Alþýðumaðurinn - 04.02.1988, Blaðsíða 3

Vextimir og SIS
Framkvæmdarstjóri S.Í.S. sést
varla svo á skjá sjónvarpsins að
hann krefjist ekki gengisfellingar
og lækkunar vaxta. Óskin um
gengisfellingu sprettur af því að
stór hluti af útflutningsvörum
S.Í.S. er fiskur til U.S. A. og vör-
ur til annara landa seldar í dollur-
um.
Þeir útflutningsaðilar sem selja
á Evrópumarkaði fyrir Evrópu-
gjaldmiðil kvarta ekki því að sá
gjaldmiðill hefur hækkað í verði
og sú hækkun mætt auknum
innanlandskostnaði. Dollarinn er
ekki lengur það akkeri sem hann
var fyrir nokkrum árum og jafn
skólaðir bisnessmenn og forstjór-
ar S.Í.S., hljóta að sjá það.
Fyrir um 5 árum þegar ríkis-
skuldabréf voru á markaði,
bundin til þríggja ára með 4%
raunvöxtum, bauð S.Í.S. út
skuldabréfalán til 3 ára með 5%
raunvöxtum en afföllum, sem í
raun gaf um 11% raunvexti. Á
þessum tíma höfðu menn ekki
heyrt nefnda svona háa raun-
vexti, en í kjölfar S.Í.S. kom
óskabarnið Eimskip og fleiri stór-
fyrirtæki.
Ekki er ætlast til að almenning-
ur ávaxti sitt sparifé í þessum
skuldabréfum, því yfirleitt eru
upphæðirnar, sem hvert bréf ber,
of háar og binditími of Iangur.
Skuldabréf ríkissjóðs eru því
besti og tryggasti kosturinn fyrir
hinn almenna sparifjáreiganda, á
meðan vextir á sparifé eru ýmist
neikvæðir eða mjög lágir.
Sparifjáreigendur sætta sig
ekki lengur við að láta braskar-
ana ráðskast með spariféð og
skila ekki aftur nema broti af því
sem þeir hafa fengið lánað. Pað
er liðin tíð.
Mikil var reiðin hjá S.Í.S. og
L.Í.Ú. veldinu þegar Jón Sig-
urðsson viðskiptaráðherra ákvað
að hvorugur þessara aðila fengi
Útvegsbankann á þeim kjörum
sem fyrrverandi ríkisstjórn, ríkis-
stjórn Steingríms Hermannsson-
ar, hafði ákveðið. Nú er stefnt að
því að almenningur þ.e. spari-
fjáreigendur geti keypt hlut í
þessum banka og óneitanlega
eiga sparifjáreigendur frekar að
eiga banka en skuldarar. Í.Á.
Kaldbakur:
Aumingja krónan
Það blæs ekkert sérlega byr-
lega fyrir blessaðri, elsku
krónunni okkar þessa dag-
ana. Það kemur varla sá
fréttatími í Ijósvakamiðlun-
um, hvort sem þeir lúta nú
yfirstjórn Ingu Jónu eða
Davíðs Schevings, að ekki sé
leiddur fram einhver aðili til
að lýsa því yfir að krónan sé
allt of hátt skráð, ja, eða þá
að hún sé þegar fallin, og að
best sé fyrir alla að viður-
kenna það strax. Og vita-
skuld hafði Göbbels sálugi
töluvert til síns máls þegar
hann sagði, að lygin yrði að
sannleika væri hún endurtek-
in nógu oft. Ef krónan er
nógu oft fallin eða of hátt
skrifuð skráð t sjónvarpi þá
verður hún vitaskuld innan
skamms allt of hátt skráð úti í
þjóðfélaginu.
