Nýtt kvennablað - 01.12.1955, Blaðsíða 14

Jól í
Reyíijavílíl
Það er aðfangadagur. LeiS mín liggur að litlu bak-
húsi við Grettisgötu, þar búa fátæk hjón með 4 börn.
Kjallaratröppurnar hallast mikið niður, ég kvíði fyrir
að komast inn í þessa íhúð, ef íbúð' skyldi kalla. Úti-
hurðin hékk á eiprii löm og fjalirnar í ganginum víða
brótnar niður, en þær voru hreinar, og hlýjan ilm
lagði frá næslu dyrum. Góðleg kona koin fram og bauð
mér inn. Þar logaði í lillurn ofrii og alll var svo hreint,
að ég hikaði við að stíga á hvítþvegið trégólfið. Börnin
komu brosandi á móli mér og sögðu: „Gleðileg jól!"
Ó-já, ki'rkjuklukkurnar voru byrjaðar að senda hljóm
sinn um bæinn, og allir fundu unaðinn, sem er ein-
hvern veginn öðruvísi en allt annað, er snertir með-
vitund okkar mannanna.
Börnin kveiktu á smá kertuin og límdu þau lösl á
borðið, enginn tók eftir því að klæðnaður sinn væri
Iélegur, né liúsgögnin ólík venjulegu innbúi. AHt var
þarna svo hreint, og innilegri hamingju hef ég hvergi
séð. Hiónin sýndu mér nýja vettlinga og vasaklút, sem
þau ætluðu að senda elztu dóttur sinrii, er var í vist
vestur á Öldugötu. Ég bauðst til að taka þann böggul
og koma honum til skila.
Stóra húsið við Öldugötu var uppljórnað og skraut-
legt út fyrir dyr. Ég hringdi bjöllunni. Frúin opnaði
glugga og sagði nokkuð kuldalega: „Hver er þar?“
Ég sagði nafn mitt og spurði urn vinnustúlkuna Önriu
Guðjónsdóltur. „Já, farið þér hinum megin og bíðið
þar. Hún hlýtur að koma bráðum, ég sendi hana el'tir
sleða, sem börnin gleymdu eirihvers staðar úti.“ Anna
kom með sleðann, tók brosandi við jólagjöfinni og
þakkaði fyrir. Nú var kallað til Önnu. Hún kvaddi
mig og þaut inn gangiim. Og mikið var ég fegin að
komast út. Þarna var einhver ókyrrð. Fólkið hljóp um
stiga, kallaðist á og skellti hurðum. Einhver óskö]) af
áhyggium, undirbúningi, móttöku margra gesta, eða
skrautlegra klæða fjölskyldunnar.
Seint um kvöldið, þegar Anna hafði tekið af öllum
horðum, þvegið upp og skilað hverjum hlut á sinn stað,
var hún bókstaflega orðin veik af þreytu. Þá var þó
ekki tími til hvíldar. Börnin hlutu að vera orðin syfjuð.
Þau komu hlaupandi til Önnu og urðu fegin að komast
í rúmið, vildu þó endilega heyra eitthvað um sjálf jólin,
og það gat Anna sagt þeim. Þegar þau voru sofnuð
fór Anna upp háan stiga að herbergi sínu, til að hvíl-
ast þar svolitla stund. Tyllir sér á stól og hallast fram
á boröið:
„Gleðileg jól, Haukur vinur minn. Hvar ert þú núna?
Hvernig líður þér?“ Haukur Andréssosn var blaða-
maður og skáld. Anna hafði hitt hann á balli, séð
hvað hann var ólíkur öðrum þar, góður og svikalaus.
Hann varaöi sig aldrei á annarra slægð í lélegum fé-
lagsskap, drakk mikið og átti enga samleið með sínu
daglega umhverfi. Fólkið benti á hann sem ræfil, jafn-
vel fábjána, en það var Anna, sem sá gullið í grjótinu.
Fann þessi slerku viðbrögð í orðum hans og hegðun.
Hún gal ekki gert að því, roðnaöi þegar hann leit við
og þráði að sjá hann aftur. Og bvers vegna mátti hún
ekki una sér við þá sælu? Eru það örlög sumra manna
að byrgja eða slökkva hverja einustu týru, sem logar
á hreinum kveik?
Antia hrekkur upp við einhvern hávaða, hiinging
frá borðstofunni. Hún þvær sér úr köldu vatni og
hlevpur niður. Þar er nú aldeilis glatt á hjalla. Fólkið
hlær, syngur og hlakkar til að drekka kaffið. Enginn
tekur eftir þreytlu, fallegu stúlkunni, sem hraðar sér
við’ verkin. Hún á sinn hugarbeim — og jól undir
stirndum himni — eða falin í lófa Hauks Andréssonar.
Það er líkn gotl að eiga þau þar. Þess vegna brosir
hún og býður ykkur öllum: Gleðileg jól!
Kristín Sigfúsdóttir jrá Syðri-Völluin.
tJr bréfi frá sœnskri konu.
----Ég vona, að þú hafir fengið bréf mitt frá Júgóslaviu.
Ferð mín þangað var dásamleg. En það þarf mikla reynslu i
ferðalögum og útheimtir helzt fiíllkomna þekkingu á öllum
þremur heimsmálunum til þess að kona geti ferðazt þar ein
síns liðs. Landið býr yfir mikilli og stórkostlegri náttúrufegurð.
Dalmatia við Adríahafið með sínum töfrandi miðaldaborgum,
Dubrovnik, Split og Trogir, er perla frá venetianska menn-
ingartimabilinu. Maður verður gagntekinn. Júgóslavarnir eru
mjög vingjarnlegir og hjálpsamir, en ákafiega fátækir vegna
undangenginna stríða, og ef til vill vegna stjórnmálafyrirkomu-
lags. Maður verður utan við sig og niðurdreginn að maíta alls
staðar svo hræðilegri fátækt. Vestur-Evrópufólk vekur hvarvetna
eftirtekt, hversu blátt áfram sem það er til fara. — Ég eignaðist
vini bæði í Dubrovnik og í Sarajevo. Þar kynntist ég serbneskri
verksmiðjustúlka, sem misst hafði alla fjölskyldu sína og for-
eldraheimili í loftárás 1941. Ásamt tveimur frönskum konum
heimsótti ég Montenegro (Svartfjallaland). Það var hreinasta
ævintýri, eins og að koma í nýjan, óvæntan heim. í Dubrovnik
sá ég Tito og konu hans og grisku konungshjónin, sem voru ó
ferð í Júgóslavíu um þessar mundir. í sönghöllinni sat ég
skammt frá Tito. Hann var vingjarnlegur að sjá og hefur víst
gert landi sínu mikið igott. Mér var sagt, að Tito segði Júgó-
slövum, að meðal annarra þjóða ættu þeir hvergi óvini, aðeins
vini. Þeir virtust líka vera jafn vinsamlegir við allar þjóðir, er
voru þar á sumarferðalagi. Mest bar á Þjóðverjum og Englend-
ingum.--------
12
NÝTT KVENNABT,AÐ