Austurland - 21.12.1956, Blaðsíða 9

Neskaupstað, 21. desember 1956.
AUSTURLAND
9
Ólaf og þarf ekki skýringar við.
Þó er rétt að geta þess að berling-
ur er víst sjólag, er fiskimenn
nefna svo, svo þessi samstafa í
kvæðinu lýtur að sjóveiði Ólafs
á Skálanesi. Kvæðið mun vera ort
á árunum frá 1784—90.
Eftir þennan tíma fara kirkju-
bækur að segja meira um ævi-
feril manna, svo fá má allglöggar
upplýsingar um Ólaf í kirkjubók
Dvergasteinsprestakalls á þessum
árum. Hann er nokkrum sinnum
skírnarvottur og svaramaður
brúðhjóna.
Árið 1789 giftast á Seljamýri í
Loðmundarfirði Halldór Halldórs-
son og Sigríður Jónsdóttir. Hér er
haft nokkuð við. Svaramennirnir
eru Skúli Sigfúsqon, óðalsbóndi á
Brimnesi og lögréttumaðurinn Ól-
afur Arngrímsson á Skálanesi.
Þetta kom sér vel, að Ólafur er
nefndur svo þarna, því arynars
kynni það að hafa hvarflað að
þeim, sem rekja æviferil hans, að
hér væri alls ekki um hann að
ræða, heldur annan mann sam-
nefndan. Ekki verður þess vart í
annan tíma að Ólafur beri- lög-
réttumannsnafnið, enda var það
svo, að hann er nýnefndur lögn
réttumaður úr Múlaþingi 1765,
sjálfsagt í stað Árna Vigfússonar
á Ormarsstöðum, en þetta ár voru
lagðir af lögréttumenn hvarvetna
af landinu, nema í grennd við Al-
þingi við Öxará. Ólafur hafði því
bara titilinn en engan vandann af
þessu starfi.
Prá Skálanesi hefur Ólafur far-
ið að Bárðarstöðum í Loðmundar-
firði um eða litlu fyrir 1800, en
á Nesi er hann í manntalinu 1801.
Þarna fæst í fyrsta sinn aldurs-
ákvörðun hans og telst hann 68
ára og þá fæddur 1733. Hinsvegar
er kona hans talin 73 ára, en var
4—6 árum yngri en hann, svo ef
til vill er þessa aldursákvörðun-
eigi að marka og ef til vill gjörð
út í bláinn af öðrum mönnum án
vitnisburðar þeirra hjóna af eigin
munni.
Ólafur hefur lítið um sig á Nesi,
aðeins 4 menn í heimili, þau hjón-
in, Ingibjörg dóttir þeirra 29 ára
að aldri og 10 ára stúlka, Guðný
Halldórsdóttir. Þessi Guðný er
kölluð í manntalinu svigerdatter
hans, tengdadóttir, en eigi er það
ieftir þeim skilningi, sem við leggj-
um í orðið. Hinsvegar mun hún
vera tengd honum og að því lúti
þessi skrift. Hún er dóttir hjón-
anna Halldórs og Sigríðar, er fyrr
var á minnzt. Sigríður er fædd í
Vallaneshjáleigu 1764, hefur
sennilega verið dóttir Guðríðar
konu Ólafs fyrir hjónaband þeirra,
sennilega alin upp í Vallanesi hjá
séra Jóni Stefánssyni, eldra og
Gróu konu hans svo lengi sem hans
naut við, en eftir það hjá Ólafi
og móður sinni.
Sigríður lætur dóttur sína aðra
heita Gróu, eins og þeir synir Jóns
prests, Eiríkur á Egilsstöðum og
Jón í Bót. Ekki verður vart við
það, að þau hjón, Ólafur og Guð-
ríður, eigi annað barna, en þessa
Ingibjörgu, sem á var minnzt. Þó
finnst í manntalinu 1816 Sigríður
Ólafsdóttir, vinnukona á Stóra-
Steinsvaði í Hjaltastaðaþinghá,
fædd á Eiðum 1780, Gæti hún ver-
ið dóttir Ólafs*).
