SunnudagsMogginn - 03.04.2011, Blaðsíða 19
3. apríl 2011 19
Reuters
Aflandsnetið er í þremur lögum og miðjan í City í London.
Hong Kong er í ysta lagi hins ógagnsæja breska aflandsnets.
Road Town á eynni Tortóla þar sem peningar eiga griðastað.
St. Peters Port á skattaskjólinu Guernsey á Ermarsundi.
Falið fé yfirstéttar og skuldabyrðar almennings
Fátækt í Afríku er nátengd skjóli aflandsnetsins. Samtökin
Hnattræn fjármálaheilindi (Global Financial Integrity) birtu
skýrslu um ólöglegt fjárstreymi út úr Afríku í mars í fyrra.
Niðurstaða hennar er að milli 1970 og 2008 var „ólöglegt
flæði fjár úr Afríku varlega metið um 854 milljarðar dollara.
Heildarflæði ólöglegra fjármuna gæti verið 1,8 billjónir doll-
ara.“ Nicholas Shaxson, höfundur Treasure Islands, telur að
upphæðirnar séu mun hærri. Hann segir að þróunarríkin hafi
tapað allt að billjón dollurum í ólöglegu útflæði fjár aðeins á
árinu 2006. Fyrir hvern einn dollara, sem barst í erlenda að-
stoð, hurfu tíu.
Massachusetts-háskóli í Amherst gerði skýrslu árið 2008
þar sem fjármagnsflótti frá 40 Afríkuríkjum á árunum 1970
til 2004 er kannaður. Þar er talað um 607 milljarða dollara
á þessu tímabili. Á sama tímabili hafi erlendar skuldir þess-
ara landa verið 227 milljarðar dollara. Afríka sé því í plús
gagnvart umheiminum og erlendar eignir langt umfram
skuldirnar. Málið er hins vegar að „einkaeignir sunn-
anverðrar Afríku eru í eigu þröngs, hlutfallslega auðugs hluta
íbúanna, en almenningur ber byrðarnar af erlendum skuldum
í gegnum ríkisstjórnir sínar“.
Jim Henry, sem eitt sinn var yfirhagfræðingur hjá fjár-
málaráðgjafarfyrirtækinu McKinsey, lýsir því í bókinni Blood
Bankers hvernig aflandskerfið hefur farið með þróun-
arlöndin. Fyrst lánuðu bankarnir þessum löndum mun meira
en þau gátu tekið upp í framleiðslu, síðan kenndu þeir yf-
irstéttunum á staðnum hvernig þær gætu rænt auðnum, fal-
ið hann, þvegið hann og laumað honum út úr landi. Síðan
hjálpaði Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn bönkunum að þrýsta á
þessi lönd að borga af lánum sínum en eiga ella yfir höfði
sér að verða fjárhagslega kæfð, segir Henry. Samkvæmt út-
reikningum hans hvarf að minnsta kosti helmingur þess fjár,
sem skuldsettustu löndin fengu að láni, beint úr landi aftur
undir borðið. Skuldir þriðja heimsins voru nánast þær sömu
og eignirnar, sem yfirstéttir þessara landa höfðu safnað
saman í Bandaríkjunum og öðrum skattaskjólum. Í upphafi
tíunda áratugarins var nógu mikið flóttafé í Evrópu og
Bandaríkjunum til að borga af öllum skuldum þróunarríkj-
anna með hóflegri skattheimtu.
ELDRI BORGARA FERÐ
Ævintýraferð til Ilulissat (Jakobshavn)
25. – 28. júní.
Allar upplýsingar veitir Emil Guðmundsson í síma 898 9776.
Einnig er hægt að senda tölvupóst á emil@flugfelag.is
eða hopadeild@flugfelag.is
flugfelag.is
ÍS
L
E
N
S
K
A
/S
IA
.I
S
/F
L
U
53
85
8
02
.2
01
1
GRÆNLAND
Nuuk
IIulissat
Narsarsuaq
Reykjavík
Ittoqqortoormiit
Kulusuk