Faxi - 01.01.1981, Blaðsíða 15

Þetta er mynd af Litla-Bæ, sem stóö síðast viö Vallargötu, skammt vestan við
húsið Vallargötu 23, og var rifið þegar það hús var byggt. Þarna ólst Krlstinn
Jónsson upp, eftir að hann fluttist með foreldrum sinum, ásamt 5 systkinum,
til Keflavikur, árið 1902. En þá stóð Litli-Bær vestan við (shús Keflavíkur hf.,
fyrir innan hlaöna garðinn sem nú er. Þá stóðu þessi hús í röð til noröurs frá
ishúsinu: Litli-Bær, Sjóbúöin og Hjörtsbær. Þegar svo ákveöið var að hlaða
garöinn umhverfis Duus-lóðina, þá voru þessi hús flutt ofarog vestarogum
leið endurbyggð. Litli-Bær var þá ekki stærri en það, að hann var settur
þversum á grunninn, sem sést á myndinni, og varsiðan bættviöhúsiðog þaö
fullgert eins og myndin sýnir.
ólöglega vínsölu, en allt jafnað-
ist og aldrei varð ég var, aö
þessum málum væri frekar
hreyft.
Nokkru eftir réttir þeyttist
Halldór um allar sveitir til fjár-
kaupa til slátrunar fyrir
kaupmann í Reykjavík. í þádaga
þekktust ekki neinir flutningar
aðrir, en að blessaöar kindurnar
urðu að ganga alla leið úr sveit-
unum til Reykjavíkur. Oft í mis-
jöfnum veörum, sérstaklega var
erfitt aö koma þeim upp bratta
fjallvegi. Ég fór með Halldóri
fjórar ferðir meö rekstur um
haustið, oft í kolbrjáluöu veðri.
Við vorum venjulega þrjá og
fjóra daga á leiðinni. Alltaf varð
aö fara sér hægt og leyfafénu að
kroppa þegar komið var í
hagabeit. Mig minnir að rekið
hafi verið suður um 6 þúsund
kindur í þessum feröum.
Oft var mér kalt þetta haust,
enda lítið um skjólföt í þá daga.
Oft var ég hundblautur frá
hvirfli til ilja, hríðskjálfandi með
glamrandi tennur og gat varla
talaö. ( einni ferðinni lét Halldór
mig fara austur meö hlaðinn
hestvagn af ýmsum vörum, í
fylgd með manni úr Flóanum,
sem rak féð suður með okkur í
þessari ferð. Sjálfur var hann
einnig með vagnhest.
Við lögöum af stað úr Reykja-
vík snemma morguns. Þegar
komið var að Rauðavatni var
karlinn orðinn blindfullur. Var
þá búinn að þjóra frá því við
lögöum af stað i ferðina. Nú var
hann orðinn svo háttuppi, að
hann söng ættjarðarljóð og
skipaöi mér að aka greiðara. En
minn vagn var svo hlaöinn að
það var rétt svo að hesturinn
hafði að draga hann upp
brekkurnar, svo ég neitaði
eindregið að hlýða honum. Þá
varð hann svo reiöur að ég hélt
um tíma aö hann ætlaði að
lumbra á mér, en ekkert varð úr
því. En hann hótaði að fara á
undan mér, ef ég hlýddi sér ekki.
Ég var hinn stæltasti og sagði,
aöhannskildi barafara. Þarmeð
barði hann klárana á fulla ferð
og var horfinn eftir skamma
stund. Ég dólaði áfram í róleg-
heitum í indælu veðri og var hinn
ánægöasti. Þegar ég kom upp á
hæðina austan megin við
Sandskeiðið, sá ég tvo hesta á
beit og hlaðinn vagn á suðurleið.
Ég sá engan mann. Þegar nær
dró þekkti ég hesta félaga míns
og rétt á eftir reis maðurinn upp.
Hann hafði lagt sig milli þúfna
og sofnað út af brennivínsþamb-
inu.
Þegar hann þekkti mig bað
hann mig hálfvolandi fyrirgefn-
ingar og bað mig blessaöan að
verða sér hjálplegur að koma sér
á rétta leiö, því hann væri snar-
villtur. Ég sagði honum hinn
hógværasti aö hann skyldi snar-
lega spenna fyrir vagninn og
snúa honum austur, því hann
vaeri kominn á leiötil Reykjavík-
ur. Eftir þessarhrakfarirvarkarl-
inn eins og annar maður og
uröum viö samferöa það sem
eftir var.
Við héldum stanslaust áfram
feröinni yfir Hellisheiöi og kom-
um að Olfusrétt einhvern tíma
um nóttina. Hvorugur haföi
klukku. Þaö var grenjandi rign-
ing og kuldi. Við losuðum
hestana frá vögnunum og létum
þá inn í rétt ásamt hnökkum okk-
ar og lögðum siðan af staö að
Reykjafossi til þess að fá okkur
gistingu. En þegar við vorum
komnir nokkuö áleiðis lentum
viö á hverasvæöi og var oröiö
svo heitt undir fótum okkar að
við þorðum ekki að halda áfram.
Snerum því við upp aö rétt aftur,
fórum þar inn í dilk og lögðumst
á blauta jörðina meö hnakkana
undir hausnum og vatnskápur
ofan á okkur. Þar skulfum við
hvor i kapp við annan alla nótt-
ina. Einstaka sinnum festi ég
blund, en vaknaöi óöara við
tannaglamrið í kjaftinum á karl-
inum. Hann var nefnilega búinn
með brennivínið og leið þar af
leiðandi ansi illa.
