Morgunblaðið - 14.07.2009, Qupperneq 20
20 Umræðan MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 14. JÚLÍ 2009
✝ Jóhann fæddist íReykjavík 23. júlí
1946. Hann lést á
hjúkrunarheimilinu
Eir sunnudaginn 5. júlí
2009. Foreldrar hans
voru hjónin Páll J.
Briem útibússtjóri
Búnaðarbanka Íslands
í Mosfellsbæ, f. 6.4.
1912, d. 15.5. 2000, og
Jónína Jóhannsdóttir
húsmóðir, f. 27.11.
1917, d. 20.9. 1993.
Páll var sonur Kristins
Briem á Sauðárkróki
og Kristínar Björnsdóttur. Jónína
var ættuð úr Arnarfirði, dóttir Bjarn-
eyjar Jónínu Friðriksdóttur og Jó-
hanns Jónssonar. Systur Jóhanns
eru: 1) Kristín, f. 9.12. 1942, gift Sig-
urjóni H. Ólafssyni, 2) Sigrún, f. 8.4.
1945, gift Jóni Viðari Arnórssyni, og
3) Jóhanna Björk Briem, f. 12.9.
1958, gift Guðmundi Þorbjörnssyni.
12.06. 1995, og Halldóra, f. 13.11.
2001.
Jóhann ólst upp í Laugarneshverfi
og gekk í Laugarnesskóla og síðar í
Verzlunarskóla Íslands þaðan sem
hann lauk verslunarprófi árið 1967.
Jóhann var mjög virkur í félagsstarfi
skólans, var m.a. ritstjóri Verzl-
unarskólablaðsins árið 1966. Eftir út-
skrift frá Verzlunarskólanum varð
Jóhann ritstjóri Frjálsrar verslunar.
Hann stofnaði fyrirtækið Frjálst
framtak hf. árið 1967 og var fram-
kvæmdastjóri þess og eigandi til árs-
ins 1982. Á þessum árum voru meðal
annars gefin út tímaritin Frjáls versl-
un, Nýtt líf, Íþróttablaðið, Sjáv-
arfréttir, Barnablaðið ABC og Iðn-
aðarblaðið. Á yngri árum var Jóhann
virkur í starfi Heimdallar, félags
ungra sjálfstæðismanna, JC og
Lionshreyfingarinnar, þar sem hann
gegndi ýmsum trúnaðarstörfum.
Jóhann stofnaði fjölmiðlunarfyr-
irtækið Myndbæ hf. sem hann átti og
rak frá 1983 til 2003.
Útför Jóhanns fer fram frá Bú-
staðakirkju í dag, 14. júlí, og hefst at-
höfnin kl. 15.
4) Hálfbróðir Jóhanns
samfeðra var Sverrir,
f. 22.1. 1930, d. 4.12.
1977.
Jóhann var kvæntur
Ingibjörgu Haralds-
dóttur, f. 28.5. 1947.
Þau skildu. Börn
þeirra eru: 1) Har-
aldur Páll Briem, f.
24.2. 1970, sambýlis-
kona Vera Nily, f. 2.3.
1977, sonur þeirra er
Nils Briem, f. 29.10.
2008. 2) Páll Jóhann
Briem, f. 28.4. 1972,
sonur hans og Steinunnar Valdísar
Jónsdóttur, f. 15.6. 1973, er Kristinn
Freyr Briem, f. 26.3. 1999. 3) Ásta
Kristín Briem, f. 24.10. 1977. Dóttir
Jóhanns og Valgerðar Björnsdóttur,
f. 20.11. 1947, er Birna Jóna Jóhanns-
dóttir, f. 1.6. 1969, gift Þór Kristjáns-
syni, f. 13.7. 1964, börn þeirra eru
Valgerður, f. 7.7. 1993, Björn Jón, f.
Nú hefur faðir minn kvatt eftir
langa og erfiða baráttu við MS-sjúk-
dóminn.
Margt flýgur um hugann, söknuður
og eftirsjá. En sorgin hófst fyrir
mörgum árum þegar ég hætti að geta
leitað ráða hjá pabba, þegar hann var
orðinn of veikur til að geta hugsað
skýrt og spjallað. En hann barðist
hetjulega og það var alltaf stutt í
brosið og kímnina.
Hann hafði sterkar skoðanir og það
var gott að leita til hans þegar ég var
ekki viss um í hvaða átt ég ætti að
stefna. Pabbi var með eindæmum
ráðagóður og ófáir leituðu til hans eft-
ir aðstoð.
