Nýr Stormur - 23.09.1966, Blaðsíða 7

7
VtjSTUÐAGCR 23. sept. 1966
vinnuveganna og „jafnvægi í
byggð landsins.“
Ráðherrann og blöð hans
hafa ekki þreyzt á að lofa
hinn væntanlega atvinnujöfn
unarsjóö, sem á að byggjast
að verulegu leyti á fyrrgreind
um tekjum af alúmbræðsl-
unni.
Alþýðublaðsmenn „pissa“
unðir í flatsænginni
Ritstjóra Alþýðublaðsins hef
ur orðið verulega á í mess-
unni og má búast við að hann
fái bágt fyrir og minni mögu
íeikar verði nú á utanríkis-
ráðherraembættinu ef Emil
fer úr stjórninni, til að búa
sig undir Bessastaði.
Ritstjóranum varð sem sé á
að ympra á því, að réttast
væri að sameina olíufélögin
og þjóðnýta þau. Ritstjóran-
um finnst, eins og fleirum, að
olíufélögin séu býzna skrýtin
fyrirtæki.
Margfallt dreyfingarkerfi,
marfaldur skrifstofukostnað-
ur og margfallt bókhald, mið-
að við að hér væri aðeins um
eina stofnun að ræða, sem þó
væri ekki nema lítið brota-
brot af samskonar fyrirtækj-
um erlendis, hlýtur að auka
kostnað við olíusöluna, sem
þessi þrýú fyrirtæki keppast
um að selja frá sama aðila.
Þjóðhagsleg þýðing þess að
olíufélögin séu þrjú, getur
ekki verið fyrir hendi. Rikið
semur um kaup á olíunni og
afhendir síðan þremur gróða-
félögum dreyfinguna. „Pricip“
mál mega ekki spilla fyrir því
að verð á olíu og benzíni sé
eins lágt og unnt er í þessu
landi, þar sem öll flutninga-
tæki ganga fyrir olíu. Hér eru
enn engar rafmagnsjárnbraut
ir og olíukostnaðurinn er gíf-
urlegur.
Olíufélögin sitja ekki uppi
með óselda „lagera“. Öll var-
an selzt svo að segja sam-
stundis. Félögin byggja tanka
hlið við hlið til að keppast við
að selja vöruna, sem ríkið af-
hendir þeim. Ótrúlegt er að
það kosti ekki of fjár, og því
fé mætti verja til að hækka
verð og bæta þjónustu í stað
þess að nú er öfugt farið að,
og framkvæmdir frá þjóð-
hagslegu sjónarmiði og allir
sjá að hér er gert. Olía hlyti
að verða eitthvað ÓDÝRARI,
ef hægt væri að spara, þótt
ekki væri nema svo sem helm
ing rekstrarogdreyfingar-
kostnaðarins, hvað þá allt að
tveim þriðju.
En Alþýðublaðið nefndi
snöru í.-ihengds manns húsi
og búast má við að snaran
þrengist að hálsi þess manns,
sem ódæðið framdi.
„Það er hart að heita Briem
(eða jafnvel Gröndal), og
hafa ekki til þess unnið!“
Orðstír Stefáns Jónssonar
fréttamanns.
Stefán! Af hverju ert þú að
innleiða þennan rassböguhátt
í spurningum. Þú ert að ýmsu
leyti góður útvarpsmaður, —
frjór og fundvís á skemmti-
leg umræðuefni.
En hvers vegna spyrðu
svona?
Hvað mundi vera meðalveg
urinn---------
Meðalvegur í þessu mundi
þá vera-------.
Eða mundi--------.
Hvað mundi nú vera skárri
Hvað mundi nú vera með-
alvegurinn í næringarmálum
Þitt starf hjerna mundi
vera hagrænt---------.
Mundi það nú ekki vera
hygginna manna háttur------
Þetta eru fá dæmi úr ein-
um tíma. Þessi ósómi er að
breiðast svo út að maður get-
ur ekki þverfótað fyrir: ég
mundi segja það, ég mundi
álíta það, ég mundi ráða til
þess. o. s. frv.
