Íslendingur - 09.04.1940, Blaðsíða 1
XXVI. árgangui.l
Ritstjóri og afgreiðslum.: Jakob O. Pétursson, Fjólugötu 1. Sími 375. Pósthólf 118.
Akureyrí, 9. apríl 1940
I
15. tölubl.
9. apríl 1915
9. apríl 1940
ÍSLENDIN6UR 25 ára
Siff. Ein. Hlíöar.
Idag eru liðin 25 ár
síðan fyrsta löiublað
íslendings var borið út
um Akureyrarbæ- í öll
þessi ár hefir hann kom-
ið reglulega út, með
einnar viku millibili, nema
þegar mikið hefir verið
um að vera, svo sem
undan kosnjngum til
Aiþingis eöa bæjar-
stjórnar, — þá hefir hann
stundum komið út með
eins eða tveggja daga
millibili.
Stofnandi blaðsins og
fyrsti ritsíjóri þess var
Sigurður Einarsson dýra-
læknir (nú Hlíðai) nú-
verandi alþingismaður
Akureyrarkjördæmis. —
Hafði hann um skamma
hríð áður haldið úti
>Dagb!aðinu«, litlu frétta-
b'aði, er flutti bæjarbúum
daglega fréttir af heimsstyrjöldinni og helztu viðburðum innanlands og
utan, en þar sem ýmsir af kaupendum Dagblaðsins höfðu óskað eftir
»að blaðið léti meira til sfn taka almenn landsmál eða flytti meira af
uþþbyggilegum ritgerðum um ýmisleg efni, sem til gagns og fróðleiks
mætti verða*, eins og segir I ávarpi ritstjórans í íslendingi 9. apríl
1915, þá ákvað hann að hætta útgáfu Dagblaðsins en gefa í þess
stað út vikublað í stærra formi. Leturtlötur
1. blaðsins var 33X20 cm. en stækkaði þeg-
ar á fyrsta ári í 37X25 cm. Lnn stækkaði
blaðið um nýár 1923 upp í 40X25 cm. og
hefir haldið þeirri stærð síðan.
Pegar Sigurður hætti við Dagblaðið og
slofnaði vikublaðið íslending, fékk hann til
samstarfs með sér Ingimar Eydal, núverandi
ritstjóra Dags. Voru þeir báðir ritsljórar
blaðsins til 1. janúar 1917, er Ingimar hvaif
frá því starfi. Rak þá Sigurður blaðið einn
í þrjú ár, eða til 1. janúar 1920. — Þá
kaupir Brynleifur Tobíasson íkennari blaðið og stýrir því í 1 ár (til
1 janúar 1921), er Jón Stefánsson kaupm., áður ritstjóri Norðurlands,
kaupir það og stofnar um það hlulafélag, er hlýtur nafnið »Blaðaút
gáfufélag Akureyrar*. — Fyrsta stjórn þess var skipuð þessurp mönnum:
Jón Esphólin vélfr. formaður
Ingimar Eydal.
Hallgr, Davíðsson verzlunarstj.
Jón E. Sigurðsson veizlunarstj.
Pétur Pétursson kaupm.
og Rögnv. Snorrason kaupm.
Félag þetta hefir sfðan gefið
blaðið út fram á þenna dag.
Fyrsta árið, sem félagið gefur ís-
lending út, er cand. phil. Jónas
Jónasson frá Flatey ritstjóri þess,
en 1. janúar 1922 tekur við því
starfi Ounnl. Tr. Jónsson, áður tit-
stjóri »Heimskringlu« í Wmnipeg.
Hefir hann verið lengur ritstjóri
blaðsins en nokkur annar, eða
samfleytt í 14 ár, frá 1922 — 1935
að báðum meðtöldum. Á því tlma-
bili störfuðu einnig við blaðið tveir
menn aðrir: Brynjólfur Árnason
cand, phil. frá 1. janúar 1927 og
þar til hann lézt 14. nóvember s. á.
og Alfreð Jónasson frá 1. janúar
1935 til 25- apríl s. á., er hann
varð bráðkvaddur á skíðagöngu.
Gunnl. Tr. Jónsson sagði starfi
sínu lausu frá áramótum 1935 — 36.
Þá er Einar Ásmundsson lögfræð-
ingur láðinn ritstjóri blaðsins og
gegnir því starfi til hausts s. á.
Tekur þá Konráð Vilhjálmsson
kennari við blaðinu til áramóta.
1. janúar 1937 tekur Sigurður E.