Áður en bera fór á veikindunum
sátum við löngum stundum á Sunnu-
flötinni og ræddum um allt milli him-
ins og jarðar. Hann var mikill sögu-
maður og þótti ákaflega gaman að
rökræða um málefni líðandi stundar.
Hann pabbi var með eindæmum
hugmyndaríkur og frjór. Alltaf með
blokk og penna uppi við til að geta
punktað hjá sér hvað hann var að
hugsa. Minningarnar um hann sitj-
andi við stóra skrifborðið í arinstof-
unni á Sunnuflötinni með vindilinn og
skrifblokkina eru óteljandi.
Hann faðir minn lifði hratt og náði
að áorka miklu. Hann var mikill
vinnuþjarkur og hafði alltaf nóg fyrir
stafni. Hann vissi sennilega af veik-
indum sínum áratugum áður en hann
var greindur. Hann var rétt tvítugur
og nýútskrifaður frá Verslunarskóla
Íslands þegar hann var kominn með
blaðaútgáfu í blómstrandi rekstri. Og
ekki orðinn þrítugur þegar hann hafði
stofnað fjölskyldu og komið sér upp
fallegu heimili.
Það var tvennt sem pabba var afar
mikilvægt að ég myndi meðtaka og
lifa eftir, það var að heiðarleiki væri
mesta dyggðin og hroki stærsti löst-
urinn. Ég hef lifað samkvæmt þessu
og það hefur reynst mér vel.
Og svo kenndi hann mér eitt alveg
ómeðvitað og það var hversu mikil-
vægt það er að eiga sanna vini. Hann
átti vini sem stóðu með honum gegn-
um súrt og sætt og að öðrum ólöst-
uðum langar mig að þakka Júlla,
Ernu, Villa og Markúsi sem sýndu
honum ómælda virðingu og tryggð
þar til yfir lauk.
Hjúkrunarfólkið á Eir annaðist
hann af mikilli alúð og virðingu og ég
kann þeim bestu þakkir fyrir.
Pabbi var afar heppinn með systur.
Kristín, Sigrún og Hanna Björk voru
honum stoð og stytta. Þær voru alltaf
til staðar fyrir hann og hugsuðu ein-
staklega vel um bróður sinn og fyrir
það verð ég þeim ævinlega þakklát.
Ég sendi þér kæra kveðju
nú komin er lífs þíns nótt,
þig umvefji blessun og bænir
ég bið að þú sofir rótt.
Þó svíði nú sorg mitt hjarta
þá sælt er að vita af því,
þú laus ert úr veikinda viðjum
þín veröld er björt á ný.
Ég þakka þau ár sem ég átti
þá auðnu að hafa þig hér,
og það er svo margs að minnast
svo margt sem um hug minn fer,
þó þú sért horfinn úr heimi
ég hitti þig ekki um hríð,
þín minning er ljós sem lifir
og lýsir um ókomna tíð.
(Þórunn Sigurðardóttir.)
Takk fyrir allt, elsku pabbi.
Ásta.
Elskulegur bróðir minn Jóhann
lést hinn 5. júlí sl. eftir langa og erfiða
baráttu við MS-sjúkdóminn.
Margs er að minnast og af mörgu
að taka þegar ástvinur hverfur á
braut. Við vorum fjögur systkinin og
einn hálfbróður áttum við sem lést
1977. Kristín, Sigrún og Jóhann
fæddust með stuttu millibili og ólust
því upp á sama tíma. Ég er hins vegar
yngst og var Jóhann bróðir næstur
mér í aldri en tólf ár voru á milli okk-
ar. Þríeykinu kynntist ég því ekki fyrr
en þau voru orðin hálffullorðin. Við
systkinin ólumst upp í Laugarnes-
hverfinu, þar sem náttúran og gamli
tíminn nutu sín ennþá í mynd bónda-
bæja, hesta á túnum og njólagarða.
Auk þess var Ásmundarsafn í götunni
okkar þar sem við fengum að leika og
fylgjast með listamanninum við vinnu
sína. Hið fjölbreytta umhverfi gerði
það að verkum að við nutum mikils
frelsis í útileikjum þar sem sköpunar-
krafturinn fékk að leika lausum hala.