Vitanlega verður ekki fram
hjá því gengið, að ýmsar
greinar útflutnings okkar
standa tæpt, sumpart vegna
kostnaðarhækkana innan-
lands sem er sjálfskaparvíti
og sumpart vegna þess að
Reagansstjórnin hefur misst
öll tök á dollaranum vegna
fjárlagahalla sem að miklu
leyti stafar af gríðarlegum
fjáraustri til vígbúnaðar, og
jafnvel stuðningi við eitur-
lyfjasala með pólitík að yfir-
varpi, sem er ekki okkar höf-
uðverkur, og það kann að
vera að við neyðumst til að
aðlaga gengi krónunnar
þessum aðstæðum, en slíkt
verður aó gerast í tengslum
við miklu víðtækari efna-
hagsaðgerðir og kjarasamn-
inga sem hafa það að leiðar-
Ijósi að bæta kjör þeirra sem
ekki nutu góðærisveislunnar,
og þar af leiðandi eru ekki
haldnir timburmönnum
vegna hennar. Og þeir eru
fleiri en margur hyggur.
En það eru ekki svona
aðgerðir sem þeir eru að
biðja um sem hæst góla nú í
fjölmiðlunum, heldur flata
kaupmáttarrýrnum jafnt fyrir
forritarann og torstjórann
sem fiskverkunarkonuna og
roskinn iðnverkamanninn,
rétt eina „íslenska" gengis-
fellinguna ennþá, ásamt til-
heyrandi verðbólgu.
Við skulum aðeins hug-
leiða það hverjir kunna að
græða á slíkri „íslenskri“
gengisfellingu. Það eru ekki
útflutningsatvinnuvegirnir
nema til mjög skamms tíma,
jafnvel aðeins nokkurra
daga, vegna þess að við
gengisfellingu hækkar fyrst
alllur erlendur kosttnaður
svo sem olía, þvi ekki mun
ætlast til að olíufélögin og
eigendur þeirra taki á sig
skellinn, enda sumir í lykil-
stöðum jafnvel hjá Seðla-
bankanum. Einnig hækkar
hráefniskostnaður, og inn-
lendur kostnaður svo sem
vextir hækkar síðar. Fleiri
krónur koma í kassann en
þær eru verðminni. Innlendur
samkeppnisiðnaður verður
mjög fljótt að hækka verð sitt
til neytenda, og kjaraskerð-
ingin hjá almenningi veldur
lika samdrætti. Við erum
komin inn í vítahring sem all-
ir þekkja af beiskri reynslu.
En þeir eru auðvitað til sem
græða vel á þessarri hringa-
vitleysu, og meðal þeirra eru
einmitt ýmsir sem hátt hafa
hrópað á úlfinn. Þar má fyrst
og fremst nefna menn er hafa
greiðan aðgang að gjald-
eyri, því auðvelt er að skipta
milli mynta eftir ástandi
alþjóðlegra gjaldeyrismark-
aða. Þannig geta til að mynda
þeir sem verulegar tekjur
hafa af hermangi skipt dollur-
um sínum í evrópugjald-
miðla, og væru nú ósköp
grunnhyggnir ef þeir hefðu
ekki gert það. Gott ef Víg-
lundur Þorsteinsson er ekki í
þessu. Það er eins og mann
minni að hann hafi ólmur vilj-
að komast í hermangið í Bol-
ungarvík síðastliðið sumar,
eða var það keppinauturinn
Halldór Jónsson hjá Aðal-
verktökum. Þá má einnig
nefna sem aðila er á þessu
hagnast, ferðaskrifstofur
sem fá að hækka þjónustu
sína allt til brottfarardags
farþeganna, þó svo þær séu
oft búnar að greiða þessa
þjónustu fyrir löngu, jafnvel
ár fram i tímann i vissum til-
vikum. Flugfélögin fá að
hækka millilandafargjöldin
strax, jafnvel afturvirkt svo
þau skaðast ekki, og að sjálf-
sögðu einnig innanlandsfar-
gjöldin sem kemur sér illa
fyrir landsbyggðina í mið-
stýrðu og stóru landi. Heild-
salar, og braskarar af ýmsu
tagi fitna einnig mjög oft á
gengisfellingum, til að
mynda bílasalar, og í heildina
virðist það frekar vera
Reykjavík en landsbyggðin
sem græðir á þessum „ís-
lensku" gengisfellingum, þó
svo oft sé annað látið í veðri
vaka, einfaldlega vegna þess
að framfærsla landsbyggðar-
innar þyngist með kostnaðar-
hækkunum sem verða svo
sem hækkun verðs á olíuvör-
um og hækkun á flutnings-
og fargjaldakostnaði sem
einnig bitnar á fyrirtækjunum
þegar til lengri tíma er litið.
