Íslendingur - 22.11.1950, Blaðsíða 5
Miðvikudagur 22. nóvember 1956
ÍSLENDINGUR
5
Frá Alþingi:
Frnmvarp nm aflstoö
við ðtvegsmeno lagt
fyrir þingifl
120 útgerðarmenn leituðu aðstoðar skilanefndar ó
órunum 1949 og 1950.
Um miðjan nóvember lagði ríkis-
stjórnin fram á Alþingi frumvarp
til laga um aSstoS til útvegsmanna.
Flytur Sjávarútvegsnefnd NeSri
deildar þaS aS beiSni atvinnumála-
ráSherra.
Aðalefni frumvarpsins er
í stuttu móli:
í sambandi viS FiskveiSasjóS ís-
lands skal stofna sérstakan sjóS,
skuIdaskilasjóS útvegsmanna, og
skal stofnfé vera allt aS 20 millj. kr.
SjóSnum er heimilt aS taka upphæS'
þessa aS láni, og fjármálaráSherra
er heimilt aS ábyrgjast f.h. ríkis-
sjóSs greiSslu lánsins. Úr sjóSi þess-
um má svo meS nánari skilyrSum
veita lán til eigenda vélskipa og
línuveiSigufuskipa, er stundaS hafa
síldveiSar fyrir NorSurlandi árin
1945—1950. Skal þeim lánum variS
til þess aS ná samningum um nauS-
synlegar eftirgjafir skulda og hag-
kvæmar breytingar á lánskjörum.
Stjórn sjóSsins er og heimilt aS
semja viS útgerSarmenn, sem stund-
uSu síldveiSar á nefndu árabili, um
eftirgjöf aS nokkru eSa öllu leyti á
ýmsum skuldum útgerSarmanna viS
ríkissjóS, svo sem lánum og ríkis-
ábyrgSum vegna aflabrests á síldar-
vertíSum aS undanförnu.
Þá skal og veita útgerSarmönnum
STYRKIR
TIL FRAMHALDSNÁMS
í BANDARÍKJUNUM
Bandaríkjastjórn hefir ákveSiS aS
veita fjórum íslendingum, sem lokiS
hafa háskólaprófi, styrki til aS
stunda nám í Bandaríkjunum skóla-
áriS 1951—1952. Eru styrkir þessir
veittir samkvæmt lögum þeim, sem
kennd eru viS þingmennina Smith
og Mundt, og Bandaríkjaþing hefir
sett í því skyni aS efla kynni þjóSa
í milli.
Styrkirnir eru veittir til eins árs
og nema allt aS 150 dollurum á mán-
uSi aS viSbættum skólagjöldum og
fargjöldum milli íslands og Banda-
ríkjanna báSar leiSir.
Íslenzk-ameríska félagiS tekur á
móti umsóknum um slyrki þessa og
þurfa þær aS berast fyrir 10. desem-
ber n. k. — UmsóknareySublöS og
frekari upplýsingar fást í skrifstofu
félagsins, herbergi no. 17, Sam-
bandshúsinu, á þriSjudögum og
föstudögum milli kl. 4 og 5 e. h.
þeim, sem aSstoS fá skv. lögunum,
gjaldfrest á ógreiddum afborgunum
af lánum til skipakaupa úr Stofn-
lánadeild sj ávarútvegsins og Fisk-
veiSasjóSi íslands, sem féllu í gjald-
daga á árunum 1948—’50.
Allan kostnaS viS framkvæmd
þessara laga skal greiSa úr ríkis-
sjóSi.
Störf skilanefndar.
Frumvarp þetta er samiS af skila-
nefnd, sem skipuS var skv. lögum
nr. 85 1948 um aSstoS viS útvegs-
menn, er síldveiSar stunduSu sum-
ariS 1948. Skilanefndin hefir síSan
annast afgreiSslu á lánum úr ríkis-
sjóSi vegna aflabrests á síldveiSum.
Frumvarpinu fylgja tvö bréf, sem
skilanefndin ritaSi ^jávarútvegs-
málaráSuneytinu.
Þar er skýrt frá því, aS 120 út-
vegsmenn hafi sótt til nefndarinnar
um aSstoS á árunum 1949 og 1950.
90 þeirra höfSu sent nefndinni efna-
hagsreikning og voru skuldir þeirra
þá:
VeSskuldir kr. 60.131.000.00
ASrar skuldir kr. 18.805.000.00
Samtals kr. 78.936.000.00
Eignir sömu aSstoSarbeiSenda
töldust ca. kr. 63.257.Ö00.00 (fariS
eftir tryggingarmati skipa og bruna-
mati húsa).
Lán þau, sem ríkissjóSur hefir
þegar veitt eigendum síldveiSiskipa
vegna aflabrests og ábyrgst fyrir þá,
eru samtals kr. 18.483.000.00.
Hveiti
lækkaS verS
Hrísgrjón
Baunir *
Strósykur
Flórsykur
Molasykur.