Mínar fyrstu minningar um Jóhann
eru þegar hann var í Verzló, þar sem
mikið var um að vera hjá honum í fé-
lagslífi og skemmtunum. Jóhann var
vinamargur og alltaf líf og fjör í kring-
um hann. Það voru ófáar sögurnar
sem ég heyrði um ýmis prakkarastrik
og grín sem hann og félagar hans
stóðu fyrir á Verzlóárunum. Hann
hafði þó alltaf tíma til að staldra við,
sýna mér nokkra vasaklútsgaldra og
leggja aura í lófa litlu systur. Jóhann
sýndi mér alltaf mikla væntumþykju
sem birtist á sinn hátt í þeim nöfnum
sem hann gaf mér en sjaldnast kallaði
hann mig annað en Skrúllas eða Bjök-
kas. Á mínum unglingsárum fékk ég
vinnu með skóla hjá Jóhanni á Frjálsu
framtaki við að setja tímaritin í um-
slög og frímerkja. Mikið var ég stolt
af að vera systir Jóhanns sem átti öll
þessi blöð. Þegar honum þótti ég orð-
in ábyrgðarmeiri og þroskaðri fékk
ég að vinna á skrifstofunni hjá honum
í tvö sumur. Þar þótti mér sópa að
honum, mikill erill var á skrifstofunni,
margt fólk kom til fundar við hann, en
einnig var mikið um grín og glens.
Léttleikinn í andrúmsloftinu kom
auðvitað til vegna þess að hann sjálfur
var mikill húmoristi sem vildi hafa
starfsandann á þann hátt.
Börnin hans Jóhanns þau Halli,
Palli, Ásta og Birna Jóna skiptu hann
miklu máli í lífinu. Þótt hann bæri til-
finningar sínar ekki á torg mátti í um-
ræðu um börnin skynja mikinn kær-
leik og stolt í þeirra garð. Jóhann
bróðir var sérstaklega hugmyndarík-
ur og má velta fyrir sér hvort um-
hverfið sem við ólumst upp í hafi haft
áhrif á sköpunargáfu hans. Þótt á
móti blési gafst Jóhann aldrei upp
heldur hélt áfram að skapa og fram-
kvæma meðan heilsan leyfði en sjúk-
dómurinn tók smám saman frá hon-
um andlega og líkamlega getu. Þrátt
fyrir það kvartaði hann aldrei og
sagði alltaf að sér liði vel. Nú er Jó-
hann laus úr sínum fjötrum og horf-
inn á braut en eftir lifir falleg minning
um góðan bróður.
Hvíl í friði, elsku bróðir,
Jóhanna Björk Briem.
Minn góði vinur til áratuga er fall-
inn frá eftir langa og erfiða sjúkdóms-
legu. Við Jóhann kynntumst fyrst
þegar við stunduðum nám í Verslun-
arskóla Íslands og urðum fljótlega
góðir vinir og nánir samstarfsfélagar.
Jóhann var mjög kappsfullur og sókn-
djarfur í öllum þeim verkefnum sem
hann tók sér fyrir hendur á lífsleiðinni
og lágu leiðir hans víða. Þegar á
skólaárunum var hann ákveðinn í að
stofna fyrirtæki á sviði útgáfustarf-
semi og allt sitt líf helgaði hann þeim
vettvangi. Í Verslunarskólanum var
hann atkvæðamikill félagsmálamaður
og sinnti öllum þeim viðfangsefnum
sem honum voru falin af mikilli kost-
gæfni. Hann var ritstjóri Verslunar-
skólablaðsins árið 1966 og lagði mik-
inn metnað í útgáfu blaðsins þannig
að eftir var tekið. Jóhann sat einnig í
fjórðabekkjarráði og gegndi ýmsum
öðrum trúnaðarstörfum.
Jóhann var mikill athafnamaður,
ótrúlega hugmyndaríkur og útsjónar-
samur í öllum sínum verkum. Þessir
eðlisþættir endurspegluðust vel þeg-
ar hann rak fyrirtækið sitt Frjálst
framtak, sem hann stofnaði strax eftir
að námi lauk, og síðan í rekstri Mynd-
bæjar. Óhætt er að fullyrða að útgáfa
tímaritsins Frjálsrar verslunar í 15 ár
hafi verið það sem hæst bar í blaða-
útgáfu Jóhanns. Eftir að Jóhann
hætti rekstri Frjáls framtaks tók við
nýtt tímabil í ævi hans sem var stofn-
un og rekstur Myndbæjar árið 1983,
en fyrirtækið framleiddi aðallega
fræðslu- og kynningarmyndir. Segja
má að Jóhann hafi brotið blað í fram-
leiðslu slíkra mynda. Nánast ekkert
svið þjóðlífsins var Jóhanni óviðkom-
andi á þeim vettvangi. Í þessum
myndum liggur mikill fróðleikur um
líf og starf á Íslandi á þessum tíma.
