Fréttablaðið - 21.02.2011, Blaðsíða 14

21. febrúar 2011 MÁNUDAGUR
Hópur fjórtán vistfræðinga mundar stílvopnið í grein
í Fréttablaðinu þann 20. janúar
síðastliðinn, undir yfirskriftinni
„Ágengar framandi lífverur eru
umhverfisvandamál“. Með tilvís-
un í alþjóðasamninga, einkum
samning Sameinuðu þjóðanna um
líffræðilega fjölbreytni, telja vist-
fræðingarnir sig hafa í höndunum
þá heilögu ritningu sem þeim sé
best treystandi til að skrifa ritn-
ingarskýringar við. Samningur
sá feli í sér afsal á fullveldi þjóð-
ríkisins og skuldbindi íslensku
þjóðina í reynd til að vernda það
sem við öllum okkar blasir: (1)
líffræðilega fábreytni, (2) nær
algjört skógleysi, (3) gríðarlegt
jarðvegsrof, (4) víðáttumiklar
manngerðar auðnir, (5) einsleit
og rýr beitilönd. Tæplega er það
þetta sem upphafsmenn umrædds
alþjóðasamnings höfðu í hyggju
að helst bæri að vernda á hnatt-
ræna vísu, eða hvað? Inngangs-
kafli og megingreinar samnings-
ins segja allt annað. Eða eru vegir
Guðs svona órannsakanlegir og
ófyrirsjáanlegir? Eða þurfum við
betri ritningarskýringar?
Vistfræðingarnir 14 beina
spjótum sínum sérstaklega að
„talsmönnum garðyrkju og skóg-
ræktar“ og ýja að því að þessum
fulltrúum ræktunarfólks sé mjög
áfram um að hingað berist og taki
sér bólfestu hvers kyns ófögnuð-
ur á borð við spánarsnigil, mink
og skógarkerfil. Því er fljótsvar-
að: Hér er á ferðinni alvarlegur
misskilningur eða það sem verra
er – vísvitandi útúrsnúningur.
Þótt ræktunarfólk álíti að íslensk,
manngerð þurrlendisvistkerfi
megi alveg við aukinni tegunda-
fjölbreytni og framleiðni, er sama
fólk vandfýsið á nýbúa í lífríkinu.
Ræktunarfólk vill fremur að tak-
mörkuðum kröftum og fjármunum
sé varið í aðgerðir gegn þeim líf-
verum sem líklegar eru til að valda
tilfinnanlegu og mælanlegu tjóni,
hugsanlega á tegundafjölbreytni
landsins (sem er fremur ólíklegt),
en þó aðallega þeim skaða sem þær
geta valdið á ræktunarstarf lands-
manna og á heilsu fólks.
Það er út í hött að drótta því
að skógræktar- og garðyrkju-
fólki að það vilji engar hömlur
hafa á innflutningi lífvera með
því að leggjast gegn umræddu
frumvarpi. Fáum er meir í mun
að hingað berist ekki til lands
óværa, sjúkdómar eða leiðinda-
plöntur en ræktunarfólki. Það
er best gert með raunhæfum
sértækum vörnum gegn þekkt-
um sjúkdómum og plágum, en
fordómar og bannhyggja gegn
framandleika almennt með skír-
skotun til landfræðilegs uppruna
tegunda skilar engum árangri og
er fáránleg. Athyglisvert er að
á lista yfir hættulegar ágengar
tegundir hér á landi sem sendur
hefur verið skrifstofu sáttmál-
ans um líffjölbreytni án samráðs
við nokkra ábyrga aðila eru allar
helstu innfluttar tegundir sem nú
eru notaðar í skógrækt og þar að
auki lágvaxin, saklaus en nytsöm
belgjurt – maríuskór – sem ekki
er nú þekkt fyrir frekju né líkleg
til stórræða í tegundaútrýmingu.
