Morgunblaðið - 06.10.2011, Page 2

Morgunblaðið - 06.10.2011, Page 2
2 FRÉTTIRInnlent MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 6. OKTÓBER 2011 Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100 Fréttir ritstjorn@mbl.is Fréttastjórar Sunna Ósk Logadóttir, sunna@mbl.is Sigtryggur Sigtryggsson, sisi@mbl.is Viðskipti vidsk@mbl.is Ívar Páll Jónsson, fréttastjóri, ivarpall@mbl.is Menning menning@mbl.is Umræðan | Bréf til blaðsins | Minningar mbl.is/sendagrein, Arnór Ragnarsson Íþróttir sport@mbl.is Víðir Sigurðsson, vs@mbl.is mbl.is netfrett@mbl.is Guðmundur Sv. Hermannsson fréttastjóri gummi@mbl.is Marta María Jónasdóttir fréttastjóri dægurmála martamaria@mbl.is Prentun Landsprent ehf. Sigrún Rósa Björnsdóttir sigrunrosa@mbl.is „Heilbrigðisyfirvöld misstu þarna af góðu tækifæri til að nánast útrýma okkar útbreiddasta kynfæra- sjúkdómi, sem eru kynfæravörtur,“ segir Kristján Oddsson kven- sjúkdómalæknir, en í síðasta mánuði var á vegum sóttvarnalæknis hafin almenn bólusetning stúlkna í 7. og 8. bekk grunnskóla gegn HPV-veirunni sem er algeng meðal ungs fólks. Margar tegundir eru til af HPV- veirunni og geta sumar valdið frumubreytingum í leghálsi og jafn- vel leghálskrabbameini síðar. Um mitt ár 2010 var samþykkt á Alþingi þingsályktun um að veita fé í bólusetningar gegn HPV-smiti og leghálskrabbameini. Bólusetning fer fram á heilsugæslustöðvum með efn- inu Cervarix og fá stúlkurnar þrjár sprautur á sex til tólf mánaða tíma- bili. Tapað tækifæri til útrýmingar Kristján segir að bóluefnin Cerv- arix og Gardasil vinni bæði gegn 60- 70% tilfella af leghálskrabbameini. Það þýði að 30-40% kvenna séu óvar- in gegn meininu. Bólusettar konur þurfi því enn að fara í krabbameinsleit svo að hægt sé að greina meinið á frumstigi. Gardasil vinni hins vegar einnig gegn kynfæravörtum, en áætlað er að 500-800 ný tilfelli þeirra greinist hér á landi árlega. Hefði ekki átt að fara í útboð Í þingsályktunartillögu Alþingis hafi einnig verið talað um að verja gegn HPV-smiti en heilbrigðisyfir- völd hafi hugsanlega gert mistök með því að bjóða út bólusetningu. Útboð sé nauðsynlegt ef sambærileg vara sé á markaði en hún sé ekki til í þessu tilfelli og aldrei hefði því átt að fara í útboð. „Talið er að um 12% kvenna undir 45 ára fái kynfæravörtur. Þetta þýð- ir um 250 stúlkur í hverjum ár- gangi,“ segir Kristján. Að minnsta kosti jafnmargir karlmenn fá kyn- færavörtur. Þótt sjúkdómurinn sem slíkur sé ekki alvarlegur geti hann valdið einkennum svo sem sviða og brunatilfinningu á kynfærum. Þá sé andleg vanlíðan oft mikil. „Ég held að mörgum læknum þyki siðferðilega erfitt að mæla með notkun Cervarix þegar hægt hefði verið að nota Gardasil sem veitir mun víðtæk- ari vörn,“ segir Krist- ján. Vill annað bóluefni við HPV-veiru  Velja ætti bóluefni sem vinnur gegn kynfæravörtum Bólusetning Árlega greinast um 1.700 konur á Íslandi með forstigsbreytingar í leghálsi og 14-17 konur með leg- hálskrabbamein. Bólusetning við HPV-veirunni er talin geta komið í veg fyrir um 70% leghálskrabbameins. Ingveldur Geirsdóttir ingveldur@mbl.is Sláturtíðin er nú í hámarki og gengur vel. Fallþungi dilka er þó ívið lakari en á sama tíma í fyrra hjá flestum sláturstöðvum. Kalt vor um allt land og eldgos á Suðurlandi eru taldir helstu orsakavaldar þess. Hvít jörð á Norðurlandi í gærmorgun á heldur ekki eftir að hjálpa til, að sögn Sig- mundar Hreiðarssonar, vinnslu- stjóra starfsstöðvar Norðlenska á Húsavík. „Efst í Bárðardal og í Mývatns- sveit var 10-12 cm snjólag í morgun sem þýðir að beit er lítil. Féð er úti en það stendur bara og gerir ekki neitt,“ sagði Sigmundur síðdegis í gær. „Bændur eru að ýta á að komast fyrr að með féð en áætlunin er mjög þétt hjá okkur og erfitt að bæta í hvern dag. Það var vitað að fallþunginn myndi minnka er liði á sláturtíðina en þetta veðurfar hjálpar ekki til.“ Fallþungi dilka á Húsavík er rétt um 16 kg núna en var í fyrra rúm 16 kg. Sigmundur gerir ráð fyrir að meðalviktin minnki um 500 g milli ára. Eftir gærdaginn var búið að slátra 45.000 dilkum og er búist við að 32.000 verði slátrað til viðbótar. Lítið af Íslendingum í sláturtíð Hjá Sláturfélagi Suðurlands á Sel- fossi var búið að slátra 45 þúsund dilkum eftir gærdaginn. Einar Hjálmarsson stöðvarstjóri segir lömbin koma ljómandi vel út. „Með- altalsþunginn er 15,7 kg. Það er að- eins lakara en á sama tíma í fyrra. Bændur senda alltaf vænstu lömbin fyrst svo við eigum líklega eftir að sjá þessa tölu fara eitthvað niður.