Sendum heim.
Hafnarbúðin h.f.
Sími 1094.
TIL SÖLU
Stuttkápa, karhnannaföt, kjóll
kerrupoki. LítiS notaS. A.v.á.
Fró Náttúrulækningafélagi
Akureyrar
Til félagsmanna verður út-
hlutað RÚSÍNUM í. dag
og næstu daga.
Verzl. BJÖRK.
Bezta \M til pgss að
Mda ifi veri
Hinn nýskipaði forsætisráð-
herra Nýja Sjálands sagði ný-
lega í ræðu: Ríkisstjórnin hefur
um árabil haft mikil afskipti af
atvinnulífinu. Hún hefur leyft sér
að ákveða stærð á hverju húsi,
sem byggt hefur verið, ákveða,
hvaða vörur væru seldar og á
hvaða verði.
Við færum ykkur frelsið aftur.
Þeir, sem eru í atvinnulífinu,
verða aftur að læra, að meta gildi
verzlunarinnar og þess að standa
óstuddir. Kaupsýslumenn hafa
haft tilhneigingu til þess að
hlaupa beint til ríkisins í hvert
skipti, sem eitthvað hefir bjátað
á. Þeir verða að hætta því.
Frjálst atvinnulíf og heilbrigð
samkeppni er bezta leiðin til þess
að halda þiðri verðlaginu.
(Viðir.)
Á alþjóða*
vettvangi
Á POTSDAMRÁÐSTEFNUNNI
VAR STALIN EKKI Á MÓTI
NOTKUN ATOMSPRENGJUNNAR
Vita hinir sovétisku blaðamenn,
sem kalla notkun atomsprengj unnar
„brjálæði og villimennsku“, að Stal-
in sjálfur gaf vopni þessu nánar gæt-
Togaraverktalli komm-
Hnista bflr lokifl
Þess hefur verið getið hér í
blaðinu áður, að sjómenn á Akur
eyrartogurunum felldu miðlun-
artillögu þá í togaraverkfallinu,
sem sáttanefnd hafði lagt fyrir
deiluaðila og samþykkt var af
sjómönnum sunnanlands og vest-
an og af útgerðarmönnum.
Með þessu felldu sjómenn
hérna 12 stunda hvíld á karfa-
og saltfisk-veiðum, en höfðu sjálf
ir aðeins samning um karfaveið-
arnar og nutu þar þó aðeins 8
stunda hvíldar.
Eins og menn muna voru það
kommúnistar sem börðust með
hnúum og hnefum gegn því að
nokkur almenn endanleg lausn
fengist á þessari dýru kaupdeilu,
enda þótt þeir hefðu sjálfir látið
þau sjómannafélög, sem þeir réðu
gera samninga um karfaveiðar,
sem voru miklu mun lakari en
þau kjör sem sjóntönnum var
boðið með heildarsamningstilboð
unum.
í Þegar hinsvegar svo fór, að
! vonir konuna brugðust og samn-
ingar tókust fyrir sunnan og
vestan, rann á stríðshetjur
I komma hér tvær grímur. Þeir
1 sem þóttust hér vera höfuð for-
svarsmenn fyrir bættum kjörum
sjómanna stóðu nú uppi með mun
lakari kjör en starfsbræður
þeirra nutu annars staðar á la,nd-
inu.
Þegar samningaumleitanir
fóru því fram hér milli útgerðar-
manna og Sjómannafélags Ak-
ureyrar varð það að samkomulagi
að bera undir sjómenn á ný sátta-
tillöguna óbreytta, sem þeir
höfðu áður fellt með 29 atkvæð-
um gegn 19.
Og nu fóru leikar svo, að 29
sögðu já en 3 nei.
Ef einhverjum skyldi hafa dul-
izt hver tilgangur kommúnista
raunverulega var með hinni hat-
römmu baráttu sinni gegn lausn
togaradeilunnar, og gegn því
sáttatilboði, sem nú hefir verið
samþykkt hérna, þá hlýtur þeim
að vera orðið það ljóst nú hver
hann muni hafa verið.
Það er ljóst, eins og sézt á
hvernig kommúnistarnir hér snú-
ast, að þeir gátu vel fellt sig við
þau kjör, sem boðið var upp á í
sáttaboðunum. Það strandaði
ekki á því. — Nei, lína kommún-
ista.var í þessu máli sem öðrum
sú, að hindra svo lengi sem þeir
gætu að vinnufriður kæmist á og
auka þannig á þá erfiðleika, sem
að þjóðinni steðja.
ur í lok stríðsins? Tveim vikum áð-
ur en sprengjunni var varpað á
Hiroshima og Nagasaki var Stalin
tilkynnt um fyrirætlanir Banda-
ríkjamanna. Mótmælti hann þá þess-
um „villimannlegu11 áætlunum Tru-
mans forseta og heimtaöi hann aö
hætt yröi viö notkun sprengjunnar?