Blaðamönnum er meinilla
við aðfinnslur í málsmeðferð,
því þar eru þeir allir stórsek-
ir.
Þess vegna sendi ég þér
þetta beint, og svo af hinu aö
ég vil ekki senda þér hnútur
i blöðum, heldur stinga þessu
svona að þér í einrúmi og í
allri vinsemd.
Benjamín Kristjánsson
Sjálfur reksturinn verður mjög
ódýr því að hráefnið og hita-
gjafinn er ókeypis.
Hin heita eyðimerkursól sér
um uppgufunina. Mikilvægasta
efnið, sem unnið verður er pott-
aska (kaliumkarbonat), sem stöð
ugt er meiri þörf fyrir í lieimin-
um. Eftir eitt eða tvö ár búast
ísraelsmenn við að geta fram-
leitt um milljón tonn á ári og
það er næg pottaska í Dauða
hafinu til að fullnægja heims
þörfinni í næstu 200 ár.
Jordanía er einnig með áætl-
anir um að vinna pottösku úr
hafinu og búast við að geta
framleitt 500 þús. tonn á ári.
HEILAGIR STAÐIR.
En þótt Jordania sé langt á
eftir í samkeppninni um að
vinna hráefni úr hafinu, þá hef-
ir hún samt forskot í því að
lokka peninga út úr ferðamönn-
um. Dag nokkum sigldi ég með
Jordanskum tollbát út á mitt
hafið og þaðan gat ég séð fleiri
helga staði en nokkursstaðar er
annarsstaðar hægt að sjá frá
einum stað. Nöfnin hljóma í
minningunni eins og kirkjuklukk
ur.
í norðri rennur hin heilaga
Jordan í hafið. Þar er þyrping
trjátoppa upp með ánni. Það er
Bethabara, þar sem Jesus var
skírður, og þar leiddi Jósúa
hina flakkandi ísraelita yfir
Jordan til Kanaanslands. Og
þökin, sem sjást til vinstri það
er Jerikó, þar sem borgannúr-
amir hrundu við hornablástur-
inn. Þarna hefir verið gerður
merkilegur uppgröftur. Stóra
gullna hæðin, sem rís á bak við
Jeríkó, er fjallið þar sem Jesú
stóðst freystingar Satans. Enn-
þá lengra til vinstri er stórt op
í hamravegginn. Það er inn-
gangurinn iil frægustu Qumran-
holunnar, þar sem arabiskur
hirðir er var að leita að horfnu
fé, fann hinar ómetanlegu
Dauðahafsrúllur (handrit) árið
1947.
í norðaustri sér maður hina
háu tinda Nebo-fjallsins, þar
sem Móse skyggndist inn í fyrir-
heitna landið. Jórdanía hefir
lagt góðan veg upp í fjöllin, þar
sem merkasti staðurinn er „gröf
Móse“. Það em ekki minnstu
líkur fyrir því að Móse sé graf-
inn þarna.
Sennilega hefir hann verið
jarðsettur með mikilli leynd,
svo að fjandsamlegir ættflokkar
létu gröf hans í friði. En hin
raunverulega, gröf getur ekki
verið langt héðan og útsýnið er
dásamlegt.
Fjöllin, sem em austanvert
við Dauða hafið, em hin sagn-
frægu Moab. Hátt þar uppi er
Macherus, ein af höllum Hero-
desar Antipas og þar sem hann
hélt Jóhannesi skírara föngnum
og þar sem höfuð hans féll fyr-
ir sverðs höggi böðulsins.
Meðfram vestari bakkanum,
sem er skipt milli Jórdaníu og
ísrael, liggur hin villta og veg-
lausa eyðimörk Júdeu. Hér er
umhverfið hið sama og þegar
Jesús reikaði um hið eyðilega
og sólsviðna land. Rétt fyrir
sunnan landamærin kemur mað-
ur að merldlegum og ævintýra-
legum stað, sem kallaður er
Geitin Eina — „Kiðlings-lindin“.
í holu hér, faldi Davíð sig fyrir
Sál og hér klippti hann pjötlu
af kápu hins sofandi konungs.
