Austurland - 31.08.2001, Qupperneq 14

14
FÖSTUDAGUR 31. ÁGÚST 2001
Ólöf Þorvaldsdóttir
Að vera - eða vera ekki
blaðið Austurland
Jónas heitinn Árnason,
rithöfundur, sem bjó um
skeið í Neskaupstað, lýsti
eitt sinn aðdáunarverðri
staðfestu - norðfirskrar
rollu og sagði að fátt væri
Islendingum hollara en að
horfast í augu við
sauðkindina.
Skyldi það vera til þess
að við getum eflst af vissu
um getu okkar eða til þess
að við getum gert okkur
ljósan vanmátt gagnvart
sauðþrárri staðreynd.
Það er vissulega hollt að
horfast í augu við stað-
reynd en það getur vafist
fyrir mörgum að byggja á
henni ákvörðun um hvort
það sem við viljum eða
viljum ekki, eigi rétt á sér, hvort
það sem er, á að vera eða hverfa,
hvort það sem lifir, á að lifa
áfram eða deyja.
Frammi fyrir þeirri ákvörðun
verður að svara mörgum grund-
vallarspurningum til þess að hægt
sé að taka ábyrga afstöðu.
Til hvers að vera? Til hvers að
vera ekki? Flvernig og hvernig
ekki?
Hvaða strauma stíflum við?
Ólöf Þorvaldsdóttir
Hvaða afl leysum við úr læðingi?
Hvaða farveg mótum við?
Þeir sem hafa staðið að útgáfu
Austurlands hafa undanfarið
horfst í augu við þá staðreynd að
verða að taka ákvörðun sem
markar blaðinu nýtt líf eða dauða.
I fimmtíu ár hefur blaðið verið
hluti af straumi mannlífs á Astur-
landi.
Margoft á þeirri leið hefur þurft
að taka ákvarðanir sem varða til-
veru þess, finna nýjan
farveg. Margoft hefur
blaðið staðið af sér
hrakspár eins og sauðþrá
rolla og lifað af. Margoft
hefur afl verið virkjað og
annað leyst úr læðingi. Það
afl sem nú þarf að virkja er
viljinn - vilji fólksins,
íbúanna á Austurlandi.
Viljinn til að standa vörð
um það sem skiptir máli
fyrir tilveru þess, menningu
og samkennd.
Ákvörðun um framtíö
Austurlands er ekki
einungis í höndum
ritsjórnar. Fyrir áratug
skrifaði ég grein í blaðið
sem ég nefndi: “Að taka
við af Bjama”. Þar benti ég
á að breyttir tímar og aðstæður
krefjast þess að allir sem áhuga
hafa á að blaðið verði áfram til,
taki við af Bjarna. Tilvera Austur-
lands byggist ekki á eins manns
ákvörðun eða vinnu. Valdið er og
á að vera á margra höndum hér
eins og víðar; ritsjórn, íbúar, fyr-
irtæki, félagasamtök, sveitarfélög,
stofnanir, landstjórn - allir eiga
hlut að máli í ákvörðun um hvort
blað eins og Austurland lifir eða
deyr. Þessir aðilar taka ákvörðun
Tryggmgamiðstöðin hf.
sendir Áusturlandi
árnaðaróskir
á 50 ára
afmælinu
um að vinna, kaupa, lesa, styðja,
auglýsa - eða ekki.
“Vilji er allt sem þarf “, sagði
ágætt skáld sem hvatti þjóð sína
til að rísa upp úr volæði. Viljinn
er afl sem hreyfir til framkvæmda
- ef Austfirðingar vilja blaðið
Austurland þá verður það áfram
til. Og til þess að Austfirðingar
vilji blaðið þarf það að höfða til
þeirra - vera málgagn nægilegs
afls og samskiptavettvangur.
Og þá kemur að grundvallar-
spurningunni: Hvers konar blað á
nógu sterkan bakhjarl eða hlýtur
nógu sterkan hljómgrunn til þess
að eiga trausta tilveru? Hvernig er
óskablað - blaðið þitt - blað
Austfirðinga.
Er það blað sem hefur fram-
tíðarsýn og er hvetjandi vettvang-
ur umræðu?
Á Austurland að vera hugsjóna-
málgagn? Með heiðarlegri opinni
austfirskri umræðu. Þar sem við
finnum fjölbreytta austfirska
framtíöarsýn? Þar sem austfirsku
málfari er haldið við? Sem fjallar
um austfirsk málefni í nærmynd á
austfirskan hátt? Sem gerir aust-
firskri menningu skil. Sem lýsir
austfirsku mannlífi, gleði og sorg-
um. Sem hlúir að austfirskri
samkennd?
Er það blað sem er spegill líð-
andi stundar og tengir fólk og líf
þess í byggðum fjórður.gsins?
Á Austuland að vera dægurblað?
Þar sem við miðlum upplýsingum
um austfirskar athafnir, viðburði,
líf, dauða, viðhorf. Ræðum saman.
Kynnumst. Styttum fjarlægðir
milli byggða.
Á Austurland að vera hagsmuna-
barátturit sem er lifandi vettvang-
ur umræðu um austfirsk baráttu-
mál, innan fjórðungs og utan.
Sterk rödd Austfirðinga sem rýfur
eintóna klið höfuðborgarsvæðisins?
Blöð vítt um land reyndu að
sameina allt þetta í einu blaði
með: “Blað allra landsmanna að
fyrirmynd”. Úr mörgum þeirra
varð eins konar krambúð þar sem
margt af því nauðsynlega fékkst,
en bara lítið af hverju og við afar
þröngan kost. Nálægðin við við-
skiptavini setti mark á vöruvalið
og varan var rétt yfir borðið á
persónulegan hátt. Lágvörumark-
aðurinn bak við fjöllin bláu fyrir
sunnan er hins vegar óhagstæður
samanburður og landsbyggðar-
blöðin hafa breytt áherslum,
fækkað vörutegundum, sum
þeirra alveg horfið. Hugsjónir lúta
í lægra haldi þar eins og fyrir
sunnan.
Austfirðingar þurfa á því að
halda að nýta þau tæki sem þeir
hafa til áhrifa á fleiri en einn veg.
Það er sterkur leikur að virkja
Austurland. Efla það þannig að
það verði mun sterkari vettvangur
fyrir fjölbreyttar austfirskar hug-
sjónir og lýðræðisleg skoðana-
skipti, upplýsingar, og hagsmuna-
baráttu - það verði áhugaverð,
persónuleg, séraustfirsk krambúð
- eða er bara best að fara suður
og kaupa kók ?
Austurland osHar Nesprenti ti!
íiamingju meö SO ára aímselið
og þakHar íarseela
samfylgd í hálfa öli