Birtingur - 01.12.1960, Blaðsíða 26

Fyrir fáeinum mánuðum beindist athygli manna
viða um heim að málaferlum, sem hafin voru í
Frakklandi gegn manni nokkrum að nafni Francis
Jeanson, þá landflótta í Sviss. Maður þessi, sem
kunnur er fyrir nokkrar bækur, meðal annars bók
um Sartre og ritverk hans, er fyrirliði samtaka
til hjálpar þjóðfrelsishreyfingu Alsírbúa. Jeanson
hefur skýrt sjónarmið sín og þeirra Frakka sem
tekið hafa höndum saman við Alsírbúa í bók er
hann nefnir Notre guerre (Stríð okkar). Hann var
saksóttur fyrir að hvetja franska hermenn til að
gerast liðhlaupar eða neita að gegna herþjónustu
í Alsír. Þá skrifuðu margir helztu rithöfundar,
listamenn og menntamenn Frakklands (121 sam-
tals), undir yfirlýsingu, þar sem þeir lýstu sig
sammála því, að hermennirnir neituðu að berjast
í Alsír og jafnframt að réttlætanlegt væri að
franskir hermenn veittu þjóðfrelsishreyfingu Alsír-
búa stuðning. Frönsk stjórnarvöld hófu þegar of-
sóknir gegn þeim sem skrifað höfðu undir yfir-
lýsinguna, franska útvarpið skyldi þeim lokað,
sömuleiðis öll þau leikhús sem styrk hljóta frá
ríkinu. Þá bættust margir í hóp þeirra sem skrifað
höfðu undir yfirlýsinguna, þannig að nöfnin urðu
á þriðja hundrað. Ritskoðun var hert til muna, og
það vakti athygli, að nokkrum greinum varð að
kippa burt úr tímaritinu Les Temps Modernes,
sem einn frægasti rithöfundur Frakka, Jean-Paul
Sartre, stjórnar.
Ritstjórn Birtings skrifaði Sartre og spurði hvernig
hann mundi taka því að leyfa okkur að prenta í
Birtingi þær greinar sem ekki máttu sjá dagsins
ljós í Frakklandi. Kváðumst við fúsir til að birta
greinarnar á frönsku við hlið íslenzkuþýðingar.
Sartre var fljótur til svars og kvaðst fúslega láta
okkur í té greinarnar. Hef ég nú þýtt eina af
þessum bönnuðu greinum. Þykir okkur sæmd að
því að geta þannig staðfest þá trú okkar, að rit-
höfundar, listamenn og menntamenn geti tekið
höndum saman í þjónustu sannleikans, þrátt fyrir
kúgunartilburði skammvitra stjórnmálamanna.
I svarbréfi sínu lét Sartre þessi orð falla um
baráttu okkar gegn setu hers á íslandi: „Ég hygg
að við berjumst fyrir sama málstað, þar sem
heimsveldastefna og nýlendustefna eru nátengd-
ar“.
Þannig lítur einn mesti rithöfundur Frakka og
einn áhrifaríkasti heimspekingur sem nú er uppi
á þessi mál. Er það hollt til íhugunar þeim vitr-
ingum hérlendis sem hafa þá trú, að Bandarikja-
menn séu hér af góðsemi, okkur til verndar!
Zohra Drif nam lögfræði við háskólann í Algeirs-
borg. Herréttur dæmdi hana í tuttugu ára nauð-
ungarvinnu árið 1958. Hún var sett í kvennadeild
fangelsisins í Barberousse. Hún skýrir á einfaldan
hátt frá því hversvegna hún féllst á að starfa með
hermdarverkamönnum, en grein hennar varpar
jafnframt ljósi á baráttu Alsírbúa fyrir frelsi „ínu.
24 Birtingur