Hann var brautryðjandi í orðsins
fyllstu merkingu.
Jóhann naut þess að segja vinum
og félögum sögur úr mannlífinu og
greina viðburði líðandi stundar. Þar
var hann í essinu sínu, skondinn,
skarpur og skilmerkilegur. Hann var
mikill vinur vina sinna, studdi þá af
fremsta megni og veitti góð ráð. Í
vinahópi var hann hrókur alls fagn-
aðar og sá fleti á málum sem honum
einum gat dottið í hug. Það ríkti mikil
glaðværð í kringum hann og jafnvel í
erfiðum úrlausnarmálum sá hann
ætíð spaugilegar hliðar. Ef Jóhann
fékk góða hugmynd var hún fram-
kvæmd þegar í stað. Ekki eftir neinu
að bíða, eins og Jóhann sagði gjarnan.
Nú að leiðarlokum vil ég þakka Jó-
hanni einlæga vináttu og allar okkar
góðu samveru- og samstarfsstundir.
Ingibjörgu, börnunum og öllum öðr-
um aðstandendum votta ég mína
dýpstu samúð.
Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson.
Jóhann Briem
Fleiri minningargreinar um Jó-
hann Briem bíða birtingar og munu
birtast í blaðinu næstu daga.
ÞAÐ hefur vakið
athygli margra með
hvílíku offorsi Ice-
save-málið og aðild-
arumsókn að ESB
eru rekin áfram af
forráðamönnum
stjórnarflokkanna.
Þessi mál eiga það
sameiginlegt að hafa
gríðarleg áhrif á ís-
lenskt þjóðfélag, ann-
að a.m.k. í áratugi og hitt um alla
framtíð. Og – þau tengjast þannig
að annað er sagt hafa áhrif á hitt.
Ég segi „sagt hafa áhrif“ því í stað
þess að sýna staðfestu í Icesave-
málinu, krefjast þess að þeir sem
telja okkur skulda sæki mál sitt
fyrir dómstólum – eins og siðað
fólk gerir – og einbeita sér svo að
því að bjarga okkur sjálfum, erum
við alin á hræðsluáróðri sem ætlað
er að reka okkur í gin ESB.
Lítum fyrst á Icesave
Mörg mismunandi álit liggja fyr-
ir bæði frá lærðum og leikum.
Sumir segja að rétt sé að borga,
hagstæður samningur liggi á borð-
inu og við verðum að standa við
skuldbindingar okkar til að úti-
lokast ekki frá alþjóðasamfélaginu.
Margir segja hinsvegar að þess-
ar „skuldbindingar“ séu ekki bind-
andi fyrir Íslendinga sem þjóð, að
því lúti hvorki lög né samningar.
Hinsvegar séu t.d. Hollendingar
og Bretar að beita okkur þrýstingi
til að greiða þetta fé og hafi fengið
til liðs við sig önnur ríki ESB og
með því afli haft áhrif á Alþjóða-
gjaldeyrissjóðinn í þá veru að fyr-
irgreiðsla hans til okkar sé háð því
að við borgum upp tapið sem
nokkrar þjóðir ESB urðu fyrir – af
völdum íslenskra „bankaræningja“
– ekki almennings.
Það er sárt að sjá „kjarkleysi“
þeirra stjórnmálamanna sem við
höfum lagt traust okkar á og enn
sárara að þeir nota Icesave-
nauðina til að fylgja eftir áhuga-
máli sínu, að koma þjóðinni í Evr-
ópusambandið. Þetta fólk er ekki
að vinna fyrir þjóðina heldur sjálft
sig og ESB – á kostnað íslensku
þjóðarinnar.
Lítum þá á innlimun okkar í
Evrópusambandið
Í ESB eru vandamál einstakra
þjóða ekki leyst. Þar er víða at-
vinnuleysi og sligandi skuldir,
kreppa og verðbólga. Mafían
breiðir úr sér, mansal og fíkniefna-
neysla fer vaxandi. Glæpum fjölg-
ar. Eftir hverju erum við að sækj-
ast ?
Hentar okkur virkilega að láta
draga okkur inn í stórveldi með
öllum þess vandamálum og rétti til
að ráðskast með Ísland og Íslend-
inga sem nær ekkert vægi hefðu í
atkvæðagreiðslum þar?
