Dvöl - 03.03.1935, Blaðsíða 12

12
D V
Ö L
3. marz 1934
meira að segja svefnherbergi
Lúðvíks 14. með sængurfötum og
öllu eins og var á hans dögum.
En engin merki sjást hans mörgu
fögru ástmeyja, sem settu sinn
svip á hið fræga hirðlíf á
bernskuárum þessarar hallar.
Þrátt fyrir öll listaverkin,
skrautið og íburðinn, verður mér
á að stanza lengst við eitt her-
bergið, sem enga húsmuni hefir
að geyma, aðra en þá, er standa
á miðju gólfi. Það er eitt lítið
borð og 4 einfaldir stólar. En við
þetta herbergi eru áhrifaríkir við-
burðir tengdir, sem1 snerta núlif-
andi menn flestra ianda. 1 þessu
herbergi má segja, að ráðin hafi
verið örlög- og æfikjör miljóna og
hundraða miljóna manna, sem nú
lifa, og sem lifa á næstu áratug-
um. — Hér var það sem Wilson,
hinn göfugi Bandaríkjaforseti,
barðist fyrir rétti og viðreisn
smælingjanna, bræðralagi þjóð-
anna, en varð að miklu elyti að
!úta í lægra haldi fvrir tröllaukn-
um stálvilja yfirdrotnunarfor-
ingjans franska, Clemenceau.
Fyrsti reglulegi fundur þeirra
32ja þjóða, sem þátt tóku í friðar-
samningunum, var haldinn hér til
hliðar í Spegilsalnum 18. jan.
1919, en við þetta litla borð voru
samningarnir undirritaðir 28. júní
1919, af þeim Wilson, Clemen-
ceau, Lloyd George og Orlando.
Og þó að friðarsamningarnir
væru að ýmsu leyti óviturlegii'
og líklegir til að sverfa fast að
hinum sigruðu Þjóðverjum, og
hlaða síðar glóðum elds að höfði
sigurvegaranna, sem notuðu mátt
sinn til að kúga þá, sem minni-
máttar voru í svipinn, — þá fólu
þeir þó í sér vísi að hugsjón Wil-
sons forseta, að þj óðirnar ættu að
fara að vinna meira saman
(Þjóðabandalagið) en áður.
Það var ósk Wilsons forseta,
að bræðralagið, samvinnan og
þekking þjóðanna hver á annari
fengi yfirráðin, í stað þjóðemis-
drambsins, sundrungar og van-
þekkingar, sem áður hefði ríkt.
Hér í þessari höll vax það 1783
að friðarsamningamir milli Eng-
lendinga og Bandaríkjanna voru
gerðir og Bandaríkin í Ameríku
voru fyrst viðurkennd sjálfstæð.
Hinn mesti frelsisdagur þeirrar
voldugu framfaraþjóðar er því
tengdur við þennan stað. — En
frelsið er ekki alltaf tengt við
Versali. Hér var það sem her
Þjóðverja tók sér bólfestu 1870 í
þýzk-franska striði'nu og sat hér
um París í 6 mánuði. Héðan var
tilkynnt 18. janúar 1871 stofnun
þýzka keisaradæmisins. Nokkru
seinna (26. febi'. 1871) voru frið-
arsamningar milli Frakka og
Þjóðverja undirskrifaðir á þess-
um stað, en í þeim var sá ófrið-
arneisti falinn, sem loks blossaði
upp 1914 og varð að því verald-
arbáli, sem kunnugt er.
Mættu veggir þessir tala, hefðu
þeir merkilega sögu að segja.
Það er eins og þessi staður sé