Víglundur Þorsteinsson
sagði á dögunum í fjölmiðl-
um, að nú þyrfti kaupmáttur-
inn að rýrna. Hann er reyndar
búinn að segja þetta síðan í
haust. Að hann og aðrir þeir
eignamenn sem grætt hafa á
þenslunni gangi á undan
með góðu fordæmi og rýri
eigin kaupmátt hlutfallslega
til jafns við aðra, til að mynda
með því að gerast verkamað-
ur hjá BM Vallá. Þá er ef til vill
veik von til þess að hægt
verði að takast á af festu við
þau vandamál sem við blasa.
Meðal annars fella gengið
þannig að það verði að gagni
fyrir útflutninginn en ekki
milliliði og braskara eins og
nú er.
Gæslumenn
Kristnesspítali óskar að ráða gæslumenn til starfa á
hjúkrunardeild sem fyrst.
Upplýsingar gefur hjúkrunarforstjóri í síma 96-31100.
Kristnesspítali.
A söluskrá:
Skálagerði: Einbýlishús á tveimur hæðum, samtals um
280 fm.
Brekkugata: 3ja herb. íbúð, sér inngangur.
Smáarhlíð: 3ja herb. íbúð á þriðju hæð.
Norðurgata: 3ja herb. risíbúð sérinngangur.
Tjarnarlundur: 3ja herb. íbúð á þriðju hæð.
Til sölu er verslun í Hafnarstræti húsnæði, nafn og lager.
Strandgata 19 neðri hæð: Hentar vel sem verslunar-
húsnæði eða sem aðsetur fyrir félagasamtök.
Ránargata: 4ra herb. efri hæð í tvíbýlishúsi, ástand gott.
Bakkahlíð: Einbýlishús á tveimur hæðum ásamt bílskúr,
samtals um 300 fm, mjög gott hús.
Eyrarlandsvegur: 130 fm efri hæð í tvíbýlishúsi. Skipti á
minni húseign.
Reykjasíða: Rúmlega fokhelt einbýlishús á einni hæð
ásamt bílskúr, skipti?
Skarðshlíð: Lítil 3ja herb. íbúð á neðri hæð í tvíbýlishúsi,
afh. samkomulag.
Draupnisgata: 100 fm iðnaðarhúsnæði.
Einholt: 140 fm raðhúsaíbúð á tveimur hæðum.
Hólabraut: 3ja herb. efri hæð í tvíbýlishúsi.
Til sölu lítið fjölskyldufyrirtæki.
Verslunar- eða iðnaðarhúsnæði til sölu í miðbænum ca.
230 fm.
Höfum kaupanda að 4ra herb. raðhúsaíbúð með bílskúr,
útborgun á árinu fyrir rétta íbúð.
Símsvari tekur við skilaboðum allan sól-
arhringinn.
Athugið lengdan opnunartíma kl. 1-3 og
5-7 e.h.
Hreinn Pálsson, lögfræðingur
Guðmundur Jóhannsson, viðskiptafræðingur
Hermann R. Jónsson, sölumaður
Heimasími utan skrifstofutíma er 25025.
Fasteignasalan hf
Gránufélagsgötu 4,
efri hæð, sími 21B78
Utsata
20-50% afsláttur
Leðurfingravettlingar: stærðir 7-9
Áður kr. 1.248.-, nú kr. 620.-
Barnaflauelsbuxur: Áður kr. 998.-, nú kr. 495.-
Barnastakkar: Áður kr. 1.798.-, nú kr. 899.-
Barnastakkar: Áður kr. 1.290.-, nú kr. 645.-
Barnagallabuxur: Áður kr. 770.-, nú kr. 385.-
Barnajoggingpeysur: Áður kr. 695.-, nú kr. 345.-
Barnajogginggallar: Áður kr. 1.030.-, nú kr. 515.-
Þetta er aðeins smábrot af því
sem er á útsölunni
EYFJORÐ
Hjalteyrargötu 4 - Simi 22275