En nú er hér undarleg gjósandi
lind, sem skapað hefir hér vin
í eyðimörkinni, með næstum ó-
trúlegu frjómagni.
Síðan á dögum Biblíunnar
hefir „Geitin-Eina“ verið fræg
fyrir vínvið sinn, pálma sína og
balsamtré, og orðstýr vinarinn-
ar helzt.
Ströndin Israelsmegin við
Dauðahafið er þéttsetin smá-
hótelum, sem þyrpast umhverfis
ólgandi ölkeldulindir. Hér leita
menn meina sinna bót gegn alls
konar sjúkdómum, og að
minnsta kosti er hið sólríka um-
hverfi vetrarfrí gegn kuldanum,
því að menn geta gengið í erma
lausum skyrtum á meðan snjór-
inn fellur í hinni nálægu Jerúsa-
lem.
BORGIR SYNDARINNAR.
Við suðurhluta Dauðahafsins
leita menn að tveim horfnum
borgum. Hvar eru, eða voru Só-
dóma og Gómorra, sem voru
jafnaðar við jörðu með eldi og
brennisteini? Það er enginn vafi
á að þær eru í næsta nágrenni.
Það er heldur enginn vafi á því
að þær hafa farist í náttúru-
hamförum. Eldur og brenni-
steinsregnið er ekkert vandamál.
Hér er nóg af brennzluefnum
svo sem brennisteini, asfalti og
jarðgasi. Það er einnig talað um
flóðbylgju og sumir álíta að
borganna sé að leita undir
Dauða hafinu. Á skaga sem ligg
ur út í Dauðahafið að sunnan
og nefnist „Lisan“ fundust í
fyrra kirkjugarðar með minnst
20.000 gröfum og í gröfunum
var mikið af keramik frá þeim
tíma sem sagnirnar segja að Só-
dóma og Gómorra hafi eyðilagst
eða 1900 árum f. K. kirkjugarð-
arnir benda til þess að þama
hafi verið stórborgir og því
skyldu það ekki hafa verið Só-
dóma og Gómorra?
Uppþornað haf — eða eins-
konar Niagara?
Áður en langt um líður verður
ef til vill ekki svo erfitt að grafa
upp Lisan og jafnvel botn
Dauðahafsins, því að það þorn-
ar nú örar en nokkru sinni fyrr.
Einu sinni var Dauða hafið
fjómm sinnum stærra en það er
nú og vatnið náði langtum
hærra upp í fjöllin. Uppgufun-
arverksmiðjrunar í suðruhlutan-
um koma til með að ná yfir
áttunda' hluta af fleti hafsins og
það mun tífalda uppgufunina.
Og jafnframt nota bæði ísrael
og Jórdanía meira og meira
vatn úr ánni Jórdan, sem er
næstum eina aðrennzli Dauða-
hafsins. Með þessu mun líða til-
tölulega skammur tími þar til
Dauðahafið þornar upp og eftir
mun verða silfurglitrandi salt-
lag, nokkara tuga metra á dýpt.
En það er til ráð gegn þessari
þróun. Það var sett fram af
bandarískum verkfræðingi árið i
1944, að nafni Walter Lqwder- j
milk. Hann vill láta gera göng
úr Miðjarðarhafinu, sem er að-
eins 75 km. í burtu og leiða sjó
úr því yfir í Dauða hafið. Með
því móti væri hægt að búa til
400 metra háan foss — átta sinn
um hærri en Niagara — sem
gæti framleitt óhemju rafmagn.
Þannig mætti bjarga Dauða-
hafinu og það eitt væri þess
virði að leggja í þann mikla
kostnað. Það virðist ferðamönn-
um og mönnum sem elska hina
ósnortnu náttúru.
Þegar ég síðasta kvöldið sat
á hinum sagnaríku bökkum
Dauðahafsins og horfði á hina
gullnu sól leggja sinn rauðgullna
lit yfir Moabs-fjöllin, Júdeu-
eyðimörkina og á hið blá salta
haf, fannst mér sem það myndu
vera helgispjöll ef þetta haf
hyrfi að eilífu.
k
"'N