Sá listi er ekki í neinum tengslum
við raunverulega ágengni tegunda
en uppljóstrar e.t.v. um markmið
þeirra sem vilja almennt bann á
allar innfluttar tegundir.
Sannleikurinn er nefnilega
sá að frumvarpið til breytinga
á nokkrum völdum köflum nátt-
úruverndarlaga, sem sumir fjór-
tánmenninganna áttu þátt í að
semja, breyta alls engu um hætt-
una á innflutningi skaðlegra líf-
vera. Spánarsnigillinn barst
hingað með innfluttu grænmeti
eða öðrum varningi, en frum-
varpið nýja felur ekki í sér hert
og aukið eftirlit með slíkum inn-
flutningi. Innflutningur minks
eða annarra loðdýra og annars
búfjár fellur undir lög um búfjár-
hald (2002/nr. 103) og er beinlín-
is undanþeginn bannákvæðum
í frumvarpinu. Skógarkerfill-
inn barst að öllum líkindum með
sáðgresisfræi til túnræktar og
gerir eflaust enn með reglulegu
millibili eins og þistlar og fleiri
tegundir sem hingað berast með
þessum hætti. Í frumvarpsdrög-
unum er sérstaklega kveðið á um
að undanþágulisti frá lögunum
verði settur með reglugerð og
líklegt er að þar verði helstu teg-
undir innfluttra túngrasa. Frum-
varpið, verði það að lögum, mun
því engu breyta um innflutnings-
tækifæri þeirra tegunda óværu,
illgresis og rándýra hverra land-
nám ætti helst að halda vöku fyrir
fjórtánmenningunum og e.t.v.
fleiri landsmönnum.
Önnur grein um sama efni
bíður birtingar.
Dr. Aðalsteinn Sigurgeirsson,
skóg- og erfðafræðingur, formað-
ur Skógfræðingafélags Íslands;
Dr. Þröstur Eysteinsson, svið-
stjóri þjóðskóganna, Skógrækt
ríkisins, (SR); Dr. Vilhjálmur
Lúðvíksson, formaður Garðyrkju-
félags Íslands (G.Í); Dr. Alex-
ander Robertson, skógfræðing-
ur, prófessor emeritus; Barbara
Stanzeit, líffræðingur, fræmeist-
ari G.Í; Björn B. Jónsson, skóg-
fræðingur; framkvæmdastjóri
Landssamtaka skógareigenda
(LSE); Brynjólfur Jónsson, skóg-
fræðingur; framkvæmdastjóri
Skógræktarfélags Íslands (SÍ);
Dr. Dóra Lúðvíksdóttir, læknir;
Edda Björnsdóttir, formaður LSE;
Einar Gunnarsson, skógfræð-
ingur, SÍ; Guðríður Helgadóttir,
garðyrkjufræðingur, varaformað-
ur GÍ; Jón Loftsson, skógfræðing-
ur, skógræktarstjóri, SR; Magnús
Gunnarsson, viðskiptafræðingur,
formaður SÍ; Ragnhildur Frey-
steinsdóttir, umhverfisfræðing-
ur, SÍ; Sigríður Hjartar, lyfja- og
sagnfræðingur, fv. formaður GÍ;
Valborg Einarsdóttir, garðyrkju-
fræðingur, framkvæmdastjóri,
GÍ; Dr. Ragnar Árnason, prófess-
or við Hagfræðideild HÍ.
Hvaða framandi lífverur eru
umhverfisvandamál á Íslandi?
Náttúruvernd
Sautján manna hópur skógfræðinga
og annarra fræðimanna
skrifa um skógrækt og náttúruverndarlög
Það er alveg ótrúleg vanþekk-ing og vanvirðing á hlutverki
og starfi skólastjórnenda í Reykja-
vík sem formaður borgarstjórnar
Dagur B. Eggertsson setur fram í
fréttum sjónvarps fimmtudaginn
10. febrúar 2011. Hann teflir því
fram að til þess að þurfa ekki að
skera niður lögbundna þjónustu við
nemendur þá þurfi að skera niður
í yfirstjórn leik- og grunnskóla í
borginni með sameiningu skóla.
