Sjómaðurinn - 01.08.1941, Blaðsíða 26

S JÓMAÐURINN
Ferðir Capitana.
A leiðum Leifs heppna
—- og Kolumbusar.
Við Ægisgarðinn í Reykjavík gefur að líta háreist seglskip, hvítt að lit.
Rárnar hafa verið teknar niður af l>ví, en ennþá bera hin háu miistur þess
hátt yfir möstur annara skipa. Þetta er „Capitana", hið nýkeypta skip Magn-
úsar Andréssonar, útgerðarmanns, sem fyrir nokkru síðan var siglt hingað
frá Ameríku af nokkurum vöskum, íslenzkum sjómönnum. — Það er svo
um þetta skip og öll önnur, að á því verður ekki lesin saga þess. Saga
þessa skips er þó að ýmsu merkileg, því að á sinni stuttu æfi hefur skip
þetta þrætt leiðir Kolumbusar, í fyrstu og þriðju ferð hans til og frá Ame-
ríku — og nú síðast á leiðinni hingað farið svipaða leið og Leifur heppni.
er hann kom frá Ameríku mörg hundruð árum áður en Kolumbus, fanni hinn
nýja heim. Á forsíðu Sjómannsins nú getur að líta telikningu, er sýnir ferðir
Leifs heppna, eins og bezt verður um þær vitað, leiðir Kolumbusar á hinni
fyrstu og þriðju ferð hans, og leið þessa nýja íslenzka skips.
f grein, sem hér fer á eftir, og byggð er á frásögn Morison’s, forstöðu-
manns leiðangurs Harvard-háskóla, og kallaður var Harvard-Columbus-leið-
angurinn, er nokkuð sagt frá þessu ferðalagi.
Capilana með
leiðangursmerkið
á seglunum.
tonna barkskip, þrímastrað, nefnt eflir einu af
fánaskipum Columbusar, og 45 tonna skútan
Mary Otis, sem var birgðaskip okkar. Áhafnir skip-
anna, sjómenn, konur börn og sjálfboðaliðar, voru
24 manns.
P'YRSTA SEPTEMBER 1939, fáenum dögum
eftir að Þjóðverjar réðust inn í Pólland, lagði
leiðangur Harwardháskólans af stað frá New
London og stefndi til Azoreyja. í finnn mánuði,
og um 10.000 sjómílna vegalengd, sigldum við um
þær slóðir, sem Kristófer Columbus sigldi yfir ó-
þekkt höf fyrir bálfri fimmtu öld síðan. Takmark
okkar var það, að rannsaka fornar frásagnir um
ferðir hans, að rannsaka höfða og strandlengjur,
sem bann lýsti fyrstur1 manna, og að lokum reyna
að skera úr þvi, hvort maðurinn, sem fann Ame-
riku, hefði verið einungis heppinn ferðalangur eða
snillingur í siglingum.
Vð komum heim aftur tneð geysimikið rann-
sóknarefni — sem við höfum fengið við að rann-
saka hafið, vinda, lönd og stjömur — nægilegt til
að skrifa nútímasjóferðasögu um Columbus. Við
höfðum fundið og ljósmyndað 25 hafnir og liöfða,
sem hann hafði fundið milli 1492 og 1504. Og við
sannfærðumst um það, að Columbus bafði kunn-
að listir sjómennskunnar betur en nokkur annar.
Skip Harwardleiðangursins voru: Capitania, 140
Við sigldum undan ferskum, vestlægum haust-
vindi áleiðis til Azoreyja, hliðhalt við leið Kólum-
busar, þegar hann fór heim eftir fyrstu ferð sina,
og við sáum samslconar fuglalíf og sævargróður,
sein hann liafði fundið 1492—93. Frá Ilarta fór
Mary Otis með rannsóknarmennina til Santa
Mariaeyjar, sem er syðst af Azoreyjum, og Cólum-
bus kom auga á 15. febrúar 1494, er bann hafði
lent i geysilegu ofviðri, sem bafði nærri þvi sökkl
litla skipinu hans, Nina. Það fór eins um okkur, að
við komum auga á Santa Maria einn hvassviðr-
ismorguninn, þegar svo mikill sjór var, að við
þorðum ekki að leila lægis, þar sem Cólumbus
liafð varpað akkerum. Við fórum inn í einu höfn-
ina, sem er sennilega skjólgóð í vondum veðrum,
og flýttum okkur til lilla þorpsins Anjos, þar sem
Kólumbus steig fyrst fæti á land, eftir að hann
barfði farið frá Nýja heiminum.
Þessu næst héldum við í austurátt, komum
snöggvast við bjá Sintrakletti, eins og Nina, og
sigldum lil Lissabon. Við gengum meir að segja
á land upp, eins og Cólumbus, og fórum til Vestu-