Íslendingur - 26.03.1947, Blaðsíða 3

3
Miövikudaginn 26. marz 1947
ISLENDINGUR
*
Stjarnan í austri
Jón Hjaltasón, ritstjóri Æskulýðs-
síðu .Tímamanna, jer úm það jögr-
um orðum, hve Framsóknarjlokkur-
inn eigi miklu og vaxandi fylgi að
jagna meðal yngra fólksins. Jón er
sennilega eini maðurinn, sem komið
hefir auga á þessa „staðreynd“, og
var jjess raunar sízt að vænta. Hann
hejir nú um all-Iangt skeið vérið einn
aj jorvígismönnum í félagi Fram-
sóknarmanna í Háskólanum. Fyrir
þremur árum áttu Framsóknarmenn
tvo julltrúa í slúdentaráði en Sjálf-
stœðismenn 4. Nú eiga Framsóknar-
menn engan julltrúa í ráðinu en
Sjálfstœðismenn 5. Ber ajstaða Há-
skólastúdenta vott um vaxandi fylgi
œskunnar við stefnu Framsóknar-
flokksins?
Sami rithöfundur lýsir því yfir aj
miklum fjálgleik, að Sjálfstœðisflokk
urinn sé flokkur „sem braskarar okr-
arar og auðkýfingar hafi myndað um
sig til þess að vernda forréttindastóðu
sína í þjóðfélaginu.“
Það vœri fróðlegt, ef ritstjórinn
vildi upplýsa nánar, hverjir þessir
okrarar og braskarar séu, sem stjórna
Sjálfstœðiájlokknum, svo þjóðin
gœti betur varað sig á slíkum herr>
um!
Einnig vœri ekki úr vegi, að rit-
stjórinn tilgreindi forréttindin, sem
hann telur, að Sjálfstœðisflokkurinn
berjist fyrir.
Jón Hjaltason er samvinnumaður
og er ekkert nema gott um það að
segja. Hann segir: „Reynzlan hefir
sannað, að samvinna í verzlun hefir
dafnað, þegar ekki hefir verið að
henni þjarmað af okurkörlum, sem
fengið hafa ívilnanir frá ríkinu.“
Hér á landi hefir ríkisvaldið aldrei
þjarmað að samvinnuhreyfingunni,
hvorki með því að veita „okurkörl-
um“ né öðrum ívilnanir til þess að
koma henni á kné, nema ef minnast
mœtti á einkasölurnar sœlu, sem
spruttu upp á valdatíma Framsókn-
ar og Krata á árunum. Hins vegar er
öllum kúnnugl, að kaupfélögin hafa
fengið margvíslegar ívilnanir frá
ríkinu, þar sem þau greiða litla sem
enga skatta.
£R ÞETTA AND-
LEGT FRELSI?
í „Verklýðsblaðinu“ 1932 ger-
ir Brynjólfur Bjarnason allítar-
íega grein fyrir skipulagi og stefnu
Kommúnistaflokksins á íslandi.
Þar segir m. a.:
„En þegar búið' er að taka a-
kvarðanir, verða allir að fylgja
þeim sem einn maður. Og þess er
ekki aðeins krafizt, að ákvörðun-
ununum sé fylgt í orði kveðnú,
heldur verða menn að starfa jafn
ötullega að, þótt þeir séu á öðru
máli. Vilji og skilningur flokks-
heildarinnar verður alltaf að sitja
í fyrirrúmi fyrir vilja og skilningi
hvers eins.“
Það er ungum Sj álfstæðismönn-
um gleðiefni, að tilboð þeirra um að
lána ritstjóra æskulýðssíðu „Verka-
mannsins“ nokkurt rúm á síðu sinni
í „íslendingi“ til útskýringar á stjórn
arfarinu í Rússlandi, hefir borið
þann árangur, að ritstjórinn er nú
tekinn að helga allmikinn hluta æsku-
lýðssíðu sinnar til framlialdsum-
ræðna um þetta merkilega mál, sem
svo erfiðlega hefir gengið að fá
konunúnista til að ræða um.
Það er engum blöðum um það að
fletta, að enn er það stjarnan í
austri, sem Þ. J. hefir alla sína and-
legu birtu frá, en ósköp er hún nú
dauf í þetta sinn.
