17. júní - 01.03.1926, Blaðsíða 9
17. JUNí
77
togaraveiðar og mótorskipa), og út-
flutningur fiskiafurða hefur vaxið
úr 28,000 tonnum árið 1900 upp í
67,000 tonn árið 1915.
Að jarðabótum er stöðugt
unnið, þó smátt gangi, og rjómabúum
hefur verið komið upp eftir danskri
fyrirmynd, sem hefur gert smjörgerð-
ina miklu fullkomnari en áður. Fá-
einar ullarverksmiðjur hafa
verið settar á stofn, en fje skortir til
að fjölga þeim, eins og þörf er á. í
sínum óteljandi fossum (það er áætl-
að, að hinir stærstu þeirra og sem
hægast er að ná til muni hafa um 4
milj. hestafla) á ísland því nær
óþrjótandi rekstrarafl, svo vonandi
er, að talsverður i ð n a ð u r geti í
náinni framtíð vaxið þar upp. Bæði
dönsk og norsk fjelög með miklu
fjármagni hafa og þegar sótt til
alþingis um leyfi til að nota suma
af hinum stærri fossum. Hingað til
(1921) hefur þó vatnsaflið aðeins
verið notað til að framleiða rafljós í
sumum af bæjunum.
S a m g ö n g u r n a r taka' stöðugt
framförum, og akvegir hafa nú
(meira eða minna) verið lagðir í all-
flestum hjeruðum. Brýr hafa og verið
bygðar yfir flestar ár (og 1921 var
farið að vinna að undirbúningi járn-
brautalagningar). Sæsími til Shet-
lands var lagður 1906 og ritsímar
eru nú ákomnir innanlands, að heita
má um land aít. 1917 var og þráðlaus
símastofnun reist í Reykjavík. Vita-
kerfi landsins er og með ári hverju
bætt og aukið, og í Reykjavík hefur
verið bygð höfn með nýtísku sniði,
hafnarbökkum og lyftivjelum. 1914
var stofnað íslenskt eimskipafjelag,
sem 1921 átti yfir 6 eimskipum að
ráða.
Af s j ú k r a h ú s u m hafa verið
stofnuð bæði geðveikrahæli og berk-
laveikishæli (á kostnað ríkisins)
ásamt nokkrum öðrum minniháttar
sjúkraskýlum.
Frá 1912 hefur verið algert b a n n
gegn innflutningi og tilbúningi á vín-
um og öðrum drykkjarföngum, sem
hafa meira en 21/4 % af vínandi inni
að halda, að undanskildum meðulum
og vínanda, sem nota skal til iðnaðar
og gerður er óhæfur til drykkjar.
Aths. Á þeim fjórum árum, sem
liðin eru síðan dr. Valtýr skrifaði
þessa ritgerð sína, hafa ýmsar breyt-
ingar og framfarir orðið á fslandi,
sem grein hans auðvitað nær ekki til.
Ritstj.
Dönsk leiklist.
Eftir Adam Poulsen.
¥-\RóUNARSAGA leiklistar í Dan-
^ mörku er svipuð og í öðrum
mentalöndum, kirkjulegir leikir mið-
alda taka smámsaman breytingum,
og svo fer að lokum, að áhrifa kirkju
og dýrðlingadýrkunar gætir eigi
lengur. Þegar svo Luðvík Holberg
kemur til sögunnar hefst tímabil það,
sem enn stendur yfir.
Kirkjulegu leikirnir voru með
ýmsum hátti. Elstir og einfaldastir
voru leikir þeir, sem fóru fram á 3
hjöllum hver upp af öðrum svo sem
til að tákna himinn, jörð og helvíti.