James Byrnes, fyrrverandi utanrík-
isráöherra Bandaríkjanna, lýsir af-
stöðu Stalins í bók sinni „í hrein-
skilni sagt“ (útgefin 1947), og seg-
ist honum m. a. svo frá varðandi
umræöur þær, er fram fóru á Pots-
damráðstefnunni:
„Seinni hluta dags hinn 24. júlí,
eftir að hinir „þrír stóru“ höfðu
haldið fund með sér, gekk Truman
forseti í kring um fundarborðið til
þess að tala við Stalin. Eftir stutt
samtal kom forsetinn aftur til mín.
Hann sagði við mig að hann hefði
skýrt Stalin frá því að nú, eftir
miklar rannsóknir og tilraunir, hefði
okkur tekizt að framleiða sprengju,
sem væri mikið sterkari en nokkur
önnur sprengja, er hingað til hefði
þekkzt, og að það væri ætlun okkar
að nota þessa sprengju gegn Japön-
um nema því aðeins að þeir gæfust
upp bráðlega. Stalin svaraði, að
honum væri mikil ánægja að heyra
þessar fréttir og að hann vonaðist
til þess að við hefðumst fljótlega
handa um notkun sprengjunnar.“
Þannig lagði Stalin blessun sína á
notkun atomsprengjunnar gegn hin-
um japanska óvini og fyrir finnn ár-
um síðan fannst honum engin ástæða
til þess að bannfæra notkun atom-
vopna. En tímarnir breytast ....
eða hvað finnst „friðarpostulunum“
og þeim, er undirrita Stokkhólms-
ávarpið?
(Ur franska dagblaðinu Le Monde.)
ÞOLA EKKI FJÆRSTJÓRN
RÚSSA.
Ýmsir leiðtogar danskra verka-
lýðs- og iðnsamtaka, sem verið hafa
framarlega í kommúnistaflokki
landsins, hafa að undanförnu sagt
skilið við flokkinn, þar eð þeir þola
ekki lengur óskoraða drottnun
Kreml-klíkunnar yfir flokknum, eða
því, sem eftir er af honum.
Nú síðast sagði E. Klysner Niel-
sen, leiðtogi sambands vélgæzlu-
manna í Kaupmannahöfn, sig úr
flokki kommúnista, kvaðst „ekki
þola hina fjærlægu stjórn“.
ÞAÐ ER AUÐVELDARA AÐ FÁ
ÞÁ ÓLÆSU TIL ÞESS AÐ SAM-
ÞYKKJA STOKKHÓLMSÁVARPIÐ
Kommúnistar hafa viðurkennt, að
það sé mun auðveldara að fá ólæsa
og óskrifandi menn til þess að ljá
hinu sviksamlega Stokkhólms-„frið-
arávarpi“ fylgi, heldur en þá, sem
bæði kunna að lesa og skrifa!
Þessi eindæma klaufalegi áróður
vekur að vonum hlátur meðal
frjálsra þjóða.
Það var norska konnnúnistablað-
ið „Arbeiderbladet“, sem birti þetta
og byggði það á grein, sem birtst
hafði í Moskvablaðinu „Ny Tid“.
Norska konunúnistablaðið upp-
kynnt uin 50 þús. undirskriftir undir
hið furðulega friðarávarp þar í
landi.
Til samanburðar er svo sagt, og
er það ætlað norsku þjóðinni til
lasts, að í Tsjad, afríkanskri svert-
ingjanýlendu, hafi verið safnað
16000 „undirskriftum“, en þær voru
reyndar aðeins fingrafaramerki, þar
eð innfæddir menn eru þar bæði
ólæsir og óskrifandi. Er þetla talið
geysimikið framlag miðað við það,
sem safnaðist í Noregi!
En ósjálfrátt verður mönnum nú
á að hugleiða, hversu margir af
þessum innfæddu mönnum í þessu
fjarlæga héraði í Afríku myndu
hafa ritað undir ávarpið, ef þeir
hefðu getað lesið það falsplagg?
ÓTRÚLEGT, EN SATT
Næstu daga, áður en jólaannríkið
kemst í algleyming, seljum við margt
gamalla bóka með 20—50% afslœtti.
Þegar flestar vörur hækka, er hag-
kvæmt að kaupa þær, sem lækka.
Tækifærið gefst aðeins nokkra daga.
Bókaverzl. Edda h.f.
Fornbókadeild.
ÉG KAUPI allar tegundir af not-
uðum íslenzkum frímerkjum. Verð
mitt útilokar alla samkeppni, þar
sem ég greiði 50% yfir verð Reykja-
víkur frímerkjakaupmanna. — Sama
verð er á óleystum merkj um og leyst-
um af pappír. — Virðingarfyllst. —
William Fj Pálsson,
Halldórsstöðum, Laxárdal, S.-Þing.