Morgunblaðið - 28.04.2010, Qupperneq 10

Morgunblaðið/Kristín Heiða
ætluð er til matargerðar, er unnin
úr ristuðum kjörnum og einna
helst notuð út á salat, kúskús eða
einfaldlega til að væta brauð í. Olía
sem notuð er í snyrtivörur er gerð
úr óristuðum kjörnum, hún er ým-
ist notuð í líkamsnudd eða til að
bera beint á andlit, jafnvel talin
góð við húðvandamálum eins og
psoriasis. Einnig er hún notuð í
krem sem m.a eru ætluð til að
vinna gegn öldrun, vegna einstaks
innihaldsins.
Að versla við þessar konur í
fjöllunum færir ekki einasta við-
komandi unaðsleg krem og olíur,
heldur er það ekki síður ánægjan
að leggja eitthvað af mörkum til að
styðja þessa frábæru framleiðslu,
en allar Argan-vörur eru fram-
leiddar af konum sem tilheyra sér-
stökum samvinnufyrirtækjum
kvenna. Áhersla er á að frum-
byggjakonurnar (Berber) taki þátt
í framleiðslunni og njóti góðs af.
Gróðinn af Arganolíuvörunum er
notaður til að styðja konur á
heimasvæðunum til að byggja upp
heilsugæslu fyrir þær sem og
menntun. Og allt samfélagið í heild
nýtur jú góðs af því að lokum.
Matur eldaður í langan tíma
En áfram skal haldið og þegar
komið er í bæinn Aït-Ben-Haddou,
er ekki úr vegi að byrja á því að
heimsækja þau Hind og Aurélien,
Eftir Kristínu Heiðu Kristinsdóttur
khk@mbl.is
Marokkó er frábært landheim að sækja, fullt afandstæðum, framandilitum, kryddaðri lykt
og einstaklega hlýju fólki. Þetta er
land sem kemur stöðugt á óvart.
Höfuðborgin Marrakesh er sann-
kallaður suðupottur og fyrir vikið
mjög vinsæll áfangastaður ferða-
manna. Marrakesh er líka paradís
fyrir golfara. Þeir sem heimsækja
þessa dásamlega brjáluðu borg
ættu hiklaust að taka frá tíma til
að fara út fyrir borgina og skoða
sig um í sveitunum. Til dæmis er
tilvalið að leigja sér taxa í einn dag
með staðkunnugum bílstjóra og
heimsækja bæinn Aït-Ben-Haddou,
en það er lítill bær sem er um 200
kílómetra frá Marrakesh. Ekið er í
suðaustur, í átt að Sahara eyði-
mörkinni og farið yfir fjallgarð í
átt að Atlasfjöllunum snæviþöktu.
Vissulega eru þær margar kröppu
beygjurnar sem þarf að sigrast á,
ýmist upp eða niður fjöll. En allt
er það þess virði og gott ráð
heimamanna er að hakka í sig
nokkra banana áður en lagt er af
stað, til varnar bílveiki.
32 kíló af hnetum þarf
til að búa til einn lítra af olíu
Margt ber fyrir augu á leiðinni,
fjöllin og fjallaþorpin eru einstök.
Og á einum stað, í um 60 kílómetra
fjarlægð frá Marrakesh, er bráð-
nauðsynlegt að gera hlé á keyrsl-
unni og heimsækja stórmerkilegt
kvennafyrirtæki, sem stendur þar,
svona rétt utan í vegkantinum og
lætur ekki mikið yfir sér:
Cooperative D’Argan TWAMA.
Þarna sitja heimakonur flötum
beinum og vinna seinlegt verk:
Þær búa til olíu úr hnetukjörnum.
Og allt er það gert á gamla mát-
ann: Ein kona brýtur skurnina ut-
an af hverri hnetu fyrir sig með
steini, konan við hlið hennar plokk-
ar svo kjarnann innan úr, þar-
næsta kona ristar þær hnetur sem
skulu ristaðar og sú fjórða situr
við stórt mortel þar sem hún
kremur kjarnana til að ná út olíu-
nni. Þetta er seinlegt verk, en
brosmildar eru þær Berberkon-
urnar og láta ekkert hagga sér.
