endinn skoða
Fjársvelti Háskólans til margra ára og fyrirhuguð lækkun fram-
laga í Vísindasjóð, Rannsóknarnámssjóð og Nýsköpunarsjóð
má rekja beint til huglausra tilrauna til þess að rétta viö íslenskt
hagkerfi. I upphafi skyldi endinn skoða. Ef hugað er að
ffamtíðinni og harðnandi samkeppni þjóðanna felst lausnin í
menntun og rannsóknum. Vert er aö huga að því aö allar
aðstæður eru fyrir hendi til að rannsóknastarf og atvinnulíf
blómstri hér í landi. Hagkerfið er á hinn bóginn mjög
viðkvæmt og má illa viö skammsýnum lausnum. Ragnar Arna-
son segir í blaðinu að svo gæri farið „viö verðum að horfast í
augu vió það sem þjóð að það verði ekki forsendur fyrir góðri
lífsafkomu á Islandi fyrir fleiri en um 250.000 manns.“ Að
sama skapi telur hann Islendinga aðeins geta náð sér upp úr
einni verstu kreppu aldarinnar ef til lengri tíma sé litið. „Það
væri hægt að gera það í krafti hugvits, fjárfestingar í mannauöi
og skynsamlegri nýtingar náttúruauðlinda,“ sagði Ragnar.
Stúdentablaðiö hvetur stjórnvöld til að endurskoóa hug sinn til
skóla- og menntamála, eins og hann birtist í fjárlagafrum-
varpinu. Ríkisframlög til menntamála og rannsóknarstarfs eiga
ekki aðeins að vera undanþegin niöurskurði heldur verður að
auka þau markvisst og af skynsemi. Menntun er fjárfesting til
framtíðar.
Þórmundur Jónatansson
Margrét
og Maeve
Frásagnir úr reynsluheimi
Erasmus-kvenna
Stúdentablaðið fékk þá
andríku hugmynd að
hitta þær Margréti og
Maeve, sem báðar hafa
verið Erasmus skiptinemar -
Margrét í Cork í fýrra og
Maeve í Reykavík í ár - og
fá þær til að bera saman
reynslu sína af þeirri reynslu
á skipulegan hátt. Ur því
varð þó ekki, eins og sjá má
hér að neðan. Nietzsche
sagði um Grikki til forna að
hin mikla andlega dýpt
þeirra hefði gert þá
grunnhyggna. Við verðum
að vona að um þetta viðtal
gildi hið andstæða: að
grunnhyggni þess geri það
djúpt. Margrét er skáletruð,
Maeve „normal“ og blaða-
menn feitletraðir.
Húsnæði:
Margrét: Ég bjó á garði medfullt af
saiitján ára stelpum, sem voru með
regluleg vatnsáflog. Maeve: Eg bý
núna á gistiheimili nálægt
miðbænum; það er ágætt. Eg held
að Háskólinn hafi ekki viljað hafa
alla Erasmus-nemana saman á
einum stúdentagarði.
Matur:
Eg held að ég hafi smakkað mest af
vonda matnum í báðum löndum.
Hér hef ég fengið hákarl, lunda...
hvað fleira? Enga höfrunga? Nei,
enga höfrunga. En hákarlinn er allt
í lagi; lyktin er hræðileg en þegar
maður er búinn að bragða á
honum er hann ekki svo slæmur. A
Irlandi er slátur kallað hinu frekar
óhuggulega nafni “blood pudding.”
írar borða líka mikið af kartöflum.
Leyfðu mér að giska: „...Because
all the other food, the meat, the
vegetables, / was shipped, under
armed guard, back to England /
while the Irish people starved?”
Fólk:
Á Irlandi eru allir svo afslappaðir.
Efþeir segjast munu koma klukkan
átta, koma þeir örugglega ekki fyrr
en níu eða tíu. Hér finnst mér allir
vera miklu uppteknari; maður fær á
tilfmninguna að fólk vilji bara
ganga sinna erinda, án þess að vera
ónáðað. En skólinn er miklu
skiþulggðari á írlandi. Þeir eru
miklu strangari á ritgerðaskilum,ojj
þess háttar.
Bíó:
Eitt sem alltaf kemur mér á óvart er
þegar bíómyndir hætta í miðju kafi
til að allir geti farið og keypt sér
meira nammi. Eg er búin að fara
oft í bíó hérna en ég gleymi þessu
alltaf. A írlandi er auglýst hvenœr
myndir byrja. Ef maður kemur á
réttum tíma, þarf maður fyrst að
horfa á auglýsingar í hálftíma, þá
er hlé. Það er gæti verið verra. Eg
meina, hér kemur maður á
réttum tíma og stundum þarf
maður að horfa á íslenska
kvikmynd í tvo tíma.
Túrismi og regnhlífar:
Hefur þú farið eitthvert, Meave?
Þórsmörk, Landmannalaugar; fúllt
af stöðum sem ég man ekki nöfnin
á eða kann ekki að bera fram. Ég
var ekki mjög góður túristi á
írlandi. Ég skoðaði bara eitthvað
þegar ég fékk gesti. Það er allt mjög
gmnt en það er líka mikil rigning.
Það rigndi of mikið á síðasta ári.
