Nýtt kvennablað - 01.01.1964, Síða 7
á litla elskulega andlitinu. Ætti hún að fara niður
á prestssetrið og biðja maddömuna að lána sér einn
pela af lýsi. Hún er búin að segja það við mömmu
sína, án þess að athuga hvað erfitt það væri að yfir-
gefa heimilið: „Mamma, ég ætla að biðja einhverja
að lána mér á lampann.“
„Já, gerðu það, en legðu þá Boggu fyrir ofan
mig í rúmið, það er þó alltaf hlýjan, og Árni litli
hjálpar okkur. En vertu ekki lengi.“
Álfheiður hleypur út túnið, það er komið niða-
myrkur, en hún ratar. Þetta er svo örstutt og hún
hefur oft farið þessa leið, þegar hún var vinnu-
kona á prestssetrinu. En að biðja maddömuna um
hjálp! Hvað ætti hún að segja? Hvernig ætti hún
að koma orðum að því? Ekki gat hún beðið að selja
sér, þar sem hún hafði enga peninga. En lána sér?
Hún vissi að lýsi var þar nóg, því Jón hennar
hafði verið fenginn til að skera niður selspik í haust
í marga potta.
Hún er komin heim á hlaðið á prestssetrinu,
þarna þekkti hún hvern stein. Bara að Dísa gamla
væri nú í eldhúsinu. Hún barði á bæjardyrahurð-
ina. En í því kom Dísa gamla mcð taðpoka á bak-
inu fyrir skemmuhornið. „Sæl og blessuð, Dísa mín.
Heppin var ég, að hitta þig hér.“ Dísa tók kveðju
hennar vel og bauð henni inn í eldhús með sér.
„Hér er látið loga nótt og dag, í þessum hlóðum,
börnin eru öll með kíghóstann og við erum látnar
vaka með heita bakstra og heitt vatn nætur og
daga. Maddaman er ékki mönnum sinnandi út af
Pétri sínum, hann varð veikastur. Hún lætur hann
varla deyja fyrir handvömm, prestsefnið sitt. Það
er betra. að hún Dísa gamla komi ekki inn í „kam-
esið“ með reykjar- og taðlykt, en Dísa er nógu góð
til að bera tað og vatn og halda við eldi á nóttinni.
En hvað er þér á höndum heillin. Eru ekki veik-
indi hjá þér?“
„Jú, Dísa mín. Börnin eru með kíghóstann og
ósköp lasin. Bogga litla svo mikið veik. Og ég á
ekkert lýsi á lampann minn. Jón fór út í Nes í
dag til að reyna að fá lýsi. Ég kom hingað til að
reyna að fá eina mörk af lýsi. En nú finn ég, að ég
kem mér ekki að því að tala við maddömuna. Dísa
mín, gætir þú spurt fyrir mig, hvort þau vildu gera
svo vel og lána mér þetta?“ „Ég get reynt það,“
sagði Dísa með semingi.
„En ég má ekkert tefja, ég bíð hér á meðan.“
Dísa fór inn göngin til baðstofu. Litlu síðar
heyrði Álfhciður mynduga rödd maddömunnar:
„Það verður ekki látið neitt lýsi af þessu heim-
ili. Ég ætla ekki að venja neinn á það að ganga
hleypur í hjónaband og heldur það sé leikur einn.
NÝTT KVENNABLAÐ
hingað eftir einu eða öðru. Þetta vesalings fólk
Nei, það er bezt að hver bjargi sér, og svo ekki
meira um það. Þú lætur ekki kólna vatnið í pott-
inum, ég þarf að fá heita flösku í rúmið hans
Péturs míns.“
Álfheiður ætlaði að hníga niður af vanmætti
sínum gegn orðum þessarar harðorðu konu. Dísa
kom fram göngin. „Nei, það var nú ekki því að
heilsa. Ég hef víst ekki vaxið í áliti við að færa
henni svona skilaboð. Hún hefur nú annað á heil-
anum núna en miskunnsemi við náunga sinn. Það
er leitt að vera vanmáttugur eins og ég, svo góð
varstu mér, meðan við vorum hér báðar vinnu-
konur, að mig vantar ekki viljann til að hjálpa
þér. Ég á ekkert nema hálft tólgarkerti síðan á
jólunum í fyrra, bíddu meðan ég næ í það.“ Hún
hljóp inn göngin og kom að vörmu spori aflur
með lítinn böggul í hendinni:
„Þetta dugir skammt Álfheiður mín. í bögglin-
um eru líka sokkar. sem þú átt að liafa handa
drengjunum þínum. Ég hef prjónað þá, þegar
aðrir sofnuðu rökkurblundinn."
Álfheiður kyssti Dísu gömlu með tárin í augun-
um og flýtti sér út úr bænum. Hún hraðaði ferð
sinni sem mest hún mátti. Áhyggjur út af börnun-
um hennar og sú lítilsvirðing, sem fólst í orðum
maddömunnar þrengdi að hjarta hennar. Hún var
fátæk móðir, sem elskaði börnin sín af öllu hjarta,
án þess að hafa stóra framtíðardrauma um hefð
þeirra og metorð í heiminum, er þau kæmust. á
manndómsárin.
Það var rifahjarn og hafði dregið úr rokinu. Hún
er þegar komin heim að bæjardyrum. Hún gengur
hægt til baðstofu. Allt er hljótt, börnin sofa og
mamma hennar. Hún læðist út aftur og fer í
fjósið og mjólkar kúna. Fer síðan að lífga eldinn.
Hún ætlar að elda graut og færa þeim í rúmin.
Hún kveikir ekki á kertinu, því eina, sem hún á.
Hún ætlar að geyma það, þar til hún fer inn með
matinn.
Skammdegisnótt — af hverju er Álfheiður svo
óstyrk. Litla kertið hennar brennur á borðshorn-
inu. Drengirnir sofa. Þeim er að batna hóstinn.
Hún hefur látið heitar vatnsflöskur í rúmið þeirra
og bundið ullarklút um hálsinn á þeim. Mamma
hennar sefur líka. Hún ein vakir með Boggu litlu
í fangi sér — og alltaf dregur af barninu. Litla
kertið er líka bráðum útbrunnið, þá slokknar ljósið.
Á einnig hennar hjartaljós að slokkna? Guð minn,
miskunna þú mér! Hún horfir á náfölt andlitið.
5