Sameiningin - 01.02.1887, Blaðsíða 4

—180—
þá getr þaö ekki stafaö af neinu öðru en því, að liin kristilega
trú, trúin á guðs opinberaða orð, trúin á kærleikans drottin
eins og hann er opinberaðr í heilagri ritning vorri, heíir dvín-
að í hjörtum manna. Menn hafa um leið og menn hafa verið að
brjótast áfram til meira borgaralegs frelsis og meiri veraldlegrar
upplýsingar misst sjónar á því, sem „eitt er nauðsynlegt“. I
ritgjörð vorri í nr. 4. af „Sam.“ rrt af nútíðarupplýsing þjóðar
rorrar höfum vér líka sýnt frarn á, að aldarfarsstraumr sá, er á
íslandi ræðr nú í menntalegu tilliti, sé að bera þjóðina áfram í
öfuga, eyðileggjandi átt. Yér sögðurn þar meðal annars, að
menntunarstefna sú, sem nú er ríkust meðal Islendinga, þyrfti
að breytast, ef hún ætti ekki að verða því, sem dýrmætast er,
til ómetanlegs tjóns, eða jafnvel til dauða. Og dauðinn er kom-
inn, ef mönnum er nú, eins og „Fjallkonan" bendir á, óðum að
fara aftr í „hreinleik hugarfarsins, hreinskilni, orðheldni, sann-
leiksást og sönnum drengskap“. Vér vitum ekki, hvað ritstjór-
um hinna pólitisku blaða á íslandi sýnist um það, hvernig því
verði varnað, að þjóðin sökkvi dýpra í þessu tilliti en enn er
orðið, eða hvernig að því verði stutt, að hún fái lyft sér hærra
í dyggðum og drengskap en nú er, svo að hún að minnsta kosti
ekki standi þar neðar en áðr meðan upplýsingin var minni og
ófrelsisfjötrarnir krepptu harðast að. En vér vitum ekkert
annað ráð á að benda, með öruggri von um, að það verði mönn-
um til viðreisnar í siðferðislegu tilliti, en þetta: að guðs orði
kristindómsins verði kappsamlega haldið að almenningi, að allir
eða sem flestir leiðtogar þjóðarinnar taki höndum og hjörtum
sarnan í því að innrœta sjálfum sér og öðrum hreina, kærleiks-
fulla, lifandi trú á þann, er guð faðir heíir sent í þennan synd-
uga mánnheim einstaklingunum og þjóðunum til frelsis. Hin
kristna trú hefir óneitanlega dofnað rneðal hinnar íslenzku þjóðar
á síðasta mannsaldri. ])aö sést ineðal annars á því, hve miklu
lakar opinberar guðsþjónustur eru nú sóktar á Islandi en áðr, og
þó, ef til vill, enn þá meir á því, hve fjarskalega lítið er nú orðið
urn nautn heilagrar kvöldmáltíðar í hinum íslenzku söfnuðum
í samanburði við það, er áðr var. það er reyndar all-mikill
munr á þessu í hinum ýmsu byggðarlögum Islands, en í heild
sinni er hér greinileg hnignan frá því, er áðr var. Og eftirtekta-
vert er það, að kirkjunni er minnst sinnt í þeim byggðum Is-
lands, þar sem menn telja sig upplýstasta og þar sem hín ís-
lenzka nútíðarupplýsing óneitanlega mest hefir náð sér niðri.