“ Einar segir svolítið af Íslendingum starfa við sláturtíðina en annars séu níu Nýsjálendingar við störf og þrjá- tíu og tveir Pólverjar, sumir að koma í fjórða og fimmta skipti. Það er aðeins hjá SAH afurðum á Blönduósi sem meðalfallþunginn er meiri en í fyrra. Er nú 16,5 kg en end- aði í 16,1 í fyrra. Búið var að slátra 58.000 fjár eftir daginn í gær, að sögn Gísla Garðarssonar sláturhússtjóra. Býst hann við að heildartalan fari í um 100.000 sem er aukning um sjö til átta þúsund fjár frá því í fyrra. Í sauðfjárslátruninni á Blönduósi vinna aðallega Pólverjar og Nýsjá- lendingar. Hjá Sláturfélagi Vopnfirðinga er búið að slátra um 17 þúsundum fjár það sem af er sláturtíð en búist er við að talan endi í 29 þúsundum. Þórður Pálsson, framkvæmdastjóri slátur- hússins, segir lömbin vera aðeins léttari en í fyrra. „Meðalfallþungi er um 15,8 kg sem er um 200 g minna en í fyrra. Kalt vor hefur sitt að segja, sérstaklega hvað lömbin eru misjöfn á milli framleiðenda, enda fengu bæir misjafnt á sig af snjó og krapa í vor,“ segir Þórður. Tólf útlendingar vinna við sauð- fjárslátrunina á Vopnafirði, frá Sví- þjóð, Lettlandi og Nýja-Sjálandi. Fallþungi dilka víðast heldur lakari en í fyrra  Pólverjar og Nýsjálendingar við störf Morgunblaðið/Skapti Hallgrímsson Sláturtíð Sauðfjárslátrun gengur vel en háannatími hennar er núna. Lambakjöt » Meðalfallþungi dilka er nú, á hámarki sláturtíðar, 15,7-16,5 kg. Hjá flestum er það aðeins lakara en á sama tíma í fyrra. » Hjá Norðlenska gengur sal- an á fersku lambakjöti mjög vel og er mun meiri en í fyrra. Haraldur Briem sóttvarn- arlæknir hefur umsjón með framkvæmd bólusetningar stúlkna gegn HPV (Human Pa- pilloma Virus). Þegar spurt er hvað hafi ráðið vali á bóluefni segir hann að horft hafi verið á verndina gegn leghálskrabba. Farið hafi verið í útboð og þar metnir ýmsir þættir. Horft hafi verið til varna gegn kynfæra- vörtum en verðmunurinn hafi gert útslagið. Þegar spurt er hvort ekki hefði verið hag- kvæmara að nýta Gardasil og koma jafnframt í veg fyrir útbreiðslu vartnanna segir Haraldur það hafa verið metið „en verðmun- urinn var þvílíkur að það dugði ekki til“. Hann segist ekki geta nefnt tölur en ann- að bóluefnið hafi verið 70% ódýr- ara en hitt. Mikill verð- munur á efni HPV-BÓLUSETNING Haraldur Briem sóttvarnarlæknir 199.900.- verd adeins KOMINN AFTUR! VINSAELASTI SÓFINN OKKAR ER KOMINN AFTUR! tilbodnú baedi haegri og vinstri legubekkur pantanir óskast sóttar Starfsfólk Heilbrigðisstofnunarinn- ar á Sauðárkróki, HS, er uggandi um framtíð sína eftir að 62 milljóna króna niðurskurður til stofnunarinn- ar var kynntur í fjárlagafrumvarpi ársins 2012. Forstjórinn efast um að nokkur sparnaður felist í niður- skurðarkröfunni. Þetta kom fram á fundi starfsfólks sem haldinn var í gær. „Við kynntum tillögur ráðuneytis- ins fyrir starfsfólkinu og gerðum grein fyrir því hvernig þetta horfir við okkur,“ segir Hafsteinn Sæ- mundsson, forstjóri HS. „Það hefur verið skorið niður um 35% hjá okkur frá hruni, sem er miklu meira en hjá öllum öðrum heilbrigðisstofnunum.“ Að sögn Hafsteins voru engar til- lögur um hvernig brugðist verði við kröfu stjórnvalda kynntar á fund- inum. „Við eigum eftir að útfæra það. En við þurfum að vera búin að bregðast við frumvarpinu fyrir mán- aðamót og þurfum þá að vera tilbúin með fyrstu aðgerðir.“ Hafsteinn segist vona að niðurskurðaraðgerð- irnar verði mildaðar. „Það er sér- kennilegt að það sé skorið svona mikið niður hjá okkur. Að mínu mati felur þetta í sér aukakostnað fyrir ríkið. Til dæmis veitum við öldruð- um heimaþjónustu, en ef við hættum því eykst álagið á sjúkrahúsin. Það sama gildir um endurhæfinguna, það hefur bein áhrif á álagið á sjúkrarýmin ef hún leggst af,“ segir hann. Hafsteinn segir að niðurskurðar- tillögurnar feli í sér uppsagnir. „Ef þetta verður, þá fer menntaða fólk- ið. Ég vona í lengstu lög að þetta gangi til baka, þetta er verulegt tjón fyrir samfélagið.“ annalilja@mbl.is Framtíð Heilbrigðisstofnunar- innar á Sauðárkróki í óvissu  Hugsanlegar uppsagnir  Forstjóri: „Enginn sparnaður“ Sparnaður HS er gert að spara.

x

Morgunblaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.