Prentarinn - 01.12.1944, Page 9

Benedikt Gabríel Benediktsson
prentari
Nýlega var til moldar borinn hér í Reykja-
vik Benedikt Gabríel Benediktsson, prentari.
Gabríel — en svo var hann jafnan nefnd-
ur — var fæddur 27. sept. 1881 að Núpi á
SkarSsströnd. Hann var sonur Benedikts
Gabríels Jónssonar amtsskrifara og homo-
pata og GuSríSar Jóhannesdóttur. VerSur
hér ekki frekar rakin ætt hans eSa hvar og
hvenær hann hóf þetta eSa liitt starfiS.
Nægir um þaS aS visa til „Prentarans", 9.
árg. 1929.
ÞaS sem ég óska aS minnast á eru kynni
mín um margra ára skeiS af þessum sér-
kennilega manni.
Fyrst kynntist ég Gabríel veturinn 1914
—15 í prentsmiSju Halldórs ÞórSarsonar viS
Laugaveg; vann ég þar þá vetrarlangt og
meiri vinnu og börnum þeirra og þeim sjálf-
um meira brauS og betri lífsskilyrSi. Hún
skapaSi íslenzku prentarastéttinni möguleika
og aSstæSur í lífinu, sem hana hafSi aldrei
dreymt um eSa gert sér vonir um. Sumir
vilja ef til vill halda því fram, aS bætt-
ar aSstæSur prentara séu eSlileg afleiS-
ing af þróun atvinnuveganna yfirleitt. AuS-
vitaS e.r ekki hægt aS fortaka, aS einhver
breyting til batnaSar liafi orSiS af þeim
ástæSum. En setningarvélarnar eiga áreiS-
anlega langstærsta þáttinn í þeirri breytingu,
sem orSiS hefir, ekki aSeins hjá vélsetjur-
um, heldur allri prentarastéttinni.
Af þessum ástæSum er fyrsta islenzka setn-
ingarvélin merkisgripur, sem vel ætti viS
aS HiS íslenzka prentarafélag stuSIaSi aS,
aS varSveittist frá glötun.
liittist svo á aS viS unnum báSir aS sama
verkinu, Fornbréfasafninu. VarS ég þess
strax var aS Gabríel var aS skapgerS nokkuS
frábrugSinn félögum sínum, og virtist vera
hálfgerSur „ljóti andarunginn“ í þeim hóp.
Gabríel var þaS sem kallaS er einrænn og
varS á milli okkar hvorki andúS eSa samúS
þann vetur því livorugur skipti sér af öSrum
umfram þaS sem dagleg umgengni krafSist.
Var Benedikt mér svo aS segja jafn ókunn-
ugur um voriS þegar ég fór úr prentsmiSj-
unni norSur, eins og þegar ég kom haustinu
áSur.
Ég var svo heilt ár fyrir norSan, en sneri
þá til Reykjavíkur aftur og tók aS vinna
i ísafoIdarprentsmiSju. Þá var húsnæSis-
ekla í Reykjavík og varS þaS mér aS hálf-
gerSum vandræSum. VarS ég ekki lítiS undr-
andi þegar ég fékk boS frá Gabriel um aS
hitta sig, en hann bjó þá, ásamt móSur sinni,
i Grjótagötu, húsi Thoroddsens læknis, en
erindiS var aS bjóSa mér herbergi, sem þau
mæSginin höfSu laust. VarS ég þessu kunn-
ingjabragSi feginn og þótti þaS auk þess
meira virSi fyrir þá sök, aS þaS kom frá
Prentarinn 19