Nú á að ákveða innlim-
unarviðræður, án þjóðaratkvæða-
greiðslu sem mundi kosta nokkra
tugi miljóna, og fara beint í við-
ræður við ESB sem kosta a.m.k.
milljarð – þúsund milljónir !
Lúaleg vinnubrögð
Fyrir nokkrum
mánuðum sleit Sam-
fylkingin stjórnarsam-
starfi við Sjálfstæð-
isflokkinn, taldi og
enda að „alltof hægt
gengi að slá skjald-
borg um heimilin og
halda hjólum atvinnu-
lífsins gangandi“.
Samfylkingin gekk í
hjónaband með Vinstri
grænum sem höfðu
lýst ákveðinni stefnu sinni: Skjald-
borgin og hjólin urðu að vera til
staðar, ekki skyldi gengið í ESB,
samstarf við Alþjóðagjaldeyr-
issjóðinn kæmi ekki til greina.
Íslenskur almenningur veit allt
um það hvernig skjaldborgin reyn-
ist. Fyrirtækjaeigendur vita
hvernig jafnvel vel rekin fyrirtæki
hafa farið í þrot. Þá vita allir að
orka og tími sumra trúnaðar-
manna okkar á Alþingi hefur farið
í að svíkja loforð, nudda sér upp
við og láta undan útlendingum og
blekkja íslensku þjóðina. Stjórnin
sem ætlaði að hafa alla stjórnsýslu
gegnsæja og allt uppi á borðinu
hefur falið hvert skjalið og skýrsl-
una á fætur öðru, bæði fyrir þjóð-
inni og hinu háa Alþingi. Þjóðinni
er ítrekað sagt ósatt og ef upp
kemst þá er það „ekkert sem
breytir neinu“.
Talað er um hve gott sé að kom-
ast í ESB. En eftir hverju er að
sækjast?
Evran sem allt á að leysa kemst
ekki í notkun hér fyrr en eftir
mörg ár og bætt efnahagsástand í
krónum. Aðrir gjaldmiðlar kæmu
okkur miklu fyrr að gagni – og án
fullveldisafsals. Þetta hefur legið
fyrir í mörg ár. ESB vill hinsvegar
skrá okkur inn strax og koma
klónum í fiskinn, vatnið, orkuna og
matvælamarkaðinn sem hér er. Að
það drepi íslenskan landbúnað og
bændur varðar þá ekkert um. Fyr-
ir nokkru ákvað ESB meira að
segja að leggjast gegn hvalveiðum.
Ungur þingmaður, sem lýsti
andstöðu sinni við að gengið yrði
til samninga án þjóðaratkvæða-
greiðslu, var látinn vita að ef hann
stæði við það, væri stjórnarsam-
starf VG og Samfylkingar í hættu.
Þetta – og önnur framganga
stjórnarinnar – segir mjög skýrt
hvað vegur þyngst í huga hennar:
Að halda völdum. Framtíð þjóð-
arinnar er miðað við það léttvæg.
Skoðun ungs þingmanns sem vill
greiða atkvæði eftir eigin sam-
visku, eins og hann hefur unnið eið
að, skiptir engu.
Vöknum, Íslendingar.
Margir segja að vonum: „Ég er
sammála, en hvað get ég gert“?
Hér er ein hugmynd:
Sendum öll tölvupóst til allra
þingmanna og segjum þeim:
1. Við viljum ekki borga Icesave,
fyrr en úrskurður dómstóls
liggur fyrir – og við getum
það.
2. Við viljum ekki að sótt verði
um aðild að ESB fyrr en þjóð-
in hefur samþykkt það í
þjóðaratkvæðagreiðslu.
3. Ísland er ekki til sölu.
Þetta er ekki flókið í fram-
kvæmd: Listi yfir þingmenn og
netföng þeirra er á vef Alþingis:
http://www.althingi.is/vefur/addr-
s.html?teg_starfs=A og á vefsetri
undirritaðs: landsmenn.is – ásamt
fleiri upplýsingum.
Vöknum,
Íslendingar
Eftir Baldur
Ágústsson
Baldur Ágústsson
» Í sönnu lýðræðisríki
er ekki hægt að
spyrja þjóðina of oft –
aðeins of sjaldan
Höfundur er fyrrv. forstjóri og fram-
bjóðandi í forsetakosningunum 2004.
– baldur@landsmenn is –
www.landsmenn.is
Sími 551 3010