Organistablaðið - 01.08.1968, Blaðsíða 8

ORGANLEIKARASTARFIÐ
Illutverk organleikara í íslenzku
þjóðlifi er cngu síSur mikilvœgt en
starjsbrœSra þeirra í öSrum löndum.
Organleikarar og söngstjórar haja veriS
kjarninn í tónlistarlífi um öll kristin
lönd, og nægir aS minna á kantors-
embœttiS í Leipzig og hirSorganleik-
araembœttiS í Brellandi, sem haja
gcgn um aldir veriS skipuS mikilhæf-
ustu tórdislarmónnum og kcnnurum á
hvcrjum tíma. ViS höjuSkirkjur á
NorSurlöndum liaja einnig veriS sumir
mikilsvirtustu lónlistarmenn samtiSar
sinnar og cr svo cnn.
Þótt öllum megi vera Ijóst, hve mikil-
vœgt starj organleikaranna íslenzku
er, innan kirkju og utan, er ekki svo
vel aS þeim búiS, aS vænta mcgi
grózku og jramfara. StarjiS er ekki
svo vel launaS, aS ungl fólk vilji leggja
á sig langt og kostnaSarsamt nárn
heima og crlendis þess vcgna. Ej miSa
á viS aSrar þjóSir, t. d. NorSurlönd,
verSur aS gera þær kröjur til organ-
leilcara viS hina jjölmennari söjnuSi,
aS þeir haji lokiS próji í tónsmíSum,
kór- og hljómsveitarstjórn auk liinna
sjálfsögSu grcina, organlciks, messu-
söngsjrœSi o.fl., cSa hafi á annan hátt
ajluS scr hliSstœSrar mcnnlunar. ViS
hina jámcnnari söfnuSi ættu aS vera
organlcikarar meS almcnnu organista-
og söngstjóraprófi (sem gjarnan má
tengja söngkcnnaranáminu).
FurSulcgt má telja, hvc miklum ár-
angri sumir organleikarar dreifbýlisins
hafa náS, scrstaklcga í sambandi viS
kórsöng, þótt þcir hafi lítiS nám aS
baki sér í tónfræSi og hljóSfœraleik.
Þetta fólk hcjur lagt fram drjúgan
skerf til menningarstarfs í sínu um-
hverji ásamt því aS vinna kirkju sinni.
Ilins vegar œtti kirkjan aS leggja
söfnuSum landsins til fólk til þess aS
annast tónlistarstörf utan kirkju sem
innan og auka meS því veg sinn og
gildi i nútíma þjóSfélagi. En þaS
gerist ekki ncma til komi aukinn
skllningur á mikilvægi starfs organ-
leikarans, ekki sízt hjá prestum og
sóknarnefndamönnum. SöfnuSir lands-
ins eru margir svo vel fjáSir, aS þeir
œttu aS geta ráSiS til sín vel menntaSa
organleikara og goldiS þcim hœjilegt
kaup. Fámcnnustu söfnuSir œttu aS
gela sameinast um organleikara, eftir
því sem aSstœSur leyfa.
íslendingar eru cina þjóSin á NorS-
urlóndum, sem ekki hefur sett lög
um kirkjuorganleikara og þannig
tryggt stéttinni. sinn sess í þjóSlífinu.
Á s.l. ári lagSi F.I.O. fram uppkast aS
organlcikaralögum, sem afhcnt var
kirkjumálaráSherra og biskupi og ósk-
aSi eftir viSræSum um þessi mál. Nú
er eftir aS vita, hvort ráSamenn þekkja
sinn vitjunartíma og sigli þessum mál-
um í höfn, áSur en um seinan er,
því aS eins og nú horjir, má búast viS,
aS hin unga organleikarastétt veslist
upp og liverfi, áSur en hún nær því
marki aS hafa fyllilega til þcss unniS
aS kallast stétt.
En hlutur organleikarans í trúar-
og menningarlífi þjóSarinnar er, cins
og fyrr segir, mikill, og augljós sú
staSreynd, aS án hans getur kirkjan
ekki veriS, allra sízt nú á tímum.
P. K. P.
8 ORGANISTABLAÐIÐ