Þegar Julio kom í apríl var allt á
kafi í vatni. Fólk varð að búa til
brýr til að komast á milli húsa. En
það góða við rigninguna á Irlandi
er að hún kemur beint niður en
ekki á hlið eins og hér. Já, það er
hœgt að nota regnhlífar. Það góða
við Irland, fýrir fólk eins og mig,
sem alltaf er að týna regnhlífum, er
að ef mann vantar regnhlíf heldur
maður bara partí í rigningu. Allir
gestirnir koma með regnhlíf verða
kófdrukknir og gleyma að taka þ<er
þegar þeir fara heim þannig að á
eftir á maður tólfnýjar regnhlífar.
Miðbærinn um helgar:
Eg hef aldrei séð svona margt fólk
á einum stað í Reykjavík. Göturnar
eru alltaf næstum því mannlausar
nema á næturnar. Gaman? Ja,
sennilega ef maður er fimmtán ára.
En það er aldrei sungið hérna. Á
Irlandi heyrir maður alltaf einhverja
vera að syngja á næturnar, mjög
falskt. Hérna eru allir alveg jafn
drukknir, en enginn syngur. Þeir
eru sennilega of
uppteknir við að slást.
Eða bara drekka. [Og á
þessum stað í
samtalinu, eins og til
að vera fulltrúi hinna
drekkandi stétta,
kemur að borði okkar
maður sem spyr hvort
við séum mennta-
skólafólk. Hann segist
vera vélstjóri, nýkom-
inn suður, og vera að
skrifa undir samning
við General Motors
upp á sjö milljónir
dollara. Við bjóðum
honum að gera upp
reikning okkar við
kaffihúsið en hann
hafnar því og leitar
fljótlega á önnur mið.]
Tungumólið:
Eg tala svolitla íslensku. Eg skil
oftast það sem fólk segir við mig í
búðum. Fyrsta orðið sem ég lærði
kenndi Margrét mér á Irlandi:
„Hann ... er ... asni ...” Talar þú
írsku? Eg get það, en ég geri það
næstum aldrei. Það er mjög erfitt
tungumál, er það ekki? Jú ætli það
ekki. Ég meina, allt öðruvísi en
enska eða franska og hún hefur
beygingar eins og íslenska. Það eru
meira að segja orð sem þýða það
sama á írsku og tslensku, eins og
“blaður. ” Og borð er „bourd.“
Hvernig pantar maður bjór á
írsku? Bjór? Ja, bjór er... „beor.“
Er það? Hvað með nafnið þitt?
Það má stafa það bæði Maeve og
Meave. Eg nota ensku
stafsetninguna. Upprunalega er
það írskt en eins og mörg írsk nöfn
er það er stafað á ensku. Það eru
mjög mörg nöfn þannig. Eins og
Neil, Kieran... [Og á þessum stað
breytist skipulagt samtalið um
stimd í ruglingslegar samræður
viðmælendanna um ýmis nöfin
og verður smám saman að
ruglingslegum samræðum um þá
sem bera þessi nöfn, sem eru nær
undantekningalaust einhverjir
karlmenn í Cork. Háttvísir
blaðamenn skipta sér ekki af
því.] Það var fýndið þegar ég hitti
Rory Jýrst. Hann spurði mig hvað ég
héti og ég sagði „Margrét, “ og hann
sagði. he said „Fuck! I’ve met three
Icelanders and they all have these
easy names, like Magnus, Anna and
Margaret. “ Svo að ég sagði honum
föðurnafn mitt og þá varð hann
ánxgður. Eg á erfitt með að muna
íslensk nöfn og eina ástæðan fyrir
því að ég mundi hvað kærastinn
minn hét eftir að við hittumst fyrst
- hann heitir Jökull - er að nafnið
hans minnir mig alltaf á „jógúrt“.
Mjög ánægð með íslenska nemendur
Why are you here?
„Heimspekiskorin hér var
að leita að kennara frá
Genóa til að koma og
kenna stutt námskeið. Fleiri
en ég komu til greina en ég
var eina konan þannig að
það var ákveðið að ég færi.”
How do you like Iceland?
„Eg er aðeins búin að vera
hér í nokkrar vikur en ég
mér finnst Island vera
frábær staður til að
„stúdera” og búa á. Eg vildi
gjarnan vera lengur. Hér
hef ég tækifæri til að einbeita mér
betur að rannsóknum. Það er gott
fyrir kennara að fá tækifæri til að
hugsa og skrifa í friði.“
Valeria Ottonelli, Erasmus-gistikennari frá
háskólanum í Genúa, kennir sex vikna
námskeið í nýklassískum líberalisma - öðru
nafni frjálshyggju - í heimsþekiskor. Stúdenta-
blaðið lagði Jýrir hana nokkrar sígildar
spurningar.
How do you like Erasmus?
„Það er öðruvísi að kenna sem
Erasmus-kennari. Maður kemur
betur auga á kostina við alþjóðlegt
samstarf. Það er líka gott fyrir mig,
sem ungan kennara, að fá
þetta tækifæri.”
How do you like your
students?
„Nemendurnir eru eldri en
ég bjóst við. Á Italíu og
raunar almennt í Evrópu
byrjar fólk fyrr í háskóla.
En ég er mjög ánægð með
nemendurna og þeir eru
miklu betur upplýstir en ég
bjóst við en auðvitað er
erfitt að vita fyrirfram að
hvaða þekkingu fólk býr og
hvaða menningarlegan
bakgrunn það hefúr. Eg hef
líka kennt í Bandaríkjunum og mér
sýnist að þau námskeið sem kennd
eru hér séu á svipuðu stigi og
námskeið á meistarastigi þar.”
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I