Sameiningin - 01.04.1890, Side 2

—1S—
intk'minum fylgi verklegar framkvæmdir til lyftingar og
endrfœöingar gjörvalls ])jóðlífsins. Hann heíir séð, hvernig
hið illa og ánauðuga verzlunarástand, sem alþýða hefir leg-
ið undir rnannsaldr eftir mannsaldr og sem enn í öllum
aðalatriðum er alveg eins og áðr þar í sjóplázunum, heíir
lamað manndáðina hjá öllum þorra hins bláíátœka almenn-
ings. 0g hann hefir ekki trú á því, að þessi manndáð
verði reist við aftr nema því að eins, að því afli, sem
hana hefir brotið niðr, verði hrundið burt. þessvegna er
hann svarinn óvinr hins dansk-íslenzka einokunar-verzlun-
armáta, sem, að því er mér skildist, heldr sér enn þar á
Suðrnesjunum í ófrýnilegri mynd iieldr en víðast hvar, ef
cigi alls staðar, annars staðar á landinu. Og honutri stendr
svo mikill stuggr af þessari ánauð, sem alþýða manna hefir svo
lengi legið mótstöðulaust undir, að hann minnir mann ósjálfrátt
á hinn nafnkunna "Rómverja Cato, sem endaði allar sínar
opinberu rœður, hvað svo sem anriars var rœðuefnið, með
þeirri tillögu, að Karthagó-borg væri lögð í eyði. Vita-
skuld er hann ekki aö tala um þetta mál í prédikun-
arstólnum, en á hinn bóginn er enginn efi á því, að
hann ætlast til, að sá kristindómr, sem hann boðar
söfnuðum sínum þaðan, verði að því lífsafli, sein varpar
bæði þessu ánauðaroki og ölluin öðrum af einstakiingun-
utn og þjóðflokknum vtír höfuð. Og séra Jens er líka full-
komlega evangeliskr prédikari, sem veit, að kristindómrinn
er óendanlega miklu meira en siðalærdómr. En kristindóms-
prédikan hans vinnr svo mikið í styrk fyrir þá sök, að
tilheyrendr hans sjá svo greinilega, að hann er stöðugt í
verkinib að berjast fyrir almennings heill. Hann sagði mér,
að hann væri búinn að finna það út meö því að rannsaka
embættisbœkr Utskála-prestakalls, að varla nokkurs manns
ætt í því plázi yrði rakin lengra upp til fólks, sem þar
hefði átt heima, en í annan eða þriðja lið, — ineð öðrum
orðum: að hefði ekki stöðugr innflutningr úr öðrum sveit-
um, t. a. m. að austan, úr Skaftafellssýslu og víðar, verið
inn í þessi byggðarlög þar við sjóinn, þá myndi mannfólk-
ið þar nú vera nálega út dautt. Og hann var ekki í nein-
utn vafa utn það, að eymdarkjör þau, sem þannig smásam-