Sameiningin - 01.04.1895, Blaðsíða 11
—27—
semdir viö ofangreinda ritgjörö í „Sunnanfara" (IV, 6). Eign-
ar hann séra Jóni Bjarnasyni hana. En hún var rituð af mér
á þeim tíma, sem eg haföi ritstjórn „Sam.“ á hendi í sjúkdóms-
forföllum séra Jóns og ber eg því alla ábyrgð fyrir hana.
Hann segist ætla að leitast við að sýna, að Virchow sé ekki
sannleikans megin í máli þessu og því ekki rétt að byggja eins
mikið á honum og gjört sé í ritgjörð þessari. Ber hann fyrir
sig ritgjörð eftir prófessor Brögger, háskólakennara í Kristjaníu
uin „Neanderdals-inannflokkinn" og þýðing hans fyrir spurning-
una um ætt mannkynsins. Alítr hann iiauskúpu þá, er fundizt
hafi 1856 í Neanderdalnum „miklu líkari apahauskúpu en haus-
lcúpur þeirra manna, er nú gjörast". Sumir hafi álitið hana
góða sönnun fyrir nánum skyldleika apa og manna. Virchow
hafi rannsakað hauskúpuuna 1872 og kornizt að þeirri niðr-
stöðu, að hún væri af vansköpuðum einstaklingi og sannaði því
ekkert. Seinna hafi fundizt aðrar mannaleifar í jörðu, svo sem
þær leifar af beinagrindum, sein fundust hjá Spy-hellinum í
Belgíu; sé þær „að almannadómi(?) fuilgild sönnun fyrir því, að
þessi mannflokkr, sem kenndr er við Neanderdal, hafi verið til“.
Af þeirn megi sjá, að menn hafi orðið að ganga hoknir og álútir,
og oft orðið að styðja höndunum niðr, er þeir gengu, eins og ap-
arnir gjöra. Brögger hafi það eftir þýzkum náttúrufræðing,
að Virchow hljóti að vera blindr, „er liann skilr elcki, að hann
er orðinn á eftir tímanum"; rnenn geti í þessu efni ekki tekið
mark á því, er hinn mikli sjúlcdómafrœðingr segi.
Samt sem áðr segir Brögger, að Virchow sé í afar-miklu áliti
á þýzkalandi, — svo miklu áliti, að hann kennir því um, að
j’ýzkir vísindamenn hafa þagað um mannabein þau, er fundizt
liafa nálægt Spy. — En hræddr er eg um, að eitthvað sé bogið í
þessu. það er alveg nýtt, ef einhver vísindainaðr hefir svo mik-
ið álit á sér á þýzkalandi, að aðrir vísindamenn hafi ekki hug
til að láta í Ijósi skoðanir sínar um eitthvert visindalegt efni,
af ótta fyrir því, að þeir myndi styggja hann. þýzkaland bæri
þá ekki þann ægishjálm yfir önnur lönd í vísindum og rann-
sóknum, sem það ber, ef svo mikill vísindalegr þrælsótti ætti
sér jiar stað.
það er ]iví alveg óhætt að ætla, að hafi þýzkir náttúrufrreð-
ingar látið sér fátt um fund þessara Spy-leifa finnast, er ]>að
L