Sjómaðurinn - 01.01.1941, Blaðsíða 36

30
SJÓM AÐURINN
Samsiða hlutar Lengd Jieirra Simpsons margfaldarar Framkvæmi
a = 0.6 X 1 = 0.6
h = 7.8 X 3 = 23.4
c = 12.0 X 3 = 36.0
d = 15.4 X 2 = 30.8
e = 16.5 X 3 = 49.5
f = 17.0 X 3 = 51.0
8 = 16.5 X . 2 = 33.0
li = 15.0 X 3 = 45.0
k = 10.0 X 3 = 30.0
1 = 0.8 X 1 = 0.8 300.1
atarmál V. vatnslínufl. = 300.1X16X3 8 = 1800,6
Flatarmál alls vatnslinufl. = 1800.6x2 =
3601.2 fh.fet.
I sumum tilfellum, þar sem nákvæmast væri
að skipta flctinum, sem reikna á, i þann parta-
fjölda, acS ekki væri hægt aö reikna út flatar-
málið á öllum fletinum með sömu aðferðinni,
þeirri fvrstu eða annari, þá eru þær sameinaðar.
T. d. ef samsiðuldiðarnar væru 6 og hilin 5, þá
er flöturinn, sem takmarkast af fyrstu þremur
samsíðuhliðunum, reiknaður með fyrstu aðferð,
og það, sem eftir, með annari aðferð Simpson’s.
Ef við höfum gefnar þrjár samsíðuhliðar: a, h
og c (2. mynd) og óskum að finna flatarmálið
á hverjum parti fyrir sig sinnhvoru megin við
miðhliðina, þá verðum við að reikna með að-
ferð, sem kölluð er fimm-áttundu aðferðin. Þá
margfaklar maður fyrstu hliðina með 5, aðra
með 8, og dregur þá þriðju frá. Samtalan er
svo margfölduð með \\ 2 af meðalfjarlægðinni.
Dæmi:: Flatarmálið á ADEC (2. mynd) er =
h (5 a+8 b—c). I dæminu var a = 8, b = 15,
c = 17,5 og h = 13,5. Þá er Flm. a milli b og c
13,5 (5 a+ 86-f-c
12
13.5 _ 160,3.
Hm. á milli b og c =
(86,5+120=8
13,5 (5 c+8 b=a
12
= 13,5
12
224,4.
Margskonar mælingar skipa eru reiknaðar út
með Simpson’s aðferð, t. d. má finna rúmmál
skips, þannig: Skipinu er skipt i 8 þverskips
skilrúm með jöfnu millibili, eins og sýnt er í
5. mynd. Flatarmál þverskips skilrúmanna 1, 2,
3, 4, o. s. frv. er reiknað út með aðferðum Simp-
son’s. Það flatarmál svo notað sem lengd sam-
síðuhliða i Simpson’s aðferðum. Samtalan er
svo alt rúmmálið.
Alveg eins er reiknað út rúmmál einnar lesl-
ar eða einhvers annars óreglulegs rúms í skipi.
T. d. cf ABCD væri framlest á skipi (5. mynd),
er væri 40 fet á Icngd frá A lil B. Fyrst er þá
með Simpson’s aðferð fundið flatarmálið á
skiljunni BD og það væri I. d. 160 ferhvrnings-
fet. Því næst er fundið flatarmálið á skiljunni E
mitt á milli BD og AC, og það væri l. d. 280 fhft.
Seinast er svo reiknað út flatarmálið á skiljunni
AC, sem væri 355 flifet. Þessar þrjár stærðir eru
svo hafðar sem samsiðuhliðar í Simpson’s að-
ferðum o grúmtakið fundið á þann hátt.
Flalurmálið
i ferli fet.
160
280
355
Simpsons ,
■ ,, l' ramkvæmi
mnrglalaarar
X 1 = 160
X 4 = 1120
X 1 == 355
1635
Rúmmál lestanna = 1.635X% af meðal fjar-
1.635X20
lægðinni = = 10.900 kúhikfet.
O
Þar sem eru miklar og óreglulegar beygjur,
eins og oft er í skipsendunum, þá er oft nauð-
synlegt að skipta rúminu, sem mæla á, í flciri
parta, lil að ná meiri nákvæmni í útreikning-
um.
Hér hefur verið sýnt, hvernig reikna má út
rúmmál skips með Simpson’s aðferð, með því
að skipla skipinu í þverskips skiljur.
Rúmmál deplasementsins er eins hægt að
reikna út með Simpson’s aðferðum, en skipinu
er þá skipt í langskips skiljur (6. mynd). Lín-
urnar 1, 2, 3, 4 o. s. frv. eru vatnslínufletir mcð
3 feta millihili. Flatarmálið á hverjum fleti fyr-
ir sig er reiknað úl með Simpson’s aðferðum.
Þegar ])að er fundið, ])á er hægt að finna rúm-
mál skipsins með ])vi að nota flatarmálið á
hverjum vatnslínufleti, sem samsíðuhliðar >
Simpson’s aðferðum. Einnig er liægt að finna
rúmmálið upp að hverjum vatnslínufleti cða á
sérhverri djúplegu skipsins. Til skýringar er
reiknað út rúmmálið fyrir skipið, sem 6. mynd
táknar. Ef flatarmálið á valnslinufleti nr. 1 væri