Ingólfur - 22.08.1944, Síða 6
6
INGÓLFUR
Heilsan
I. Heilsa og hárvöxtur.
GRÁNUN. Heill mannsaldur
er nú liðinn síðan menn veittu
því athygli, að hár manna get-
gránað af skorti á réttri fæðu.
En fá ár eru síðan menn fóru
að gera tilraunir á dýrum og
fundu, að fæðutegundir, sem
skorti ákveðin fjörefni, gerðu
hárið á þeim grátt. Mátti síð-
an ná liinum upprunalega liára-
lit með því að láta dýrin fá
liin réttu fjörefni.
Nú hafa verið gerðar tilraun-
ir á mönnum, sem farnir voru
að grána og þeim gefinn ger-
vökvi, sem er ríkur af ýmsu
fjörvi. Voru tilraunirnar gerðar
á þúsund manns, aðallega stríðs
föngum. Á 770 sáust meiri og
minni merki þess að liárin
fengju sinn upprunalega lit. En
í engu tilfellinu hurfu þó öll
gráu hárin. Aftur á móti varð
þess vart, að í mörgum tilfell-
um kom grængulur blær á gráu
liárin. Þykir með þessu vera
sannað, að tefja megi í flestum
tilfellum nokkuð fyrir gránun
liársins, enda þótt þessi aðferð
rnegni ekki með öllu að koma
í veg fyrir gránun.
HÁRLOS. — Einn af vísinda
ínönnum Rockefeller-stofnun-
arinnar fann að mýs urðu hár-
lausar ef þær fengu ekki bæði
svokallað inósítól og pantóþen-
sýru, sem hvorttveggja telzt til
fjörefna B-flokksins. Ef þeim
var síðan gefið það efnið, sem
þær áður voru sveltar á, kom
hárið aftur. -— Þessi fjörefni
voru nú reynd á sköllóttum
mönnum, og bar fyrra efnið eng
an sýnilegan. árangur en liið
síðarnefnda þó þann, að í sum-
um tilfellum spruttu fram nokk
ur ný hár á stangli. — Þau efni
sem helzt geta aukið liárvöxt,
eru svonefnd hormón eða efni
sem myndast í ýmsum kirtlum
líkamans. En það er eins og
hinn aukni hárvöxtur komi alls
staðar betur fram en á höfð-
inu, ef eiginlegur skalli er þar
kominn. Hárlos sem kemur ein-
göngu af sjúkleika, getur lækn-
ast. En hinn svonefndi arfgengi
skalli er álitinn ólæknandi,
enda ekki talinn vera sjúkdóm-
ur heldur ættareinkenni. —■■-
Talið er sannað, að klipping
og rakstur auki liár- og skegg-
vöxt ekki neitt og ekki sé
skallaprósentan neitt lægri Jjjá
þeim mönnum, sem áratugum
saman liafa gengið berliöfðað-
ir. Þess verður ekki vart, segja
þeir, sem rannsakað hafa, að
berliöfðatízka síðuslu 30—40
ára liafi að neinu leyti hætt
hárvöxt manna. 1 sumum til-
fellum 6ýnist meira að segja
hins gagnstæða hafa orðið vart.
Hvorki langvinn áhrif sólar né
vætu sýnast vera holl hári eða
hörundi. — Annars er hárvöxt-
urinn og ástand og útlit hárs-
ins yfirleitt mest komið tlndir
almennri heilsu líkamans.
Kerfisbundnar rannsóknir á
starfsemi sérstakra líkamshluta
og líffæra eru smám saman að
leiða í ljós nýjar staðhæfingar,
sem þó verður að sannprófa áð-
ur en þeim verður slegið föst-
um. Sumir rannsakendur segj-
ast ekki finna að hár og skegg
vaxi í svefni. Menn, sem hafi
rakað sig rétt áður en þeir lögð-
ust til svefns, séu nákvæmlega
eins vel rakaðir eftir nóttina.