Þ. J. lelur það vera sönnun þess,
hve grein hans hafi verið rökföst, að
svargrein Sambandssíðunnar við
henni hafi verið um fimm dálkar.
Heldur eru þetta veikalítil rök, því
að hæglega væri hægt að hrúga sam-
an í einn dálk fjarstæðum og full-
yrðingum, sem margra dálka rúm
þyrfti til að sundurliða, ef á annað
borð ætti að svara þeim.
í grein þeirri, sem Þ. J. ritaði í
„íslending“ voru mikilvægar játn-
ingar, sem gott var að fá fram í
dagsljósið, eins og t. d. sú staðhæf-
ing, að í Rússlandi væri meira lýð-
ræði en á íslandi. Hann tekur nú
, undir þau ummæli „Sambandssíð-
unnar“, að meira lýðræði rnuni
vera á íslandi en í öðrum vestræn-
um lýðræðisríkjum, en virðist þó
enn ekki horfinn frá fyrri skoðun
sinni um yfirburði rússneska „lýð-
ræðisins“.
Meginhluti svargreinar Þ. J. fjall-
ar um samanburð þann, sem „Sam-
bandssíðan“ gerði á núverandi lýð-
ræðisþjóðskipulagi ög því skipulagi,
sem verða myndi á Sovét-íslandi, ef
skoðanabræðrum Þ.J. tækist að koma
slefnumálum sínum í framkvæmd.
Hefir þessi lýsing á Sovét-íslandi
sýnilega komið illa við Þ. J„ enda er
það að vonum.
Þ. J., finnst fráleitt, að konnnún-
istar myndu leiða hér í lög stjórnar-
skrá samhljóða rússnesku stjórnar-
skránni, ef þeir næðu hér völdum.
Auðvitað hefir engum komið til hug-
ar, að hún yrði nákvæmlega sam-
hljóða, en ætla má þó, að meginá-
kvæðin um stjórnskipulagið og rétt-
indi og skyldur borgaranna yrðu
svipuð, úr því að kommúnistar telja
þau ákvæði rússnesku stjórnarskrár-
innar fullkonmari en í nokkurri ann-
arri stjórnarskrá. Væntanlega ætlar
Þ. J. ekki að láta íslenzka alþýðu
fara varlduta af því glæsilega „lýð-
ræði“.
Þ. J. mótmælir því, að á Sovét-ís-
landi myndu allir verða ósjálfstæðir
þjónar ríkisins, því að sljórnarskrá-
in muni tryggja mönnnum fjárhags-.
legt sjálfstæði, þar sem allir menn
eru Iaunþegar, og vinnuveitandinn
er aðeins einn. Ef einstaklingarnir
ekki vilja gera sér að góðu, það sem
þessi vinnuveitandi býður þeim og
skipar, hafa þeir enga möguleika til
þess að lifa. Einmitt þetta er ein
meginástæðan til þess, að einstakl-
ingarnir hljóta að glata sjálfstæði
sínu í sósíalistisku þjóðfélagi.
Þ. J. talar um jafna skiptingu þjóð
artekna. Ohætt mun að fullyrða, að
íslenzkir verkamenn myndu fáir
kjósa að skipta á kaupi'og kjörum
við rússneska verkamenn — jafnvel
ekki Þ. J. sjálfur, ef hann væri í
þeirra sporum. Honum ætti einnig
að vera vilanlegt, að misræmi í
launagreiðslum er feikilega mikið í
Rússlandi, og rússneska stjórnin
hefir algerlega liafnað þeirri jafnað-
armennsku Bernhard Shaw og fleirL
góðra sósialisla að láta alla bera
jafnt úr býtum.
Þ. J. spyr, hver hafi eftirlit með
vinnu bændanna á samyrkjubúgörð-
unum. Það er ofur auðvelt að leysa
úr þeirri spurningu hans, og fer þá
að smáskýrast hin barnalega dýrkun
hans á stjórnarfarinu í Rússlandi,
ef hann hefir ekki hugmynd um fyr-
irkomulag vinnunnar þar. Verður
ef til vill auðið að upplýsa hann
frekar um atvinnumál Sovétríkjanua
síðar.