Hann segir einnig orðrétt „að
sparnaður í yfirstjórn, sem fáist
með sameiningu skólanna, eigi ekki
að bitna á börnunum“. Þær hug-
myndir og tillögur sem nú liggja
á borðinu og ganga lengst með
sameiningu og samrekstri leik- og
grunnskóla í borginni munu bitna á
börnum og foreldrum þeirra þegar
t.d. er búið að setja saman stórar
rekstareiningar grunnskóla með 2-3
starfstöðum og um 800 nemendum.
Hvað verður um faglega uppbygg-
ingu og sérstöðu skólasamfélagsins
í slíkri stofnun, samstarf við for-
eldra, nám við hæfi hvers og eins
nemanda, skóla án aðgreiningar
sem Reykjavíkurborg hefur á
stefnuskrá sinni?
Skólastjórnendur í Reykjavíkur-
borg hafa í síðastliðin tvö ár náð
fram ótrúlegum sparnaði og hag-
ræðingu í rekstri skólanna og eru
enn að vinna í þeim málum í sam-
starfi við sína yfirmenn þrátt fyrir
að á sama tíma séu lagðar fram
hugmyndir og tillögur um að störf
þeirra séu lögð niður og þau ein-
skis metin. Þeir taka meira segja
þátt í því að rýna til gagns í þess-
ar hugmyndir og koma með tillög-
ur um margs konar hagræðingu
og sparnað til að vernda þroska,
líðan og lögbundna menntun nem-
enda í þessari borg. Verður tekið
mið af tillögum skólastjórnenda og
varnaðarorðum?
Í dag eru kannanir um líðan
og einelti meðal nemenda, við-
horf foreldra, nám nemenda s.s.
lestrarskimanir, talnalykil, sam-
ræmd próf, Pisa o.fl. að sýna að við
erum að ná árangri miðað við það
starf sem við erum að vinna að í
dag? Hvers vegna skyldi það vera?
Hverjir eru faglegir leiðtogar í því
starfi?
Til upplýsingar fyrir formann
borgarstjórnar, borgarstjóra og
aðra borgarfulltrúa þá er hlutverk
skólastjórnenda meðal annars að:
■ vera faglegir leiðtogar sem móta
skólamenningu, stefnu og fram-
tíðarsýn í samstarfi við starfs-
menn, nemendur og foreldra
■ bera ábyrgð á þroska, líðan og
námi nemenda
■ bera ábyrgð á gæðum skóla-
starfsins
■ bera ábyrgð á starfsþróun starfs-
manna
■ bera ábyrgð á að fylgja lögum og
reglugerðum
■ bera ábyrgð á að upplýsa for-
eldra um þroska, líðan og nám
barna þeirra
■ að reka samfélag starfsmanna,
nemenda og foreldra
Það er eitt sem gleymdist í þess-
ari upptalningu en það er að vera
til staðar fyrir nemendur, starfs-
menn og foreldra en ekki í talhólfi
eða tölvupósti.
Vanþekking og vanvirðing á hlut-
verki skólastjórnenda
Skólamál
Svanhildur María
Ólafsdóttir
skólastjóri Korpuskóla,
form. Skólastjórafélags
Íslands
Fáum er meir
í mun að hing-
að berist ekki til lands
óværa, sjúkdómar eða
leiðindaplöntur en
ræktunarfólki.
Þær hugmyndir og tillögur sem nú liggja
á borðinu og ganga lengst með samein-
ingu og samrekstri leik- og grunnskóla í
borginni munu bitna á börnum og foreldrum þeirra
Þú færð meira, meira eða
miklu meira í Vodafone Gull.
0 kr. úr heimasíma
í heimasíma og
fullt af mínútum
í farsíma
Skráðu þig í 1414 strax í dag
vodafone.is