Aðrir benda á, að liúðin muni
vera vökvaríkari og þykkri eft-
ir svefninn, og geti það dulið
vöxtinn. Þegar skeggbroddar
sýnist vaxa fram á líkum, muni
það hins vegar stafa af upp-
þornun og þynningu húðarinn
ar. Um aldur eins höfuðhárs
ber rannsakendum enn ekki
vel saman. En líkur benda á,
að ekkert hár nái liærra aldri
en sex árum. Á þeim tíma geti
hárin, við beztu skilyrði, náð
sex feta lengdi, og dæmi séu til
að hár á Indíánum hafi orðið
níu fet (um 275 cm.). Eftir
þetta falla hárin af, en ekki
öll á sama tíma, og veki þetta
eðlilega hárlos því litla athygli,
nema þegar svo hittist á, að
mikið losnar í einu.
★
II. Sálfræðilegar aðferð-
ir til lækninga og hjúkr-
unar.
Læknir nokkur segir svo frá:
Seymour-hjónin liöfðu verið
gift í tvö ár, þegar unga frúin
fékk sark-mein á háls og vanga.
Við læknarnir sögðum lienni
ekki, hvað að henni gengi, en
við sáum það í augum liennar,
að hún gizkaði á, að hún ætti
bkki iangt eftir ólifað.
Maður hennar elskaði hana
innilega og þráði heitt að gera
henni banaleguna auðvelda,
eftir því sem við mætti koma.
Kvöld nokkurt kom liann með
tvo farmiða til Norðurálfunnar
næsta vor, nokkrum mánuðum
síðar. Fjörleg boðsbréf ferða-
stofnana, er sjá um ferðalög
til Miðjarðarhafslandanna,
hrúguðust upp við rúm liennar.
Eftir það ræddu þau um hina
fyrirhuguðu ferð á hverjum
degi, og sú átti nú ekki að fara
í handaskolum. Þau kynntu sér
nákvæmlega allt, er til mála
kom að skoða, og veltu liverju
einstöku atriði vandlega fyrir
sér og gerðu þannig smám sam-
an afburða skemmtilega ferða-
áætlun. Ljóminn tók aftur að
kvikna í augum sjúklingsins.
eftir því sem efasemdir hennar
yfirbuguðust af tilhlökkunar-
tali bans. Klæðskerar og batta-
makarar gerðu tíðförult til
hennar og glæsilegir fatnaðir,
hattar og ýmisleg kvenprýði
Jirúgaðist upp í sjúklingslier-
berginu. Það er ótrúlegt en satt,
að sjúkdómurinn varð eins og
hreint aukaatriði, en nýir
hveitibrauðsdagar runnu upp.
Þegar liin unga kona dó, rétt
fyrir vorið, var heilbrigði lielm
ingur andlits liennar ljómandi
af fegurð og sælu.
Ég sá aldrei meiri ástardáð
en þessa. Hin næstum yfirmann
lega sjálfstjórn eiginmaitnsins
kenndi mér meira í liagnýtri
sálarfræði en ég liafði áður lært
af bókum. Ég lærði, að óákveð-
in loforð eru þýðingarlaus. Það
er hið áþreifanlega, sem kveik-
ir sannfæringu, hugrekki og
von.
★
Bob litli var 5 ára gamall og
liafði aldrei mælt orð frá vör-
um. Hann var í alla staði vel
gerður, en virtist álíta
það óþarfa fyrirhöfn að leggja
það á sig að reyna að tala.
„Lofið okkur að liafa Bob í
vikutíma“, sagði læknirinn, „og
reyna okkur við hann“.
Bob var svo látinn á spítala
og var lionum sagt, að liann
fengi vatn að drekka eins og
lionum sýndist, en mat fengi
hann ekki, fyrr .en hann b’æði
um hann. Stráksi glotti, en
sagði auðvitað ekkert. Það var
búið að segja allt við liann áð-
ur, sem sagt verður um það
málefni.
Fyrsta daginn bar svo margt
fyrir augu bans og eyru, að
liann saknaði ekki matar svo,
að sjáanlegt væri. Dagirin eftir
var liann dálítið órólegur, eink
um þegar hann sá aðra sjúkl-
inga fá einliver hnossgæti. —
Þriðja morguninn var honum
öllum lokið. Hjúkrunarkonan
hafði ekki fyrr opnað dyrnar,
en liann gall við: „Svona nú!
Fari það í kolað ef ég verð ekki
að fá eitthvað í mig!”
★
Sjúklingur nokkur hafði
verið skorinn upp í kviðarhol-
inu og fékk að því búnu hiksta,
er liélzt dögum saman. Öll
lielztu ráð við slíku voru reynd,
en dugðu ekki.
