Mæðrablaðið - 23.05.1943, Blaðsíða 11

MÆÐR ABLAÐIÐ
11
zfCaatasúipan
Hvert þessara atriða, sem hér hefur
verið drepið á, getur haft, og hlýtur
að hafa úrslita þýðingu fyrir lífsham-
ingju einstaklingsins. Og er ekki heill
þjóðfélagsins samtalan af hamingju
eirstaklinganna?
En þessi útskúfun á barnafjölskyld ■
unum hefur líka aðrar hliðar sem
snúa beint að þjóðfélaginr. Afleiðing
in af því, hve þrengt er að slíkum
fjölskyldum á margan hátt, hlýtur að
verða sú, að þeim fækki óðfluga.
Þannig, að þeir foreldrar, sem ríkasta
ábyrgðartilfinningu hafa, takmarki
fæðingarnar sem mest. Gæti þá svo
farið fyrr en varir að íslendingar
yrðu ekki heilbrigð og vaxandi þjóð,
heldur samansafn gamalmenna og
afkomenda hálfgildings fáráðlinga.
Vera má, að hér þyki of djúpt tekið í
árinni.
En eru ekki þegar komin fram ein-
kenni,sem benda í þessa átt?
Öllum, sem um þessi mál vilja
hugsa, hlýtur að verða ljóst, að hús-
næðismál hinna barnmörgu en efna-
litlu fjölskyldna, verða ekki leyst
nema með sérstökum ráðstöfunum.
Slíkar fjölskyldur geta ekki keypt
nægilega stórar og góðar íbúðir fvrir
sig, jafnvel þótt þær ættu að seljast
aðeins með kostnaðarverði. Því síður
geta þær tekið slíkt húsnæði á leigu
hvað sanngjörn, sem leigan væri.
Stjórn Reykjavíkurbæjar heíur nú
s. 1. ár hafizt handa meira en áður í
byggingarmálunum. Og hún verður
að halda áfram e. t. v. með stuðningi
ríkisins, á þann hátt, að foreldrarnir
með mörgu börnin, sem nú fá helzt
hvergi inni, geti notið þess. Mætti t.
d. hugsa sér, að bærinn byggði slíkar
íbúðir og leigði þær síðan ódýrt. En
hallinn, sem þá hlyti að verða, yrði
síðan greiddur af ríkis- og bæjarsjóði
e. t. v. sem einhverskonar uppbót
vegna barnafjöldans. En þeir pening-
ar kæmu aftur m. a. í aukinni heil-
brigði, fleiri vinnudögum, fækkandi
afbrotum, færri vandræðabörnum og
færri sundruðum heimilum, fleiri
glöðum og góðum börnum og ham-
ingjusömum foreldrum.
Þessi mál þurfa mikillar hugsunar
og mikilla framkvæmda við. En brýn-
ust er þörfin að hjálpa þeim, sem ekki
Fyrsta uppskrift matar, sem ég
las með nokkurri athygli, þegar
ég var barn, var sagan um naglasúp-
una, sem karlinn brellni bauð kerl-
ingunni nízku. Hann sagði, að soð af
einum nagla, með dálitlu salti, væri
ágætur hversdagsréttur, en betri
væri súpan ef bætt væri í hana dá-
litlu af grjónum, fáeinum rófum og
nokkrum kjötbitum.
Síðan hefur mér oft dottið í hug,
að karlinn hafi ekki verið eins fjarri
sannleikanum og kann að virðast í
fljótu bragði. Hann vissi, hvað hann
söng, karlinn sá. Einn af uppáhalds-
réttunum hennar móður minnar var
sem sé nokkurs konar naglasúpa,
sem hún breytti sí og æ með því að
bæta einhverju í hana. Þessi dular-
fulla súpa var búin til úr fiskseyði.
Móðir mín fleygði aldrei góðu fisk-
soði, heldur notaði það í margvísleg-
ar súpur. Hún lét í þær það græn-
meti, sem hún hafði við hendina:
kartöflur, lauk, tómötur. — Stund-
um skar hún þetta smátt og hafði
súpuna tæra. En ekki var súpan lak-
ari, þegar hún þrýsti grænmetinun
gegnum sigti og gerði hana mátu-
lega þykka með grænmetismaukinu
og hrærði sjðast ögn af smjöri í til
smekkbætis. Stundum hrærði hún
hveiti út í súpuna eða notaði grjón.
Oft notaði hún karrí, tómatamauk
eða kapersber til smekkbætis og
auðvitað bjó hún líka til fisksúp-
una, sem er algengust, með sveskj-
um og rúsinum, lárberjablöðum og
heilum piparkornum. Stundum
blandaði hún soðið til helminga með
mjólk og sleppti piparnum.
Þó veit ég nú, að naglasúpan þessi
getur verið enn fjölbreyttari. Á
sumrum má nota ýms græn blöð í
súpuna: spínat, njóla, graslauk,
steinselju, kjöi'vel, blómkálsleggi og
rófukálsleggi, í'ifur úr fíflablöðum
geta hjálpað sér sjálfir, þeim, sem ef-
til vill „hefur aldrei lagst neitt til“.
Svava Jónsdóttir.
og ekki sízt yztu blöðin utan af sal-
athöfuðum, sem þykja ekki nógu
góð í salat, en eru ágæt á þenna hátt.
Ef notuð eru blöð með sterku bragði
eins og t. d. graslaukur og fleix'i jurt-
ir, er bezt að binda þau í skúf og
taka upp þegar súpan er soðin. Þá
er gott að bæta hana ögn og skreyta
með smáskornu grænmeti hráu,
steinselju, karsa. ögn af hvönn eða
öðrum grænum blöðum, agúrku
eða tómötusneiðum. Gott er einnig
að hafa sneiðar af harðsoðnum eggj-
um í tærri súpu og ögn af þeyttum
í'jóma til þess að bæta þykkri súp-
ur.
Móðir mín sagði, að það væri
mesti búhnykkur að geyma fisksoð-
ið og notaði hún það oft eins og kjöt-
soð í mai'gs konar sósur. Ég man til
þess, að hún bjó til beztu steikar-
sósu úr fisksoði, þegar það óhapp
henti hana, að steikin brann. Þá er
hleypt fisksoð engin fantafæða. í
fiskhlaup má nota allskonar fisk
ekki síður en laxinn, sem við fáum í
stórveizlum. Nú vill svo vel til, að
mataxiímsduft fæst í búðunum, sem
er svo auðvelt að fara með, að hver
viðvaningur getur búið til alls konar
hlaup úr því, svo að ég ráðlegg ykk-
ur öllum, húsmæður góðar, að búa
til fiskhlaup, til þess að bæta bónda
yðar í munni. Þarna kom ég nefni-
lega að efninu. Mér er ekki grun-
laust um að húsbændunum verði
heldur hlýrra til Mæðrablaðsins. ef
þeir yrðu þess varir að þeir hefðu
sjálfir eitthvað gott af komu þess á
heimilið. Flestir muna eftir matnum
hennar mömmu sinnar og þykir
hann alltaf beztur. Eg skal nú ekki
segja hvernig kaiimönnunum smakk
ast Naglasúpan, hún er að sönnu eng-
in undirstöðumatur en lystaukandi.
Eg trúi heldur ekki að það borgi sig
ekki fyrir fleiri að reyna naglasúp-
una hennar mömmu. Eiginmönnun-
um get ég sagt að súpur draga úr
þorsta.
Konuefni.