Sameiningin - 01.03.1886, Blaðsíða 7

—3—
synjuni er bœtt fyrir þjóð vorri hér og aö sínu leyti eins heima
á Islandi, þá renni upp gullöld og sólöld á hvorum staðnum
fyrir sig. En á hinn bóginn sjá menn, aö þó að margt þaö, er al-
menningi virtist og var nauðsynlegt að fá fyrir ekki mörgum
árurn, sé nú fengiS, þá er ánœgja almennings með hag sinn varla
neitt meiri en áðr; menn eru ekki sýnilega neitt sælli fyrir
hiS núveranda hlutskifti sitt heldr en menn áSr voru fyrir þaö,
er þá var. Sjóndeildarhringrinn er ávallt óbreyttr fyrir þeim
rnanni, er hvei’gi fœrist úr staö; en jafnóSum og maSr fœrist úr
staS, breytist sjóndeildarhringrinn; en hann er eins stór og áSr,
og liversu langt sem maSr ferSast, þá er depill sá, þar sem hivninn
og jörS sýnast ná saman, einlægt jafnlangt í burtu. MeSan maSr
er barn ímyndar maSr sér, aS sá depill standi kyrr og á hann sé
hœgt að komast, en meS aldrinum sannfœrist vnaSr um hið gagn-
stœSa. Eins virSist oft, meSan maSr hugsar eins og barn og' von-
ar eins og barn, aS ef tekst aS bœta úr yfirstandandi mikilvægum
nauSsynjum, þá lcomist lífiS á hinn eftirþráSa, ímyndaSa depil, þar
sem himinn og jörS renna saman í eitt, aS hiS eftirœskta endi-
mark hamingju og sælu náist, og þá geti allir orSiS ánœgSir. En
þessi ímyndaSi jarSneski sælu-blettr næst aldrei; lvann fiytr sig
einlægt á undan rnanni um leiS og manni þolcar áfram. Gullökl-
in og sólöldin eru allt af í fjarska, yzt í sjóndeildarhringnum. þeg-
ar fólk vort er orSiS auSugt aS fé, hér eSa á Islandi, þá er fengiS
afl þeirra hluta, sem gjöra skal, og þá er því sannarlega gullöld
upprunnin—hugsa surnir. Og þegar upplýsing og menntan er
komin í œskilegt horf fyrir þjóS vorri beggja megin hafsins, þá
vita menn, hverníg verja á auSnum til aS breta úrnauSsynjum al-
mennings, og þá er sólöld hinnar íslenzku þjóSar komin. þaS
getr veriS, og þess er vissulega óskanda, aS jvjóS vor á ókomnum
tíma verSi auSug aS fé í samanburSi viS þaS, sem nú er; og þaS
getr veriS, og þess er eigi síSr óskanda, aS hún nái langtum hærra
stigi í menntan og upplýsing en enn er orSiS. En af því aS nýjar
nauSsynjar lcoma ávallt í ljós viS hvert nýtt fótmál áfrarn, sem
lífiS heimtar aS úr sé bœtt, þá kemr hin ímyndaSa jarSneska
sælutíS, sem gullöld er kölluð, aldrei, og hin eftirþráSa jarSneska
sólöld verSr allt af langt, langt í burtu.
í(þú hefir mikla áhyggju og umsvif fyrir mörgu, en eitt er
nauSsynlegt”—segir frelsari heimsins, frelsari vor, drottinn Jesixs
Kristr (Lúk. 10, 41). það er eitt, semalltaf er jafn-nauðsynlegt
ein nauSsyn, sem aldrei breytist, bvernig sem ástœSur lífsins