Framsóknarblaðið - 20.12.1956, Page 11

JÓLABLAÐ FRAMSÓKNARBLAÐSINS 1956
11
Uppboðið.
Framhald af 9. síðu.
kominn tími til að nálgast það
úr verzluninni. Friður nábýlisins
hafði til þessa verið Ólöfu hús-
freyju og hennar fólki fyrir öllu,
en fátt leynist fyrir nágrönnum
í löngu sambýli.
Þessi andi Gríms var einnig
ógeðfelldur Halldóru gömlu.
Hún tók að andhæfa.
,,Ég hef aldrei annað heyrt,"
sagði hún, ,,en syndlaust væri
að halda á prjónunum á föstu-
daginn langa. Ástæðan er sú,
að Kristur klæddist sjálfur
prjónakufli." Gamla konan var
fastmælt. „Eyðslulíf Sæmundar
og Sigríðar annars vegar og
heimilislíf þitt hins vegar óska
ég ekki að ræða við þig að þessu
sinni, Grímur bóndi. Ég get þó
ekki varist þönkum og þrálátri
hugsun um menn, sem sí og æ
í orðum og æði minna mann á
Fariseann — eða þá söguna um
bjálkann og flísina."
Nei, nú kannaðist Grímur
bóndi við allt sitt heimafólk.
Hann óskaði ekki að halda þessu
tali áfram, fyrst kerlingin var
í þessu essinu. Hann kvaddi því
og rölti heim í kot sitt.
Eftir hádegi komu menn auga
á dökkan depil innarlega á
spegilsléttum firðinum. Allir á
Hafnarbæjunum vissu, hvað
það var. Þó gat enginn stillt sig
um að ganga út og skyggnast
eftir deplinum. Hann stækkaði
brátt og hætti þá að verða það,
sem hann var í fyrstu.. Þetta
reyndist vera stór árabátur með
mörgum mönnum á.
Grímur bóndi tók einn á móti
gestunum i vörunni og brýndi
með þeim bátnum. Aðrir bænd-
ur og búaliðar á Hafnarbæj-
unum héldu kyrru fyrir innan
bæjar og stungu hendi í eigin
barm. — Sæmundur í dag,
— ef til vill þeir sjálfir á morg-
un. Menn komu á tveim öðrum
bátum handan yfir fjörðinn til
uppboðsins. Meðal þeirra var
Þórður bóndi í Hlíð. Hann var
gildur bóndi og þótti vita lengra
nefi sínu ýmislegt, sem
flestum öðrum var með öllu
hulið. Hann tók Sæmund bónda
þegar tali, og ræddust þeir við
afsíðis drykklanga stund.
Hinn aldraði hreppstjóri af-
réð, að uppboðið skyldi fram
fara í hinu tæmda hlöðurúmi
Sæmundar bónda. Þangað skyldi
búslóðin borin.
Valdstnaðurinn setti upp
hreppstjórahúfuna, sem hann tók
upp úr tösku sinni, ásamt litlum
tréhamri, sem hann handlék
með myndugleik. Síðan náði
hann sér í kassa, sem hann kaus
að standa á úti f horni. Uppboðs
ritarinn varð að láta sér nægja
tunnu undir bókina, en stól fékk
hann til að sftja á.
Öll börnin á Hafnarbæjunum,
sem vettlingi gátu valdið, höfðu
safnazt saman uppi á heystabb-
anum, sem eftir var í hlöðu
Sæmundar bónda. Þar datt
hvorki af þeim né draup, þó að
þau væru hart nær tuttugu tals-
ins. Þessi samkmnda gagntók
hug þeirra allra.
Inn í hlöðuna söfnuðust koff-
ort og kistur, kirnur og koppar.
Þar gat að líta gamla skælda
dragkistu úr stofu hjónanna,
kassa, amboð og fleiri verkfæri.
Brátt hafði nær öll búslóð þeirra
hjóna verið borin inn í hlöðuna
og svo nær gengið, sem lög
frekast leyfðu.
Lítill slægur virtist uppboðs-
gestum í munum þessum. Sig-
urður kaupmaður keypti þá
flesta eða honum handgengnir.