í vinnulöggjöf Sovétríkjanna
(Sovetskoe Trudovoe Prado) er sér-
stakur kafli um launakerfi samyrkju-
búgarðanna. Öll störf þar eru flokk-
uð í 7 mismunandi flokka, og launin
mismunandi eftir því. Hlutfallið
milli launa mannsins, sem sér um
flórmokstur og kúahirðingu, og
stjórnanda samyrkjubúsins er 0.7 :
2,0. Launin eru miðuð við dagsverk,
en dagsverkið er ekki tímaeining,
heldur afkastaeining. Menn vinna
saman í samverkaflokkum, og metur
þá verkstjórinn hve vel hver einstak-
ur hafi gengið fram, og rœður þann-
ig miklu um það, hve mörg. dagsverk
hverjum einum eru reiknuð af þeim
dagsverkajjölda, sem jlokknum ber
í heild fyrir sameiginleg afköst. —
Getur hver maður gert sér í hugar-
lund, livert óskapa vald þessir verk-
stjórar hafa, er þeir þannig hafa að
verulegu leyti i hendi sér, hvað hver
starfsmaður, hvort sem á að kalla
hann bónda eða verkamann, ber úr
býtum.
Þ. J. reynir að bjarga sér út úr
misnotkun skólanna í Rússlandi með
staðhæfingum um hlutdræga fræðslu
á íslandi. Vafalaust er hægt að finna
dæmi slíks, en það haggar ekki þeim
meginmun, sem er á skólafræðslu
vestræna lýðræðisríkisins, íslands,
og Sovét-Rússlands, að í íslenzkum
skólum- er nemendunum kennt að
leita sannleikans, en í rússneskum
skólum er þeim kennt að vera góðir
kommúnistar og trúir foringjunum.
Rússnesk stjórnarvöld hafa heldur
ekkert farið dult með það, livað væri
hlutverk uppalenda æskulýðsins í
'Ráðstjórnarríkjunum, þótt það virð-
ist liafa farið fyrir ofan garð og
neðan hjá Þ. J.
Þ. j. virðist telja það tryggingu
fyrir ritfrelsinu, að ríkið hafi úr-
skurðavald urn það, hvað gefa megi
út. Einnig vitnar liann í hina bros-
legu gi;ein rússnesku stjórnarskrár-
innar um málfrelsi, fundafrelsi, prent
frelsi o. s. frv. handa rússnesku þjóð-
inni.
Ef Þ. J. hefir hirt urn að kynna
sér með raunsærri athugun þessi svo-
kölluðu mannréttindi, er ólíklegl, að
hann væri jafn hrifinn. Hann ætti
þá að geta komizt að raun um ]jað,
að þessi réttindi eru aðeins til handa
þeim mönnum, sem halda sér irinan
ákveðins ramma. Sérhver maður, er >
lætur í ljós efasemdir um hið sósialist
iska skipulag, er talinn fjandmaður
ríkisins. Frelsi Þ. J. er ekki til handa
slíkurn mönnum. Niðurstaðan er því
sú, að hin fallegu frelsisákvæði 125.
gr. rússnesku stjórnarskrárinnai eru
handa kommúnistum einum Allir
þeir, sem andvígir eru hinu sósial-
istiska skipulagi eru því réttlausir.
Þetta er það lýðræði, sem Þ. J. telur
fullkonmara núverandi lýðræði á ís-
landi.
Bannið á stjórnmálaflokkunum er
í nánu samræmi við þessi „mannrétt-
indi“. Þ. J. segist vonast til, að ekki
þurfi að banna stjórnmálaflokkana
á íslandi, ef kommúnistar ná þar
völdum. Ef þetta er alvara hans, þá
skilur hann ekki eðli liins sósialist-
iska skipulags og ælti að setjast nið-
ur og lesa kenningar hinna konnn-
únistisku lærifeðra. Marx, Engels,
Lenins og jafnvel Stalins. Þeir fara
ekkert dult með það, að ríki sósial-
ismans verði að brjóta á bak aftur
öll samtök, sem vinna gegn því. Af
þeim sökum er augljóst, að kommún-
istar hljóta að banna alla þá stjórn-
málaflokka, sem þeitn eru öndverðir.
