Vesturland - 24.12.1956, Blaðsíða 12

12
VESTURLAND
Börnin þurfa að hafa sem víðast
oo Pbreyttast starfssvið,
Rætt við frú Margréti Bjarnadóttur, forstöðukonu Barnaheimilisins.
til okkar og gekk út um dyrnar
og út að garðshliðinu.
Nú varð mamma alvarlega
hrædd. „Farðu á eftir lionum“,
sagði hún við mig. „Hafðu gát á
því, að hann geri ekkert, sem hann
ekki má“.
Pabbi gekk rólega niður götuna
og brosti og veifaði til allra, sem
hann mætti. Ég vildi síður, að það
vitnaðist, að þetta væri faðir minn,
sem hegðaði sér svona undarlega,
svo að ég hélt mér í dálítilli fjar-
lægð, en þó svo nálægt, að ég gat
séð, hvað hann hafðist að.
Maður nokkur leit út um glugga
og kom auga á hann. Fyrst varð
hann skelfdur á svipinn, en svo
varð andlitið eitt bros, og rétt á
eftir kom hann út á götuna og
fylgdi á hæla pabba. Og smám
saman bættust fleiri í hópinn og
bráðlega skipti hópurinn hundruð-
um.
Einhvers staðar hafði pabbi náð
í stóra klukku, og með henni
hringdi hann um leið og hann gekk
þarna í fararbroddi. Stöðugt
streymdi fólkið að. Það hló og lét
öllum illum látum.
Þeir handtóku pabba, þegar
hann k»m á aðalgötuna í bænum.
Einn lögregluþjónn hélt honum
föstum, á meðan annar fór inn í
verzlun til þess að hringja eftir
bíl. Þegar bíllinn kom ýttu þeir
honum inn í hann og óku burt.
Fólk stóð þarna og horfði á eft-
ir bílnum. Það hló ekki framar.
Það var einkennilegt á svipinn,
eins og það væri reitt. Ég vissi, að
lögreglan myndi aka pabba til
sjúkrahússins, svo að ég hélt af
stað í áttina þangað.
Það var byrjað að dimma, og
mér fannst það einkennilegt, hve
margir voru á sömu leið og ég.
Nokkrir fóru inn í hvert einasta
hús, sem við fórum fram hjá til
þess að sækja fleira fólk. Og allt
í einu voru göturnar orðnar fullar
af fólki, sem allt var á leiðinni til
sjúkrahússins.
Það var alveg orðið dimmt, þeg-
ar ég kom út að sjúkrahúsinu.
Ekkert tunglsljós var, en himin-
inn var stjörnubjartur. Fyrir ut-
an sjúkrahúsið var fjöldi fólks.
Það starði upp í gluggana, og ég
heyrði, að það var að geta sér þess
til í hvaða herbergi pabbi myndi
vera.
Svo byrjuðu allir að syngja.
Söngurinn varð hærri og hærri.
En samt var eitthvað persónulegt
við sönginn. Eitthvað er snart
hjartað.
„Heims um ból, helg eru jól“,
þannig byrjaði fyrsti söngurinn.
Síðan voru fleiri söngvar sungnir,
sem ég heldur ekki þekkti. Nokkr-
ir menn komu út á svalir sjúkra-
hússins, héldu ræður og hvöttu
menn til þess að fara heim. Þeir
sögðu, að pabbi þarfnaðist algerr-
Mér finnst, að börnin þurfi að
hafa sem víðast og fjölbreyttast
starfssvið og frjálsræði, til að leika
sér og starfa, eins og þeim sjálf-
um dettur í hug. Þó á þetta á
barnaheimili a. m. k. að vera inn-
an ákveðinna takmarka. Þess
vegna búum við heimilinu til lög,
einföld og þannig framsett, að
börnin skilji þau. Lögin mega þó
ekki vera þannig, að þau hefti
frelsi barnanna um of, en þessum
lögum verður að fylgja meðan
heimilið starfar. Þar í er hið upp-
eldislega gildi barnaheimilisins
fólgið, því að skv. þeim læra börn-
in smám saman ekki aðeins að
borða rúgbrauð jafnt sem rabba-
barabraut, heldur og það sem
meira er um vert, að sýna hvort
öðru tillitssemi og sáttfýsi, en
hefnigirni og það, sem við í dag-
legu tali köllum hinu ljóta nafni
frekju, þrífst ekki og á ekki að
þrífast á svona heimilum og mætti
missa sig víðar.
ar hvíldar til þess að hann gæti
jafnað sig.
En fólkið hreyfði sig ekki, það
hélt áfram að syngja. Um ellefu
leytið komu fréttamennirnir frá
útvarpinu og sjónvarpinu og lýstu
með kastljósum sínum upp svæð-
ið fyrir framan sjúkrahúsið. Ljós-
myndarar frá blöðunum höfðu nóg
að gera við að taka myndir. Og
svo kom lögreglan, en fólksfjöld-
inn neitaði að fara heim.