í birtingu um morguninn
lögðum við af stað. Það var
komið sæmilegt veður, en tölu-
vert langa leið urðum við að
labba til að fá í okkur hita. Að
Selfossi komum viö nokkuð
snemma morguns og fengum
okkur heitt kaffi í skálanum og
hressti það okkur ótrúlega
mikið. Þar skildu leiðir. Karlinn
fór heim til sín niður Flóa með
hálfa flösku af brennivíni, sem
hann snapaöi á staðnum, en ég
austur að Hnausi brennivíns-
laus og kom þangað um hádegi
heilu og höldnu.
Ekki skil ég enn hvaö hlíföi því
að ég drapst ekki úr lungna-
bólgu, eins og mér var oft drep-
andi kalt í þessum ferðum. Strax
þegar ég kom heim lagði ég mig
út af og svaf tvo til þrjá tíma og
var afþreyttur og hress þegar ég
vaknaði og fann aldrei til nokk-
urs meins.
Ein vetrarferð er mér sérstak-
lega minnisstæð út af litlu atviki,
sem kom fyrir í þaðsinn. Ég held
að þetta hafi verið síöasta ferðin
þetta haust. Við Halldór vorum
tveir með reksturinn til Reykja-
víkur og gekk allt eftir áætlun í
sæmilegu veðri. Þegar við
vorum lausir við féö lögðum við
af stað austur seinni part dags.
Var húsbóndinn aö venju orðinn
töluvert hífaöur. f þetta skipti
vorum við lausríðandi og í fylgd
með okkur var Árni frá Hurðar-
baki, bóndi þar. Var hann einnig
orðinn góðglaður. Áður en lagt
var af stað kom Halldór meö
hálfflösku af koníaki til mín og
baö mig að geyma. Ég var með
hnakktösku fyrir aftan mig og
var strigapoki bundinn við hana.
Ég losaöi pokann og vafði
honum utan um flöskunaog batt
fyrir til beggja enda og festi
hann svo við töskuna.
Ferðin gekk vel en fariö var að
rigna og kólna í veðri. Þegar
komið var aö Rauðavatni bað
Halldór mig um flöskuna. Þeir
karlarnir fengu sér vel í gogginn
og þótti gott bragðið. Svo lét ég
flöskuna á sinn stað og batt fyrir.
Mér var fariö að kólna og hálf-
loppinn og flýtti mér aö koma
þessu í lag og fara í vettlingana.
Svo var riðið af stað og spretl
duglega úr spori. Þegar við
komum í Svínahraun var komið
tjörumyrkur og grenjandi rign-
ing. Þá allt í einu heyri ég
brothljóö fyrir aftan mig og
botnaði ekki í af hverju þaö staf-
aöi, þar til ég þreifaöi á pokan-
um og fann að flaskan var horfin.
Ég lét áengu beraaðsinni. Við
komum að Kolviðarhóli kl. 2 eða
3 um nóttina, komumst þar
hindrunarlaust inn í skála án
þess að gera vart við okkur,
fengum okkur bita úr töskum
okkar og létum lúann líða úr
okkur eftir föngum. Þá langaöi
Halldóri í snaps og bað mig að
ná í flöskuna. Ég fór út í snatri og
stansaði hæfilegan tíma, kom
svo inn og sagöi honum að
flaskan væri horfin. Þá fór
aldeilis að hvessa hjá karli. Hann
reif mig í sig með óbótaskömm-
um og stóryrðum, svo mérvarð
ekki um sel. Hélt jafnvel aö hann
ætlaöi að lúskra á mér, svo ég
lagöi á flótta út í nóttina. Þegar
út kom fór ég aö hugsa mál mitt
og datt í hug að labba af stað þá
þegar til Reykjavíkur. En í tjöru-
myrkri og hellandi rigningu leist
mér ekki sem best á það ferða-
lag, svo ég ákvað að fela mig og
bíða birtu.
Ég fór að svipast um og rakst á
opinn kofa sem ég fór inn í með
þeim ásetningi að láta þar fyrir
berast. Á að giska 15-20 mín.
eftir að ég flúði bæinn, komu
karlarnir rambandi út þræl-
slompaðir og Árni húöskamm-
aði Halldór fyrir að vera svona
vondur við drenginn út af ekki
meira tilefni, en þessum slatta af
koníaki sem flaskan hafði að
geyma, og vel gæti farið svo að
ég sæist ekki meira, hefði ég
ráfaö til fjalla og villst.
Svo fór Halldór aö leita í næsta
nágrenni og kalla á mig og lét
þaö fylgja, að ég þyrfti ekki aö
vera hræddur að gefa mig fram,
því sér væri alveg sama þó flask-
an hefði týnst. Ég lét hann leita
og kalla í góðan tíma, þar til
hann bauö að gefa mér eina
krónu, ef ég gæfi mig fram. Það
boð gat ég ekki staðist og lét
hann heyra í mér. Mikið var hann
feginn þegar ég var kominn í
leitirnar og gerði gott úr þessu
öllu, en krónuna er ég ekki enn
farinn að sjá.
Framhald í næsta blaði
1
ll J Starfskraftur
óskast a skrifstofu Keflavíkurbæjar. Starfið er
fólgiö í símavörslu og vélritun.
Umsóknir berist undirrituðum fyrir 15. febrúarn.k.
Bæjarritarinn i Keflavík
FAXI - 15