Sameiningin - 01.08.1919, Síða 20

176
Fólkið, eða Guð.
Suma dreymir fyrir nýjum mannajöfnuði, þar sem eng-
inn sé höfði hærri en aðrir; enginn yfir alþýðuna hafinn að
neinu leyti — hvorki Guð né menn. Sú tilhneiging, að láta
guðdóminn liggja á milli hluta, er mjög sterk hjá byltinga-
flokki einum, sem nú sækist eftir völdum. Orsökin er auð-
vitað venja sú, sem tíðkast hefir meðal afturhaldsmanna,
að mótmæla öllum frelsishreyfingum í nafni Guðs og lög-
málsins. En guðlaust lýðveldi hlýtur að enda í stjórnleysi.
pegar menn kannast ekki lengur við Guð eða heilagan vilja
hans, þá fer svo á endanum, að hver maður verður guð og
lögmál sjálfum sér. Stoðunum er kipt undan öllum lögum
og rétti, ef guðstrúin verður að blekking í hugum manna.
Stjórnarbyltingin franska, sem hleypt var af stokkunum 1
lok átjándu aldar, strandaði einmitt á þessu skeri. Hún reis
öndverð gegn óhæfum ríkistrúarinnar, eins og eðlilegt var,
og umbyltingin varð öfug og til óheilla. pegar út í þann
algleyming var komið, að tákn skynseminnar var dýrkað í
Guðs stað, þá hratt hún frá sér öflugustu lýðstjórnar-hvöt-
inni. pví minna, sem gjört var úr Guði, því meira bar á
aftöku-tólinu. Sami leikurinn gjörist nú fyrir augum vor-
um meðal Bolsjevika. Einræði alt og harðstjórn vilja þeir
bæla niður — og gjörast svo einráðir harðstjórar sjálfir.
Með ofbeldi einu halda þeir völdunum. Stefnuskrá þeirra
gjörir alla trúar-kenslu útlæga, jafnvel úr prívat skólum.
Kirkjan má engum eignum halda. par með er bannfæring
sungin yfir allri félagsskipun trúarlegri, allri trúboðsstarf-
semi. öll tilraunin er neikvæð; hún á enga jákvæða hugsjón
— í trúarefnum að minsta kosti — og gefur enga von um
breyting til batnaðar. Lýðstjórn þarf á betri og sannari
mönnum að halda heldur en nokkurt annað stjórnarfyrir-
komulag. Réttindin sem hún veitir fela í sér borgaralegar
skyldur. Skyldan er vanrækt, þegar dygðina vantar. Dygð-
in er kraftlaus, þegar Guð vantar. Hvergi er meiri þörf á
Guði en í lýðstjórnar-löndum, þar sem réttindi eru flest og
almennust. Eigi því þessi nýja frelsisöld að uppfylla vonir
manna, þá má ekki lýðstjórnarhugmyndin verða viðskila við
staðfasta trú á eilífan Guð, réttlátan og kærleiksríkan.
Maginn eða sálin?
Viss flokkur hefir lengi barið það blákalt fram, að
menningin öll saman hvíli á matarþörfinni. Mannkynið
hefir verið skoðað frá lágu sjónarmiði og þaríir sálarinnar