Það er ósköp handhægt fyrir þá að
kalla alla andstæðinga sína skemmd-
arverkamenn, því að í þeirra augum
er það skemmdarverk að vinna gegn
hinu sósíalistiska skipulagi.
Þ. J. reynir ekki að hrekja um-
niæli „Sambandssíðunnar“ um kosn-
ingafyrirkomulagiðx i „sæluríkinu“,
en lætur sér nægja að kalla þau fjar-
stæður. Er þessi afstaða skiljanleg,
því að svörin munu torfundin.
Þ. J. virðist álíta, að rússneska
þjóðin hafi barizt sinni hetjulegu
baráttu í styrjöldinni vegna ástar á
konnnúnismanum. Ef til vill er liann
fI
búinn að gleytna því, þegar Kalinin,
forseti Ráðstjórnarríkjanna, var í
ræðu að reyna að sannfæra rússnesku
hermennina, sem komu frá Þýzka-
landi, um það, að þeir mættu ekki
láta blekkjast af því, er þeir hefðu
séð þar. Astæðan var sú, að jafnvel
í ltinu niðurnídda Þýzkalandi höfðu
Ungir
Sjálfstæðismenn
á Siglufirði
í síðastliðinni viku var haldinn
•aðalfundur í félagi ungra Sjálfstæð-
ismanna á Siglufirði. Núverandi
stjórn félagsins skipa: Vilhjálmur
Sigurðsson, formaður, Jónas Björns-
son, ritari, Helgi Sveinsson, gjald-
keri, Sigurður Sophusson og Erlend-
ur Pálsson meðstjórnendur.
Á næstunni mun félagið auka starf-
semi sína. Á Siglufirði stendur bar-
áttan við Kommúnista. Þeiin hefir
tekizt að ná þar all-miklu fylgi, en
kunnugir telja, að það fari nú þverr-
andi. Það er mjög líklegt, að æsku-
lýður Siglufjarðar fylki sér sem
æskulýður annarra bæja landsins
undir merki Sjálfstæðisflokksins.
Reynzlan hefir sýnt, að Sjálfstæðis-
flokkurinn er eini flokkurinn, sem
til lengdar getur hamlað upp á móti
ágengni kommúnista, eins og kom i
ljós við s. 1. bæjarstjórnarkosningar
í Reykjavík og víðar.
Siglufjörður er vaxandi bær með
mikla möguleika. Ungir Sjálfstæðis-
menn munu standa þar á verði gegn
skennndargtarfsemi 1 kommúnista.
Með því tryggja þeir bezt hagsmuni
bæjarins.
KVÖLDVAKA
„VARÐAR44
Síðast liðið fimmtudagskvöld efndi
Yörður, félag ungra Sjálfstæðis-
manna til kvöldvöku að Hótel Norð-
urland, og var hún vel sótt, þegar
tekið er tillit til þess, að mikil veik-
indi eru í bænum vegna influenzu-
faraldursins. Formaður félagsins
setti skemmtunina með stuttu ávarpi,
Magnús Óskarsson flutti' ræðu, Þór-
ir Guðjónsson las upp gamansögu,
frú Sigríður Schiöth og Jóhann Ög-
mundsson sungu tvísöng og nemend-
ur úr Menntaskólanum fluttu gam-
anþáttinn „spurningar og svör“. —
Síðan var danzað til miðnættis.
rússnesku hermennirnir fundið þæg-
indi, sem ekki þekkust hjá rússneskri
alþýðu.
Nei, Þorsteinn minn, þegar þjóð
verður fyrir árás, stendur hún oftast
sem einn maður, hvernig sem afstaða
hennar er til stjórnar lands síns, Að
vísu má þó undanskilja konnnúnista
og nazista, því að þeir hafa jafnan
verið reiðubúnir að svíkja þjóðir
sínar og ganga á mála hjá fyrir-
myndarríkjum sínum. Þetta hefir
saga síðustu ára staðfest á ömur-
legan hátt.
Þ. J. getur verið alveg viss um
það, að þjóðir heimsins afsala sér
aldrei andlegu frelsi sínu og mann-
réttindum af frjálsum vilja. Þess
vegna kemst kommúnisminn hvergi
á nema með byltingu eða ofbeldisað-
gerðúm. Vonandi tekst íslenzkri
æsku að bægja þeim vágesti frá sín-
um dyrum.