Nú kom lækninum gott í liug.
Hann minntist þess, að sjúkl-
A f 4
ingur þessi var annálaður fvrir
nízku. Hann breytti cnn um
meðal og gaf sjúklingmun lítt
notað lyf með sterkri lykl. —
Sjúklingurinn forvitnaðist um,
livaða efni liann væri nú látinn
taka, og var lionum sagt, að
það væri moskus.
„Moskus?“ hváði sjúklingur-
inn. „Er það ekki notað í ilm-
smyrsl?“
„Jú, það er einmitt aðallega
notað þannig“, var svarið.
„Nú, — er það ekki alveg
voðalega dýrt?“ spurði sjúkl-
ingurinn ekki all-lítið skelk-
aður.
„Ójú“, svaraði læknirinn,
„skammturinn kostar 30 doll-
ara“.
Hikstarnir liættu þegar.
★
Rík kona — segir enn einn
læknir — sem taldist sjúlking-
ur minn, cri var í rauninni
keipaskjóða, sem komin var í
ímyndanasjálfheldu og reyndi
í sífellu nýja lækna og ný með-
öl, tók það loks til bragðs, að
leita lækninga í París. Og þar
batnaði lienni með þeim bætti,
er nú skal greina.
Hún fór þar auðvitað til
frægs prófessors, en liann
spurði hana og rannsakaði út
í æsar. Að Jiví búnu sagði bann
lienni að hitta sig á tilteknum
tíma í tilteknu sjúkraliúsi, sem
hún kannaðist raunar ekki við
Þegar þangað kom, furðaði
hana á, að þetta væri þá einka-
spítali prófessorsins fyrir fá-
tækt fólk. Þó hlýddi liún lækn-
inum, er hann sagði henni skýr
ingalaust, að fylgja sér eftir.
Varð hún að elta hann um all-
an spítalann og stahlra meira
og minna við lijá hverju rúmi.
En þarna lá margt fárveikt
fólk, og fólk, sem hafði verið
fárveikt, fólk, sém var að tær-
I stórborginni Fíladelfíu í
Bandaríkjunum var maöur
nokkur nýlega að flytja ræðu
fyrir fundi iðjuhölda. Ræðuna
las hann upp af vélrituðum
blöðum, er gerð voru eftir
hraðrituðu liandriti. 1 ræðulok
dró ræðumaður saman ræðu-
efnið með þessum orðum:
„Ameríski iðjuliöldurinn er
þreyttur. Hann liefur lagt mik-
ið á sig vegna liernaðarfram-
leiðslunnar og liann hafði
þegar gert það áður en ófrið-
urinn liófst og hann er kúg-
uppgefinn. Hann er þreyttur á
líkamanum og liann er þreytt-
ur á sálinni. En þó er þreyta
hans hégóminn einber á móti
þreytu vélritunarstúlkunar,
sem verður að skrifa alla þvæl-
una ....“
Hér varð ræðumanni orðfall
góða stund, en ábeyrendurnir
störðu, ekki aldeilis steinþreytt-
ir á svipinn á ræðumann, og
voru teknir að missa fram úr
sér hláturhvelli. Hann starði
hins vegar á blöð sín með van-
trúarsvip. Loks varð lionum að
orði: „Ekki var það nú þctla,
sem ég las henni fyrir“.
★
Maður nokkur skrifar Read-
er’s Digest (maí-hefti): Ný-
lega atvikaðist svo, að ég spurði
sjóliða nokkurn, hvað klukkan
væri. Hann dró upp heljar-
mikinn úrhlunk og sagði klukk-
una 7.20. Nú vissi ég, að fram-
orðnara var og sagði: „Urið
þitt hefur víst stanzað?“ —
,,ónei“, svaraði hann. „Það er
bara á Klettaf jalla- meðaltíma.
Ég er frá Utali-fylki. Þegar ég
fór í sjóliðið, gaf pabbi mér
þetta úr og sagði, að það mundi
lijálpa mér til að liugsa heim.
Þegar úrið er 5 að morgni,
veit ég, aö pabbi er að fara út
í fjós að mjólka. Þegar það er
Frh. af 1. síðu.
