Lesbók Morgunblaðsins - 03.10.2009, Blaðsíða 1

Morgunblaðið/Kristinn
Tinna Gunnlaugsdóttir hefur verið
skipuð Þjóðleikhússtjóri til næstu fimm
ára. Hún gerir ráð fyrir að þurfa að
taka erfiðar ákvarðanir en segir mörg
spennandi verkefni í farvatninu.» 8
LAUGARDAGUR 3. OKTÓBER 2009
STOFNUÐ 1925
33. TBL. 85. ÁRGANGUR
H
ér er bók strax orðin gömul í
janúar, þótt hún hafi komið
út í desember. Hún gleym-
ist, fólk bíður bara eftir nýj-
um skammti,“ sagði Friðrik Erlings-
son rithöfundur í samtali hér í
Morgunblaðinu á dögunum. Hann
bætti við að þannig virtist fólk ekki
hugsa í Bretlandi, en þaðan er hann
nýkominn úr upplestrarferð.
Er þetta rétt? Gleymast bækur
hér fljótlega eftir að jólabókaflóðið
rénar og skipta ekki lengur máli? Ef
þetta er rétt þá er eitthvað mikið að.
Spyrja má hvert sé hlutverk
skáldskaparins – og skapandi lista
yfir höfuð. Á fjölsóttum fyrirlestri í
Háskóla Íslands á dögunum svaraði
Jón Kalman Stefánsson rithöfundur
spurningunni þannig: „Það er auð-
vitað ekki höfuðhlutverk skáld-
skapar að skemmta okkur, auðvitað
gott ef hann gerir það, það er fróun,
það er þakkavert, en hann verður
líka að spyrja, efast, ögra …“
Skáldskapur getur skemmt en
hann endurspeglar líka lífið, spyr
spurninganna um tilganginn með
þessu öllu saman og skýrir okkur
sjálf; skapandi listræn sköpun end-
urspeglar á hverjum tíma sam-
félagið sem við hrærumst í, þau gildi
og þær hugmyndir sem skipta máli.
Þess vegna skiptir skáldskapur fyrri
tíma líka máli, vandaður skáld-
skapur er ekki einnota heldur talar
til allra tíma – sumir segja að hann
rati til sinna en engu að síður þarf að
ýta honum að fólki. Þess vegna er
lofsvert að útgáfa klassískra verka í
kiljuformi hefur aukist hér á síðustu
árum. Eins er mikilvægt að minna á
vandaða höfunda sem forvitnilegt er
að kynnast, og lesa aftur – og aftur. Í
Lesbók í dag er fjallað um tvo meist-
ara skáldsögunnar, Nikolaj Gogol og
Knut Hamsun, en í ár eru 200 og 150
ár síðan þeir fæddust. Gamlir karlar,
vissulega, en ég las til að mynda aft-
ur í vikunni Viktoríu eftir Hamsun;
þar var sannkölluð lestrarnautn. Ís-
lenskir lesendur mega ekki van-
rækja klassíkina – hún getur verið
skjól en líka svarað ýmsum spurn-
ingum á erfiðum tímum.
En við hlökkum líka til að lesa það
besta sem jólabókaflóðið skilar til
okkar. efi@mbl.is
ORÐANNA HLJÓÐAN
EINAR FALUR INGÓLFSSON
„Það er auðvit-
að ekki höfuð-
hlutverk skáld-
skapar að
skemmta okkur.“
Um gömul verk og ný
Páll Gíslason læknir
Ævisaga og afmælisrit
Í dag, 3. október, fagnar Páll Gíslason, læknir og fyrrum skátahöfðingi
Íslands og borgarfulltrúi í Reykjavík, 85 ára afmæli sínu. Af því tilefni
var ákveðið að gefa út afmælisrit, sem jafnframt verður ævisaga hans,
honum til heiðurs. Það mun koma út um miðjan apríl á næsta ári en
þar segir Páll frá löngum og gifturíkum yfirlæknisferli á Sjúkrahúsi
Akraness og á Landspítalanum í Reykjavík, bæjarpólitík á Akranesi og
borgarpólitíkinni í Reykjavík og samfelldu skátastarfi í yfir 70 ár. Saga
Páls er rituð af Hávari Sigurjónssyni.
Aftast í bókinni verður svokölluð Heillaóskaskrá (Tabula gratulatoria).
Þar getur fólk heiðrað Pál með því að skrá nafn sitt og um leið skráð
sig fyrir eintaki af bókinni sem mun kosta kr. 5.800 (m/sendingar-
gjaldi).
Skráning fer fram á netfanginu
holar@simnet.is og í símum
557-9215 og 692-8508.
holar@simnet.is
LESBÓK
Gogol Nemendaleikhús LHÍ
sýnir Eftirlitsmanninn» 6
7Framtíðarfólk í tónlist:Grímur Helgason spilar allskynstónlist og er ánægður með það
Bókmenntir:
Knut Hamsun var mikilvægur
höfundur en afar umdeildur 3