Það tekur nokkra daga og þarf um
32 kíló af hnetum, til að búa til
einn lítra af olíu.
Olían er rík af E-vítamíni, karó-
tíni og öðru meinhollu, enda talin
allra meina bót af heimamönnum.
Eldforn Argantré og
geitur uppi í trjám
Í hillunum sem þekja veggina í
þessu kvennafyrirtæki eru svo af-
urðirnar í fallegum
krukkum og glösum:
Ýmist matarolíur
eða líkamsolíur, alls-
konar krem og sápur.
Arganolíur eru fram-
leiddar úr kjörnum úr hnetum
þeim sem hið svokallaða Argantré
gefur af sér, en Argantré eru eld-
forn og vaxa við erfiðar aðstæður.
Þau geta orðið allt að 200 ára göm-
ul. Marokkó er einn af örfáum
stöðum í heiminum þar sem Arg-
antré vaxa. Geitur í Marokkó fara
gjarnan upp í þessi tré og gæða
sér á gómsætinu og hér áður fyrr
söfnuðu frumbyggjarnir saman
ómeltum argankjörnum úr geita-
skítnum og notuðu bæði til mat-
argerðar og á húð sína, rétt eins
og gert er enn þann dag í dag.
Allt til stuðnings innan-
sveitarkonum
Hnetur Argantrésins eru ein-
staklega ríkar af olíu. Sú olía sem
Kjarnakonur í sveitinni í Marokkó
Vissulega er karlaveldi
mikið í Marokkó og því
þótti blaðamanni sérlega
ánægjulegt að rekast á
konur í sveitum landsins
sem reka sín fyrirtæki
með miklum sóma, öðr-
um konum í landinu til
hvatningar.
Ein af mörgum afurðum Þessi
svarta sápa er notuð m.a í svoköll-
uðu hammam nuddi (skrúbbi) sem
enginn má sleppa að prófa sem
kemur til Marokkó.
Æðrulausar Berberkonurnar sátu
flötum beinum við frumstæðar að-
stæður og bjuggu til Arganolíu.
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 28. APRÍL 2010
hollt og gott!
Kellogg’s C
orn
Flakes, 50
0 g
379kr.pk.
10 Daglegt líf
Shawshank-fangelsið (Shawshank redemption) frá 1994 er
án efa uppáhaldsbíómyndin mín. Ljúfsár mynd sem á að
gerast í kringum 1940 og fjallar um lífið innan fangelsis-
veggjanna; sorgir, gleði, vináttu, ofbeldi og
mannlega beiskju en umfram allt vonina. Á
köflum er myndin átakanlega sorgleg, en
það er alltaf ákveðinn rauður vonar-
þráður í gegnum alla myndina. Þetta
er mynd sem spannar allan tilfinn-
ingaskalann.
Myndin er listilega vel leikin og
eru aðalhlutverkin í höndum Tims
Robbins og Morgans Freemans.
Þar eru á ferð tveir framúrskar-
andi leikarar og var Morgan
Freeman tilnefndur til Óskars-
verðlauna fyrir sinn leik en tapaði fyrir
Tom Hanks sem fékk þau fyrir leik sinn
sem Forrest Gump.
Alls var myndin tilnefnd til sjö Óskars-
verðlauna en fékk engin, sem er auð-
vitað skandall. Aukaleikararnir
eru margir og misþekktir en
gegna veigamiklu hlutverki í
myndinni. Má þar til dæmis
nefna James Whitmore, en hann skilar
sínu hlutverki sem fanginn og bóka-
safnsvörðurinn Brooks Hatlen, óaðfinn-
anlega. Eitt eftirminnilegasta atriðið í
myndinni tengist honum og setning-
unni „Brooks was here“.
Þetta er mynd sem allir verða að sjá!
Ómar Sigurvin, læknakandídat
Uppáhaldskvikmynd Ómars Sigurvins
Mynd sem spannar allan tilfinningaskalann