Regla á
Þingvöllum.
ar, og væri leið að koma í veg
fyrir að þær hafi bækistöðvar
á Þingvöllum. — Einnig ber að
reyna að koma í veg fyrir það,
að aðrar stúlkur séu Jiarna
gæzlulausar, Jiví að livernig
eiga hermennirnir að vita að
þær séu ekki þarna í ævintýra-
leit og einmitt til að láta elta
sig?
Það er í öllum löndum vand-
kvæðum bundið að hafa setu-
liðsstöðvar. Er ekkert við þvi
að gera annað en að reyna að
koma í veg fyrir árekstra og
bera sig að öðru leyti karlmann
lega. Ætti það að vera oss Is-
lendingum því auðveldara, sem
vér höfum orðið flestum þjóð-
um betur úti á Jiessum sviðum.
ast upp eða mundi bera sjúk-
dóma sinna merki, jafnvel æfi-
langt. — Löngu áður en „stofu-
gangan“ var á enda, skein blygð
unin úr auguin ríku konunnar,
— en liún fór læknuð af spítal-
anum.
liálfátta að kvöldi, veit ég, að
öll fjölskyldan er sezt við vel-
búið borð og að pabbi er að
þakka Guði fyrir J>að, sem á Jiví
er, og biðja hann að gæta mín.
Það vantar minnst á, að ég
finni ihninn af lieitu flatkök-
unum og svínslærinu.
Þegar mér þykir lierþjónust-
an erfið og lít á úrið mitt,
finn ég, að fyrir allt, sem það
minnir mig á, vil ég berjast,
livað sem tautar. Það er sjaldn-
ast vandi, að fá að vita hvað
klukkan er þar, sem maður er
staddur. En þetta úr hjálpar
mér til að fylgjast með, bvað
tímanum líður í Utali.
★
James Roosevelt ofursti, son-
ur forsetans, kom nýlega úr
leiðangri á Kyrraliafi og þyrpt-
ust blaðamenn að lionum til
að veiða upp úr honum einhver
ævintýri, en ofurstinn varðisl
allra fretta.
„Skelfing eruð Jiér ólíkur
forsetafrúnni“, varð þá ein-
hverjum fréttamanninum að
orði: „Ekki leikur hún sér
að því að láta okkur fara er-
indisleysu“, — „Það er held-
ur ekki liægt að draga mömmu
fyrir lierrétt“, anzaði James.
Til lesendanna.
AfgreiSsla INGÓLFS liefur
verið með nokkurri óreglu um
tíma — fyrst vegna lasleika af-
greiðslumanns — en hann er
nú aftur kominn til lieilsu —,
og síðan vegna 6umarfría starfs-
liðs lians. Af hinu síðarnefnda
hefur orðið dráttur á útsend-
ingu síöasta tölublaðs og eru
áskrifendur beðnir velvirðing-
ar á því. Hið fyrrnefnda hafði
í för með sér óreglu í útsend-
ingu blaðsins til viðtakenda, er
fá Jiað „frítt til athugunar“.
Eru þeir og beðnir velvirðing-
ar, enda eru nú hin ósendu
tölublöð send út um þessar
mundir. Vanti hins vegar ein-
hvern eitthvert tölublað þrátt
fyrir allt, leyfir INGÓLFUR
sér að mælast til, að sá geri
I svo vel að gera afgreiðslunni
[aðvart án tafar og verður þá
I bætt úr því. Verði einhver ó-
regla liér eftir á Jiví, að ING-
ÓLFUR komi til skila, verður
það ekki afgreiðslunni að
kenna, en sendið lienni Jiá samt
tafarlaust tilkynningu um Jiað
og verður yður þá sent það er
vantar, en orsakir kannaðar, ef
enn bregzt full regla á skilum
blaðsins.
Þið, sem aðbyllist stefnu
blaðsins eða viljið fá Jiað til
að fylgjast með eða vegna þess,
að ykkur þyki það fróðlegt —
gerið svo vel að senda ,ING-
ÓLFI áskrift.
Og sendið blaðinu línu til að
láta álit ykkar í ljós um stefnu
þess eða einhver einstök at-
riði þess efnis, er Jiað liefur
flutt, eða annað sem ykkur ligg-
ur á lijarta. Verður það allt
notað á einn eða annan veg,
eftir ástæðum.
@IIIIIIIIIIII@IIIIIIIIIIII@IIIIIIIIII
Lesið ÞJÓÐRlKH)
eilll!lllllll®lllllllllll!®illlllllllll