Enn streymdi fólk að. Hver ein-
asta gata, sem að sjúkrahúsinu lá
var troðfull af fólki, og flestir
voru með kerti í höndunum. Á
sumum hafði verið kveikt. Það var
dásamlega fagurt, og fólkið hélt
áfram að syngja þann söng, sem
virtist eiga hug flestra: „Heims
um ból, helg eru jól.“
Þegar klukkan á sjúkrahúss-
byggingunni sló tólf á miðnætti
var pabbi látinn laus. Hann kom út
á tröppurnar, í rauðu fötunum
með skrítnu skotthúfuna. Og nú
steig söngurinn hærra en nokkru
sinni fyrr, það var eins og hann
gæti lyft okkur öllum til himins.
Þannig komst frú Margrét
Bjarnadóttir að orði, er tíðinda-
maður Vesturlands innti hana
frétta af starfsemi Barnaheimilis-
ins, sem Barnaverndarfélag ísa-
fjarðar hefir nú rekið í tvö sumur
og hún hefir veitt forstöðu.
— Sumarið í sumar var annað
sumarið, sem heimilið starfar, er
ekki svo?
— Jú, sumarið 1955 starfaði
heimilið í tvo mánuði. Var það þá
til húsa í sumarbústað okkar hjón-
anna að Baldurshaga. Störfuðu
þær þá með mér við heimilið, sinn
mánuðinn hvor, frú Sigríður
Hjartar og frú Guðbjörg Guðjóns-
dóttir. 1 sumar fékk heimilið svo
Barnaskólann á Brautarholti til af-
nota og starfaði það nú í 2y2 mán-
uð, frá 15. júní til ágústloka. 1
sumar unnu tvær ungar stúlkur
með mér við heimilið, þær Sólveig
Hermannsdóttir og Valgerður
Jakobsdóttir. í sumar sóttu um
50 börn heimilið, og virtist mér
Ég tróð mér milli fólksins og loks
komst ég að tröppunum. Pabbi
kom auga á mig og þó ég væri
fremur stór eftir aldri, lyfti hann
mér upp, eins og ég væri fis og
setti mig á háhest. Fólkið laust
upp fagnaðarópum, og enn var
sungið.
Ég mun aldrei gleyma þessari
jólanótt. Síðan hefi ég lesið margt
og mikið um það, sem þá gerðist.
Háskólakennarar og aðrir lærðir
menn hafa skrifað, að þessi at-
burður hafi bundið enda á tímabil,
þegar fólk lifði meira eftir regl-
um þeim, sem ríkið setti, en það
gerir nú.
Það var faðir minn, sem inn-
leiddi jólin á ný — jólin, þessa
dásamlegu hátíð, sem enginn fram-
ar mun láta sér detta í hug að af-
nema. Á meðan ég lifi minnist ég
þessarar töfrandi jólanætur, þegar
ég sat á herðum hans og virti fyr-
ir mér mannhafið, sem stóð þarna
með kertaljósin og söng. Þetta
voru fyrstu — og fegurstu — jól
lífs míns.
( 1>ijU úr dönsku.)
aðsókn að heimilinu vera heldur
meiri í sumar, heldur en í fyrra-
sumar. Börnin voru á aldrinum 2—
7 ára og virtist mér vera öllu meiri
þörf á heimilinu fyrir yngri börn-
in.
— Og hvernig gekk svo starf-
semin ?
— Börnin dvöldust þarna innfrá
allan daginn. Þeim var ekið í bíl
inneftir kl. 9 á morgnana og skilað
aftur í bæinn kl. 6 um kvöldið. Á
heimilinu fengu þau svo morgun-
drykk, hádegisverð og kakó um
miðjan daginn.
— Þú sa.gðir áðan, að börnin
þyrftu að hafa sem víðast og fjöl-
breyttast starfssvið og frjálsræði,
til að leika sér. Var aðstaðan ekki
erfið þarna á Holtunum, til að sjá
þessum stóra óg sundurleita hóp
fyrir verkefnum?
— Jú, að sumu leyti. Húsið var
prýðilegt, en það vantaði meiri
fjölbreytni í landslagið, til þess að
börnin gætu alltaf haft eitthvað
fyrir stafni og fengið ný og ný
verkefni, til að vinna að. Drengirn-
ir þurfa að geta lagt sína vegi,
byggt sínar brýr o .s. frv. Ég á við,
að hinar starfsfúsu hendur barn-
anna má aldrei skorta verkefni og
úrlausnarefni.
Annars var tíðin ekki reglulega
heppileg í sumar. Það var að vísu
þurrviðrasamt og talsvert sólfar,
en alltaf heldur kalt. Þess vegna
var heilsufar ekki reglulega gott
hjá börnunum.
— Hvernig gekk með fjárhags-
hliðina?
— Vistgjaldið var 350 krónur
fyrir barnið yfir mánuðinn og 20
krónur á dag fyrir þau börn, sem
voru aðeins nokkra daga. Auk þess
styrkti bæjarsjóður Isafjarðar
starfsemi heimilisins með 5000
krónum og vinnuframlögum, sem
ég hygg að hafi numið 2—3000
krónum. Að öðru leyti hefir Barna-
verndarfélag Isafjarðar staðið und-
ir starfseminni.
— Hvað heldurðu um áfram-
haldið ?
— Um það get ég því miður lít-
ið sagt að svo stöddu. Ég held, að
það hafi verið almenn ánægja með