Tímarit Tónlistarfélagsins - 01.06.1938, Blaðsíða 7
Tímarit Tónlistarfélagsins
um sínum, en þegar sá tími kom, að hún eignaðist sína
skapandi snillinga, þá lifðu verk þeirra áfram.
Það þurfti enga sérstaka skarpskyggni til að sýna fram
á, að Mozart og Bach sömdu stundum verk, sem eru dauf og
tilþrifalítil. Fjöldi tónlistarvina á 19. öld álitu allt of mörg
af tónverkum Bachs afar þurr, en nú er gagnstæð skoðun
um of ráðandi. Við höfum að vísu sannfærzt um að margir
þættir í konzertum og öðrum verkum hans fyrir hljóðfæri,
eru tilbreytingalausir og bera ekki vitni um snilld hans, hún
kemur fram í kirkjutónsmíðunum, beztu orgelverkunum,
hinum 48 preludium og fúgum og ýmsum þáttum úr svítum
og konzertum.
Það væri ósanngjarnt að ætlast til þess, að tónskáld, er
sömdu slíkan aragrúa tónverka eins og Bach og Mozart,
semdu ekki töluvert sem væri í meðallagi að gæðum. Þótt
sum af tónverkum Mozarts séu leiðinleg, þá dregur það ekki
úr sígildri fegurð flestra þeirra. En ekkert af þessu er ný
uppgötvun og þó Mozart hafi ekki nú jafn mikið aðdráttar-
afl og sum önnur tónskáld, þá er ástin á list hans jafn djúp
og á list nokkurs annars af mestu snillingunum.
Það er athyglisvert, að tónlist Byrds og madrigal-tón-
skálda Elizabetar-tímabilsins, er í svo miklum metum nú
á dögum, bæði hér og erlendis. Ef verulega góð tónlist verður
úrelt, hversvegna eru þá engin ellimörk að sjá á þessari
elztu tónlist? Það er þessvegna ástæða til að ætla, að tónlist
sem lifir eina eða tvær kynslóðir, haldi áfram að lifa óra-
lengi, með eðlilegum breytingum á ýmsum tímum, er stafa
af breyttum lífsskoðunum og viðhorfum.
ÁBERANDl SEINKUN
Richard Strauss og Ferdinand Löwe voru saman í Pest,
þar sem Strauss stjórnaði symfoniu eftir Beethoven. Á eftir
spurði Löwe: „Herra Doktor, hversvegna gerðuð þér seink-
unina í siðasta þætti svo mjög áberandi?“
„Já, herra forstjóri, það verður maður að gera. Ef slíkt
er ekki gert á áberandi hátt, verða áheyrendur þess alls
ekki varir!“
39