Sameiningin - 01.11.1931, Síða 14

332
tólf hundruf föngum, sem hér voru í fyrra, voru þrjú hundruÖ og
ellefu móÖurlausir, en hundraÖ fimtíu og átta voru fööurlausir,
og þrji'i hundruð sextíu og þrir höfðu mist báöa foreldra. Seytján
höfðu fengið hjónaskilnað, löglegan; sjö voru ekkjumenn, en
hundrað og fimtán höfðu yfirgefið konur sínar eða skilið við þær
að borði og sæng. Hjeilnæm og lifandi trú er hér um bil það eina,
sem getur spornað við öðrum eins óhöppum. Sýndu mér heimili,
sem leggur verulega rækt við trú og guðrækni, og eg skal sýna þér
heimili, sem ekki elur upp glæpamenn. Hér er líka verk fyrir
kirkjuna—að ná sér niðri með áhrif sín í heimilislífinu og lið-
sinna foreldrum við barnauppeldið og efla þann heimilisbrag er
kenni unglingunum að líta á s}md og ranglæti eins og ófögnuð, en
ekki eins og hnoss eða gersemar.”
Hn Lawes er félagslega sinnaður maður, bæöi fyrst og síðast.
Hann gjörir sig ekki ánægðan með það, að mál þessi séu rædd og
að með þau sé farið aðeins sem einstaklingsmál. Hánn langar tii
að sjá einstaklinginn vaxa upp og þróast í þvi mannfélags-um-
hverfi, að hann geti verulega lifað eftir kenmngum þeim, sem
kirkjan boðar honum. Hann langar til að sjá áhrif trúarinnar
eflast í mannfélaginu ekki síður en í mannshjartanu.
“Engin stund á æfi sakamannsins er eins örlagaþrungin eins
og sá dagur, þegar hann að aflokinni hegningu gengur sem frjáls
maður út um stóra hliðiö þarna. Hér um bil æfinlega þráir hann
viðreisn. Hann langar til að yrkja upp á nýjan stofn. Og það er
undir mannfélaginu komið að miklu leyti, hvort honum tekst það
eða ekki. Hann réttir við, hér um bil æfinlega, ef hann á þess
kost. En ef hann er hrakinn fram og aftur, fær ekki atvinnu; ef
á hann er bent hvar sem hann fer, þá er það hér um bil víst að
hann snýr aftur til hins verra. Með öðrum orðum: Ef mann-
félagið, sem við honum tekur er nógu kristið tii að rétta honum
hjálparhönd, þá gefst hann vel. Félagslífiö þarf að vera kristið
ekki síður en lif einstaklingsins. Þó undursamlegt ntegi virðast,
þá kemur það varla fyrir að útleystir fangar, sem halda sambandi
sínu við kirkjuna, komist aftur t fangelsi sem heitrofsmenn eða
fyrir nýja glœpi*). Kirkjan getur orðið að rnikiu liði með því að
veita hjálp i sambandi við lausnarskilyrði fanga og viðreisn á saka-
mönnum yfirieitt. Eg mundi vera því hlyntur að hjálparnefnd,
*)Fangar eru oft látnir lausir gegn drengskaparheiti ^parole) löngu áður
en hegningar tími þeirra er útrunninn. Lofast til að halda strangar
reglur, sem yfirvöldin setja þeim. Svíki þeir loforðið, eru þeir settir
í hald aftur sem heitrofsmenn (parole violators).