Ný saga - 01.01.1996, Side 91

Minjar og ferðamennska
Niðurlag
Safnfræðin er sú fræðigrein sem fjallar um
markmið og leiðir í safnastarfi. Hún hefur
verið fyrirferðarlftil hérlendis jafnt sem í ná-
grannalöndum bkkar, en hefur þó sótt í sig
veðrið síðasta áratuginn eða svo. Til vitnis um
það er meðal annars að hún er orðin kennslu-
grein í háskólum annars staðar á Norðurlönd-
unum og árið 1993 hófst útgáfa samnorræns
fagtímarits, Nordisk museologi. Tveir íslend-
ingar munu hafa útskrifast sem safnfræðingar,
báðir á síðustu árum. Nær allir safnverðir
landsins eru því að mestu sjálfmenntaðir á
sviði safnfræðinnar, þótt þeir hafi háskólapróf
í öðrum greinum. Ef það er haft í huga er ekki
undrunarefni að fræðilegar úttektir á sviði
safnfræði eru fremur fáar og smáar hérlendis
enn sem komið er, hvort sem um er að ræða
almennar greiningar, tölulegar upplýsingar,
sérhæfða umfjöllun um einstaka þætti o.s.frv.
Grein sú sem hér birtist ber þess nokkur
merki.
Umræðuefni greinarinnar er, eins og titill-
inn segir til um, minjar og ferðamennska. Af
því leiðir að einkum er rætt um hinn sýnilega
hluta safnastarfsins, sýningahald og aðra
safnþjónustu. Ferðaþjónustan er hér um-
ræðuefni vegna stóraukins áhuga aðila innan
hennar fyrir minjastöðum og -söfnum. Því
hafa fylgt kröfur á hendur söfnunum varð-
andi sýningahald og aðra þjónustu. Þeirri
spurningu hefur verið varpað fram hvort það
bitni á varðveisluþættinum í starfi safnanna
eða, eins og einn ritnefndarmanna Nýrrar
sögu orðaði það, hvort þjóðararfurinn hefði
verið settur á sölutorg. Gagnvart því verða
safnmenn alltaf að vera vakandi, en niður-
staða þess sem þetta skrifar er að svo hafi
ekki verið hingað til. Þvert á móti hafi gróska
í safnastarfi almennt aukist sem og virðing
fyrir minjum og sögustöðum.
Tilvísanir
Mynd 6.
Víkingaskip í
Hafnarfjarðarhöfn.
1 Þórarinn Eldjárn, „í safntröppunum." Erindi (Reykja-
vík, 1974), bls. 28.
2 Ferðafréttir. Útg. Ferðamálaráð íslands. 1. tbl. 3. árg.
(1996), bls. 2.
3 Bragi Ásgeirsson, „Leiðin til lýðveldis." Morgunblað-
ið 4. júní 1994.
4 Söfn á Islandi. Ritstj. Ragnhildur Vigfúsdóttir
(Reykjavík, 1993).
5 Pjóðminjasafn íslands 125 ára (höf. ekki getið, ódag-
sett). - Fjóla Grantz, viðtal 21. maí 1996.
6 Þór Magnússon, „Byggðasöfn og hlutverk þeirra",
Söguspegill (Reykjavík, 1992), bls. 22-29.
7 Ragnheiður H. Þórarinsdóttir, „De islandske museers
placering i kulturdebatten", Nordisk Museologi 1996-1,
bls. 40. - Ragnhildur Vigfúsdóttir, „Könnun á íslenskum
minjasöfnum." (Reykjavfk, 1991 [handrit]).
8 Söguspegill. Afmœlisril Árbœjarsafns. Ritstj. Helgi M.
Sigurðsson (Reykjavík, 1992). - „Hráskinnsleikur, friðuð
hús og fornleifar. Rætt við Margréti Hallgrímsdóttur
borgarminjavörð", Ný Saga 5 (1991), bls. 40-53. - Helgi
89