Nýtt kvennablað - 01.01.1956, Page 5

margir eru þeir, sem eiga við einveru og ömurleik að
búa og þrá að vera samvistum við fólk, því að einvera
og aðgerðarleysi lamar manninn andlega og líkamlega.
Fleira fólk nær háum aldri nú en áður, og þess vegna
er sá hópur kvenna og kairla stærri en nokkru sinni
fyrr, sem kemst á þann aldur, að það telst ekki lengur
fullgilt til almennrar vinnu.
Eftir þeim skýrslum, sem fyrir liggja, eru í landinu
hátt á þriðja þúsund öryrkjar, þar af V3 í Reykjavík,
og auk þess fólk ,sem fyrir aldurs sakir hefur ekki
fulla starfsgetu. Sést á þessu, hve aðkallandi sú nauð-
syn er, að þelta fólk — jafnt karlar og konur — eigi
þess kost að vinna eftir því, sem það hefur orku og
starfslöngun til.
Þegar reiknuð er vinnuorka öryrkja, er að jafnaði
miðað við algenga verkamannavinnu. Ef talað er til
dæmis um 75% orkumissi, er þar með ekki sagt, að
hlutaðeigandi sé svo til óvinnufær, því að ef hann get-
ur fengið létta vinnu, sem samsvarar vinnugetu hans
og hæfni, og vinnutími miðaður við það, getur hann
skilað sæmilegum vinnuafköstum.
Þar sem fyrir liggja lagaákvæði frá Alþingi frá
1952 um aðstoð til félagasamtaka eða einstaklinga, sem
vilja beita sér fyrir því að koma á fót vinnustofnunum,
sem veitt gætu öryrkjum og öldruðu fólki vinnu, hefur
nú verið stofnað hlutafélag, Sunna h.f., sem hefur það
markmið, að koma upp slíkri stofnun, þar sem unnið
verður að léttum iðnaði. Hlutafélagið hefur fest kaup
á eignum prjónastofunnar Þórelfar og verksmiðjunnar
Sunnu, Bergþórugötu 3, og þar verður starfsemi þess
til húsa. Gert er ráð fyrir, að 30 öryrkjar eða aldrað
fólk geti unnið á stofnuninni fyrst um sinn, en auk þess
verður nokkur hluti starfsliðsins fullvinnandi fólk.
Þeir öryrkjar, sem óska eftir vinnu hjá félaginu,
verða ráðnir í samráði við trúnaðarmann Trygginga-
stofnunar ríkisins, sem er sálfræðingur að menntun.
Fólk úr Reykjavík mun sitja fyrir vinnu.
Samkvæmt tillögum Tryggingastofnunar ríkisins hef-
ur ríkisstjórnin veitt 400 þúsund króna stofnlán til
fyrirtækisins gegn ábyrgð Reykjavíkurbæjar á helmingi
þeirrar upphæðar.
Það mun flestum Ijóst, að stofnun sem þessi þarf
mikið fjármagn til að geta gegnt því hlutverki, sem hún
hefur á stofnskrá sinni. En ég vona, að skilningur og
góðvilji ráðamanna og borgara verði fyrir hendi, svo
að þessi félagsskapur megi eflast, því að hann er vísir
að því, að sem flestir geti fundið manngildi sitt við
hlið samborgara sinna og að ævikvöld gamla fólksins
verði skemmtileg, þjóðleg kvöldvaka, þar sem það get-
ur fengið að njóta arðs og ánægju vinnu sinnar.
(Á8ur prentað í Iðnaðarmálum).
HEDVIG WINTER:
I lirlðiinii
Margrét Jónsdóttir þýddi.
Hún sat við gluggann og horfði á hæðina, sem lá
hinum megin við garðinn og byrgði fyrir útsýnið.
Árum saman hafði hún verið útilokuð fiá umheim-
inum. Það var engu líkara, fannst henni, en að það væri
þessi hæð, sem faldi hana, svo að hún vissi svo lítið
um allar hreyfingar og alla baráttu úti í veröldinni.
Og nú í dag, fyrsta sunnudag hins nýbyrjaða árs, sat
hún og horfði á hæðina þakta hrími og snjó og trjá-
runnana, sem glitiuðu í frostinu með óteljandi hrím-
perlum. — Það brá svo við, að nú var sem henni opn-
aðist útsýni langa leið upp yfir hálsinn, áfram langt
út í buskann. Sjálfsagt var það bréfið í hendi hennar,
sem hafði brotið hugsununum braut og gefið þeim byr
undir vængi og lyft burt hinu þunga fargi, er svo lengi
hafði haldið henni fjötraðri í smábænum með öllu hans
tilbrevtingaleysi. Hún hafði grátið yfir þessu bréfi, og
ennþá blikuðu tár í augum hennar. Höfðu þau máske
hreinsað og skeipt sjón hennar, svo að hún sá nú langt
út til fjarlægra héraða, þar sem hún hafði leikið sér
og lifað í eftirlæti, eins og títt er um böin auðugra
foreldra?
Hin kyrrláta ró hvíldardagsins gaf henni frið, er
hún sjaldan hafði, til þess að sökkva sér niður í minn-
ingar liðinna daga. Minningar, er bréfið hafði vakið
hjá henni. Hún sá fyrir sér gamla heimilið sitt, þar
sem hún var fædd og uppalin, stóra búgarðinn með
öllu annríkinu, þar sem fólkið var sistarfandi, og allt
á ferð og flugi. Hún sá aldingarðinn fagia, með stórum
ávaxtatrjám, er svignuðu undir þroskuðum ávöxtum,
akra og engi og hið víða, frjálsa útsýni. Hún fylgdist
með föður sínum, er hann gekk út á akrana. Hann hafði
verið svo fríður og djarfmannlegur, er hann hreif hana
burt frá bókum og skólasetu og tók hana með sér í
langar gönguferðir út í skóg og haga. Og svo kinkuðu
þau kolli og veifuðu til hennar, sem ávallt svaraði
kveðju þeirra jafn blíð og brosandi. Hafði nokkur kona
jafnazt á við móður hennar? Hafði nokkur haft jafn
gott lag á að skapa í kringum sig svo mikla ró og
unað og hún, sem tó'k á móti þeim með opnum örmum,
er þau komu heim aftur? Hún minntist rökkurstund-
anna, þar sem hún sat í ofnhlýjunni og hlustaði, ásamt
föður sínum á ævintýrin, sem mamma hennar hafði
sagt, og fallegu, gömlu kvæðanna og söngvanna, er
hún hafði sungið.
NÝTT KVENNABLAÐ
3