Dvöl - 03.11.1935, Blaðsíða 10

10
D V Ö L
3. nóv. 1935
lánardrottni sínum og gekk í lið
með Itölum. En auk Itala og
Meneliks átti Jóhannes fleiri
fjendur við að stríða, því her-
menn Mahdíans höfðu ráðist inn
í Norður-Abessiníu um þetta
leyti og voru komnir alla leið
að Tana-vatni. Jóhannes réðist nú
á móti þeim en beið herfilegan
ósigur við Metemmeh og féll sjálf-
ur í orustunni. Menelik náði nú
keisaratigninni, en þrátt fyrir það
hélzt vináttan milli hans og ítala
íyrst í stað, og gekk jafnvel svo
langt, að hann gaf alla Abessiníu
undir vernd þeirra. En þetta stóð
þó ekki lengi, því þegar árið 1893
vildi Menelik losna við verndina.
Þegar það fékkst ekki með góðu,
greip hann til vopna. Italir fóru
halloka og biðu loks ósigur í úr-
slitaorustunni við Adua árið 1896.
Friðarsamningar voru undirskrif-
aðir 'í Addis Abeba. Samkvæmt
þeim slepptu ítalir vemdarhendi
sinni af Abessiníu og greiddu auk
þess skaðabætur. Að þessum ófriði
loknum fór Menelik að sækjast
eftir vináttu Frakka, og er járn-
brautin frá Djibuti til Addis
Abeba afleiðing af því.
Árið 1902 gerðu Englendingar
samning við Abessiníukeisara.
Var þar svo tiltekið, að Abessiníu-
menn skyldu skuldbundnir til að
gera engar áveituframkvæmdir
við Tanavatn eða Bláu Nil. Hugð-
ust Englendingar með þessu að
tryggja sér afnot vatnsins.
Árið 1906 gerðu Bretland,
Frakkland og Italía samning með
sér um að tryggja sjálfstæði Ab-
essiníu. Auk ýmissa annarra
ákvæða var í samningi þessum
svo til tekið, að ekkert þessara
þriggja rík.ja mætti seilast til
áhrifa eða hlunninda í Abessiníu,
nema samþykki hinna tveggja
kæmi til.
Þegar Menelik andaðist árið
1913 tók dóttursonur hans einn
við keisaratigninni en var rekinn
frá völdum þrem árum síðar.
Zeoditu dóttir Meneliks varð þá
drottning í Abessiníu, en henni til
'aðstoðar og eftirlits var skipaður
ríkisstjóri frændi hennar einn,
Haile Selassie að nafni. Þegar hún
andaðist, tók hann við keisara-
ligninni.
Nú leið og beið til ársins 1925.
Þá fóru Englendingar og ítalir að
makka saman um Abessiníu, og
komst það svo langt, að í des-
embermánuði var orðið fullt sam-
komulag á milli þeirra um málið,
og var aðalinnihald samkomulags-
ins á þessa leið:
Englendingar áttu, óáreittir af
ítölum, að fá sérleyfi til áveitu-
framkvæmda við Tanavatn og
Bláu Níl, en ítalir aftur á móti
til járnbrautalagninga og hagnaðs
þess, er af því leiddi. Þessi mála-
lok voru tilkynnt Abessiníulceis-
ara 9. júlí 1926. Hann sendi þeg-
ar mótmæli til Þjóðabandalagsins
og fékk þar fullan stuðning
Frakka. Þeim þótti hinir hafa far-
ið á bak við sig og skírskotuðu