Á Sörlastöðum í Seyðisfirði
verður næst vart við Ólaf árið
1803. Þar er hann húsmennsku-
maður. Þetta ár deyr Guðríður
kona hans á Sörlastöðum. Hefur
hann þá enn haft nokkuð fyrir sig
að leggja, og ekki fæst annað vit-
að, en að enn um stund dvelji
hann í Seyðisfirði. En árið 1816
er hann kominn upp í Fellasveit
og þó ekki getið hvar hann dvelji.
Hinsvegar er hann nú niðursetn-
ingur í þessari sveit og talinn 86
ára að aldri og þá fæddur 1730.
Mun hann nýkominn og ekki ráðJ
stafað, er hann er kominn á þenn-
an kostinn 1816.
Manni finnst að kirkjubókin
geti nú fljótlega gefið manni end-
ann á þessari ævisögu, en hún
dregur það, jafnvel svo þolinmæði
manns er að þrjóta í leitinni. Það
kemur árið 1830. Hinn 1. janúar
er grafinn að Ási Ólafur Arngríms-
son, hreppslimur frá Bimufelli,
99 ára gamall. Stutt er það og
laggott hjá kirkjubókinni, en Ól-
afur hafði dáið 29. des. Fellamenn
þurfa að koma til kirkju á nýárs-1
daginn og þeir eru þá ekkert að
gera tvær ferðirnar að þessu frek-
ar en Grettir, þegar hann bar
mæðgurnar yfir Skjálfandafljót.
Þá býr á Bimufelli Magnús
Bessason, Árnasonar auðga á Arn-
heiðarstöðum þá ungur maður og
kannske enn með móður sinni,
Jófríði Magnúsdóttur frá Hrygg-
stekk. Þannig dó Ólafur í brauði
hjá því fólki, sem hann hafði áður
stefnt, því Hans Wíum átti Guð-
rúnu dóttur Árna auðga, og senni-
lega enn fátækari en Guðmundur
prestur, sem hann hafði áður
dæmt.
Ingibjörg dóttir ólafs fellur út
úr manntali 1816, en það ár er
hún vinnukona í Vallanesi, en
kemur árið eftir að Skeggjastöð-
um í Fellum. Þar bjó Ingunn
skyggna og voru þær systradæt-
ur. Hún dvelur svo lengst af í
Fellahreppi vinnukona. Árið 1845
er hún orðin hreppslimur í Fellum,
og enn er kirkjubókin treg með
sndann á ævisögunni. En árið
1860 er grafin að Ási, fyrst í nýja
reitnum, Ingibjörg Ólafsdóttir,
hreppslimur frá Urriðavatni, 88
ára gömul. Hún hafði öðlazt nafn-
bót nokkra og var kölluð Lúsa-
Imba. Sigfús Sigfússon minnist á
hana, segir að hún hafi verið tal-
in greind, en sérlunduð.
En hvaðan var hann kominn
)* Síðan hef ég fundið að Sig-
ríður var dóttir Ólafs, en ekkert
um hana hægt að vita.
-------- . , rrr rr
Óskum allri alþýðu
Gleðilegra jóla!
Verklýðsféiag Norðfirðinga

Flytjum félagsmönnum og ölium
stuðningsmönnum beztu óskir um
Gleðileg jól!
Sósíalistafélag Neskaupstaðar
/rr»rrsrr>rsrr^r'rsrrsrrvrr'r^#srsrrsrr<r'r ^rsrrsrrsrr*rsrsrrsrsrr^rsr#srrsrrsrr<rsrr>rs#srsrsrrsrrO>
Óskum öllum œskulýð
Gleðilegra jóla!
Æskulýðfylking Neskaupstaðar
Gleðilegra jóla!
óskum við starfsfólki okkar
og öðrum viðskiptavinum
Netagerðin sf.