Enginn sá Sæmundi bónda
brugðið, meðan búslóðin var
boðin upp, enda var hann hæg-
lætismaður og skapdeigur. Sig-
ríður húsfreyja var hinsvegar
gustmikil, svo að pils fuku, og
sýndist nú barmurinn bústnari en
venjulega, og þótti hann þó
þrýstinn jafnan. — Húsfreyja
var hörð á svip og heiptúðug.
Var sem gneistaði úr augum
hennar.
Óeirð leyndi sér ekki yfír Sig-
urði kaupmanni. Hann var með-
almaður á hæð, gildvaxinn
nokkuð og sköllóttur aftur á
hnakka. Yfirvararskeggið hafði
hann mikið og vel hirt, snúið við
vanga beggja vegna. Hökutopp
hafði hann að fyrirmannasið.
Þarna stóð hann í hlöðunm
með harða hattinn sinn í annarri
hendinni og silfurbúna göngu-
stafinn í hinni. Lotinn var hann,
og ellilegur virtist hann, kominn
fast að sextugu.
Þegar hefjast skyldi uppboðið
á bústofninum, sem samkvæmt
veðbréfinu var ein kýr, 42 ær og
8 lömb, snaraðist Sigríður hús-
freyja inn í hlöðuna. Bregður
hún þegar trékollu undan svuntu
sinni, hvolfir henni yfir höfuð
Sigurði kaupmanni og þrýstir að.
,,í þessa trékollu hafa margar
kynslóðir mígið, og máttu það
muna, mannskratti, að kona hef-
ur krýnt þig koppi þessum." Það
var sem húsfreyja skyrpti þessum
orðum út úr sér.
,,Hvert skauð á sína kerling,
stendur þar," sagði Sigurður
kaupmaður, laut höfði og hugð-
ist láta kolluna detta af skalla
sér. En hún reyndist föst sitja.
Varð hann því að leggja fró sér
hatt og staf til þess að taka um
pottlok þetta. Bændur og búliðar
snéru sér til veggja og kímdu í
kampinn.
Trékollan reyndist gagnsósa
mjög og daunrömm.
Sigurður kaupmaður tók til
máls og bað menn minnast.
Kvaðst hann mundu leita réttar
síns um þann atburð, sem hér
hefði átt sér stað, og krefjast
þyngstu miskabóta. Svo sneri
hann máli sínu til Sigríðar hús-
freyju, sem stóð hnarreirt með
hendur á mjöðmum miklum,
því hún var hvorki mittismjó né
mjaðmaskorppinn, og leiddi óvin
sinn sindrandi sjónum.
„Yður hefði verið sæmra, frú
Sigríður," sagði hann óstyrkri
röddu, „að hvetja bónda yðar
til að standa í skilum við vel-
gjörðarmann yðar beggja hjóna,
heldur en svívirða hann hér í
dag." „Ég er ekkert helvítis kálfs
iður," hvæsti Sigríður húsfreyja
út úr sér og snaraðist út úr
hlöðunni.
Þegar Sigurður kaupmaður
hafði þvegið sér og endurnýjað
morgunsnyrtingu sína, var upp-
boðinu haldið áfram og hafin
sala á bústofninum.
Kýrin var slegin Þórði bónda.
Þóttust allir vita í hvaða tilgangi
hann lét hana ekki ganga úr
greipíum sér, þótt kaupmaður
sjálfur sækti rammlega boðið ó
móti honum. Svo kunnur var
Þórður bóndi að drengskap,
hjálpsemi og höfðingslund.
Ekki fundust fleiri ær í eigu
Sæmundar en 35 talsins. Þrem
lömbum var þar vant frá því er
tilskilið var í veðbréfinu.
Sigurður kaupmaður lýsti
þegar yfir því, að hann þyldi
það ekki bótalaust, að sá bú-
stofn, sem honum hefði verið
veðsettur, kæmi ekki allur til
skila til uppboðsins. Hann kvaðst
því leita réttar síns, einnig um
þetta svo fljótt, sem því yrði við
komið.
Nú óskaði Þórður bóndi í
Hlíð að mega sjá veðbréfið.
Hreppstjórinn bauð, að svo
skyldi vera. Dró því Sigurður
kaupmaður afrit þess upp úr
brjóstvasa sínum og fékk Þórðí,
— og með semingi þó.
Þórður bóndi las skjalið og
Framhald á 13. síðu.
„Skaltu það mnna, mannskratti, að hona hefur krýnt þig
koþpi þessum".