Hlíðar við ritstjórn blaðsins f ann-
að sinn og hefir það starf með
höndum til 1. júní s. á., er Jakob
Ó. Pétursson núverandi ritstjóri
blaðsins tekur við því. Hefir blað-
ið því á þessum 25 árum haft 8
ritstjóra og 2 meðritstjóra.
Afgreiðslumaður blaðsins frá upp-
hafi og fram til ársins 1936 var
Hallgrimur Valdimarsson. Fiá 1.
júlí 1936 til 1. janúar 1938 var
Lárus Thorarensen afgreiðslumað-
ur, en síðan hefir ritstjóri blaðsir.s
haft alla afgreiðslu og innheimtu
þess á hendi.
Fram til ársins 1921 var b'aðið
prentað í prentsmiðju Odds Biörns-
sonar en síðan í prentsmiðju Björns
Jónssonar á Oddeyri.
Núverandi stjórn Blaðaútgáfufé-
lags Akureyrar h. f. er skipuð þess-
um mönnum:
Páll Sigurgeirss, kaupm., form.
Axel Kristjánsson konsúll
Indriði Helgason raffræðingur
Jakob Karlsson bóndi
og Sverrir Ragnars konsúll.
íslendingur hefir frá fyrstu tfð
notið mjögalmennra vinsælda. Hann
hefir jafnan gert sér far um svo
fjölbreytt efnisúrval, sem frekast
var kostur og vandaðan fiéttaburð.
í deilum um landsmál hefir mál-
flutningur hans jafnan verið kurteis
og hót'samur og er ekki ólíklegt,
að hann eigi nokkuð af sínum
vinsældum því að þakka. Frá því
að Íhaldsílokkurinn var stofnaður,
fylgdi blaðið honum að málum og
síðan Sjálfstæðisflokknum. F.r ís-
lendingur eina fylgisblað Sjálístæð-
isflokksins á Novðurlandi, sem
kemur reglulega út og jafnframt
stærsta blaðið, sem út hefir verið
gefið á Akuteyri. Þau munu telj
andi heimilin hér í bænum, sem
ekki sjá blaðið, en auk þess á það
lesendur í flestum bæjum og hér-
uðum úti um land. Kaupendatala
þess fer vaxandi, svo að s 1 ár
lét nærri, að móti hverjum einum
kaupanda, er sagði upp blaðinu
bættust við þrír nýir.
Þrátt fyrir þessar vinsældir blaðs-
ins hefir útgáfa þess jafnan verið
örðugleikum háð. Til þsss að blaðið
geti borið uppi þann kostnað, er
útgáfa þess hefir í för með sér
þarf hærri kaupendatölu en hægt
er að vænta í litlum bæ eins og
Akureyri. Stundum hafa verið uppi
raddir um það að gera íslending
að dagblaði og hefði vissulega
verið ánægjulegt, ef hann hefði
brugðið venju sinni á 25 ára af-
mælinu og farið að koma daglega
til lesendanna. En slíkt getur ekki
orðið. Akureyri er of lítill bær enn
til þess að dagblað geti þrifist hér,
því kostnaðurinn við það yrði
miklu meiri en auglýsingatekjur og
áskriftagjöld gæfu borið uppi,
Sú ástæða, sem til þess Iiggur,
Gunni. Tr. Jónsson.
að blaðið hefir fram að þessu get-
að komið reglulega út, er að alltaf
hafa nokkrir áhugamenn orðið til
að greiða hallann á útgáfu þess.
Og af því blaðið hefir alltaf verið
frjálslynt í skoðunum, rnálsvari per-
sónufrelsis, skoðanafrelsis, athafna-
frelsis, frjálsrar verzlunar, hefir það
eignast marga vini og stuðnings
menn á sinni 25 ára göngu.
Alfreð Jónasson.
Nú þegar blaðið á 25 ára afmæli,
geisar stórveldastyrjöld í Evrópu,
sem veldur margskonar truflunum
í áformum manna og lífi-
Fjöldi manna og fyrirtækja er í
fullkominni óvissu um framtfð sína
og aíkomu, og jafnvel lftil b'öð,
eins og íslendingur, verða e. t. v.
að taka upp breyttar lífsvenjur
vegna dýitíðar og annarra vand-
ræða. — En um það þýðir ekki
að sakast. Og um leið og blað-
ið þakkar alla sýnda vináttu og
stuðning, óskar það vinum sfn-
um og velunnurum og öllum les-
endum gæfu og gengis í von
um, að reykmökkur styrjaldarbáls-
ins, sem nú leggst yfir löndin,
hveríi sem fyrst og aftur »sjái til
sólar*.