Heimir : söngmálablað - 01.01.1923, Blaðsíða 5

1923
H E IM I R
3
feng'ið með þeim. Ennþá meira er
undir því komið, að raddirnar sjeu
tvímælalaust hreinar. f stöku mönnum
eru hljóðin svo sjerkennileg, að þau
skera sig úr röddum annara manna.
Slíkir menn eru hálfgerðir viðsjáls-
gripir, og því meiri, sem söngflokk-
urinn er minni.
Margt er enn ótalið, svo sem söng-
þekking, og er hún að vísu höfuð-
kostur.
Fjelagslyndi og stundvísi eru jafn
ómissandi í söngflokkumi eins og í
öðrum fjelagsskap. Óstundvísi fárra
manna hefir riðið mörgum söngflokk-
um að fullu.
S k i f t 1 i ð i. Eins og allir vita, eru
kvenna e ð a karlmanna raddir sam-
kynja, en kvenna o g karlmanna radd-
ir ósamkynja. Tónsviðið er sem næst
þessu:
u Sópran (há kvenrödd) frá c’til g” (a”)
| ^^{Alt(djúp — ) — (g)atile"
£ § g|Tenór(hákarlm.r.)— c til g’ (a’)
^ Bassi (djúp — ) — (F) G-d’(e’
Lengra fara kröfurnar ekki í sæmi-
lega algengum kórlögum.
Um raddir liðsmanna sinna, bæði
hreimblæ þeirra og tónsvið, á söng-
stjóra að vera fullkunnugt. Ef svo er
ekki, verður hann að prófa þær. Úr
því er vandinn lítill, ef flokkurinn er
ósamkynja. pá er ekki annað en skilja,
í sundur háar og djúpar kvenraddir
(sópran og alt) og háar og djúpar
karlmanna raddir (tenór og bassa).
Hitt getur verið meira vandaverk,
að skipa í raddir, ef flokkurinn er
samkynja. Tónsviðið segir ekki æfin-
lega til. Svo er t. d. um suma karl-
menn, að þeir geta sungið hvora mið-
röddina sem vera skal (2. tenór og 1.
bassa). Raddblærinn sker þá úr. Ef
hann er bjartur, er röddin 2. tenór,
en 1. bassi, ef hann er í dekkra lagi.
Sumt fólk vill fyrir hvern mun
komast hjá því að syngja miðraddir,
einkum altinn („millirödd" svokall-
aða). pað ætti að hugleiða eina af
„lífsreglum“ Schumanns, er svo
hljóðar:
„Syng iðulega í kór, einkum og sjer
í lagi miðraddir. Á því verður þú söng-
næmur“.
Svo að vandræði hljótist síður af
mjög hörðum eða sjerkennilegum
röddum — en hjá þeim verður ekki
ætíð komist — er á stundum gripið
til þess úrræðis, að koma þeim fyrir
þar sem minna ber á þeim. Fyrsti
tenór, sem er „fæddur með þessum
ósköpum“, er þá settur í annan tenór,
1. bassi í 2. bassa o. s. frv. Hrossa-
lækning hálfgerð að vísu, en gefst
oft vel.
L i ð s t y r k u r r a d d a. Vitanlega
fer það mjög eftir hljóðmagni söng-
fólksins, hve margt á að vera í hverri
rödd. Upp og ofan mun þetta láta
nærri: 5 sópranar, 4—5 altar, 3—4
tenórar og 5 bassar. Misskilningur er
það, að altinn megi að ósekju vera
fáliðaður. Hann þarf að hafa í fullu
trje við hinar raddirnar. það þykir
mörgum sjálfsagt, að í sópran sje
„heil hersing“. Sannleikurinn er þó
sá, að sú röddin nýtur sín fullvel, þó
að ekki sje hrúgað í hana óþarflega,
blátt áfram af því, að hún er hæst, og
af þeirri ástæðu mest áberandi.
S j e r æ f i n g a r. það er óráð að
kenna öllum röddum saman í hvert
skifti. Hitt er heppilegra, að æfa tvær
og tvær sjer, nema því að eins, að