Eining - 01.01.1950, Blaðsíða 7
EINING
7
>
I
*
k
*
Ef með þér er fátækur maður, einhver af bræðrum þínum,
í einhverri af borgum þínum í landi þínu, því er drottinn,
Guð þinn, gefur þér, þá skalt þú ekki herða hjarta þitt og
eigi afturlykja hendi þnni fyrir fátækum bróður þínum, held-
ur skalt þú upp ljúka hendi þinni fyrir honum og lána hon-
um fúslega það, er nægi til að bæta úr skorti hans. Gæt þín,
að eigi komi sú ódrengskaparhugsun upp í hjarta þínu: Sjö-
unda árið, umlíðunarárð, er fyrir hendi! Og að þú lítir eigi
fátækan bróður þinn óblíðu auga og gefir honum ekkert, svo
að hann hrópi til drottins yfir þér, og það verði þér til syndar.
Miklu fremur skalt þú gefa honum og eigi gera það með illu
geði, því að fyrir það mun drottinn, Guð þinn, blessa þig í
öllu verki þínu og í öllu, sem þú tekur þér fyrir hendur, því
að aldrei mun fátækra vant verða í landinu. Fyrir því býð ég
þér og segi: Þú skalt fúslega upp ljúka hendi þinni fyrir
bróður þínum, fyrir þurfamanninum og hinum fátæka í landi
þínu.
5. Mósebók 15, 7—11.
Ölið/ sem áiii að
afla gjaldeyris.
Undir þessari yfirskrift birtist grein
í Bergens Arbeiderblad 15. júlí 1949.
I lauslegri endursögn er innihaldið
þetta:
Þegar „eksportölið" (sterkt öl, sem
átti að vera til útflutnings) tók að flæða
1. marz s. 1., risu sterk mótmæli gegn
því frá bindindismönnum í landinu, og
slíkum mótmælum er haldið áfram í
ræðu og riti.
Ölframleiðendur töldu mönnum trú
um, að þetta sterka öl færði þjóðinni
gjaldeyri, sem hana vanhagaði mjög
um, en bindindismenn grunaði, að til-
gangurinn væri fyrst og fremst sá, að
koma því á innlendan markað. Og nú
tala staðreyndir.
Á 80 dögum hafa selzt í landinu 8,7
milljónir lítra af þessu öli, en út voru
fluttir 350,000 lítrar. I landinu er
rdukkið 96% framleiðslunnar, en 4%
flutt út. Innanlands er salan á ölinu 28
milljónir króna, meira á 80 dögum en á
heilu ári fyrir stríðið, af sterku öli
(skatteklass 3). Og að magni er þetta
meira en nokkurt árið 1931—1935.
Því var haldið fram, að ölneyzlan
mundi draga úr brennivínskaupum
manna, og verið getur, að svo hafi reynzt
að einhverju leyti, en sterka ölið hefur
þokað veikari öltegundunum til hliðar.
Salan á landsöli hefur rýmað úr 279,-
000 1. í fyrra niður í 176 þús. 1. í ár. Og
þó er breytingin enn meiri, hvað snertir
pilsner og Bayer. í marz í fyrra voru
seldir 3,520,000 lítrar af þessum ölteg-
undum, en á sama tíma í ár aðeins
1,615,000.
í marzmánuði þessa árs seldust af
eksportölinu 2,642,000 lítrar, og varð
öll salan af áfengu öli 4,433,000 lítrar
í þessum mánuði, en í fyrra aðeins
3,799,000. Vöxturinn er 634,000 lítr-
ar eða 20%. í aprílmánuði þessa árs
hefur sala eksportölsins enn aukizt upp
í 3,2 millj. lítra úr 2,642,000 fyrri mán-
uð. í hálfflöskum verður þetta 300 þús-
und flöskur á dag.
Niðurstaðan verður því sú, að áfeng-
isneyzlan í landinu, sem var í rýrnun
fyrstu tvo mánuði ársins, eykst nú í marz
og apríl og er áreiðanlega engu öðru um
að kenna en þessu nýja, sterka öli.
Þetta litla, sem útflutt hefur verið,
fyrir um 290,000 krónur, hefur farið til
Belgíu, Frakklands, Svíþjóðar, Egipta-
lands, brezku svæðanna í Vestur- og
Austur-Afríku og Vestur-Indíu, Kína
Síam, Honkong, Líbanon og Hindustan.
Mestur hlutinn eða 75% hefur farið til
svæðanna í Afríku, svo að það hafa ekki
fengizt margir dollarar fyrir ölið, eins og
látið var í veðri vaka að verða mundi.
Allt þetta ölmál sýnir greinilega, seg-
ir enn fremur í greininni, að áhuginn
var sprottinn af eiginhagsmunahyggju,
en ekki umhyggju fyrir velferð heildar-
innar. Menn töluðu fallega um gjaldeyr-
issöflun, en meintu eigin gróða. Olfram-
leiðendur hafa aldrei verið neitt feimnir
við að ota fram vöru sinni, en langt er
þó síðan, að svo hefur keyrt um þverbak
eins og í sambandi við þetta sterka, svo
kallaða útflutningsöl. „Eksportölið alls
staðar“ var kjörorð ölframleiðendanna.
Ekki er langt síðan, að einn þing-
manna í stórþinginu talaði um þetta öl-
mál sem hið argasta ,,humbukk“, og er
það sannnefni.
Það er ódýrt að drekka sig fullan í
þessu öli, sem hefur áfengisstyrkleika
5,5 og þarf því ekki nema rúmlega 6
flöskur til þess að jafnast í áfengismagni
á við eina brennivínsflösku. Og þetta er
hættulegur drykkur, sem unga fólkið
kaupir mjög mikið og ræktar þar með
hjá sér drykkjuhneigðina. Ungt fólk,
sem ekki á aðgang að áfengissölu ríkis-
ins, getur keypt þetta öl.
Frá öllum landshlutum berast kvart-
anir um hin skaðlegu áhrif öldykkjunn-
ar, og þessar kvartanir koma ekki aðeins
frá bindindissamtökunum, heldur og frá
áfengisvamanefndunum, kvenfélögum
og verkalýðsfélögum og einnig sveita-
og bæjarstjórnum. Margar héraðsstjórn-
ir hafa samþykkt kröftug mótmæli gegn
ölinu, og það getur ekki verið neitt vafa-
mál, að það verður brátt krafa allrar
þjoðarinnar að losna við þetta svo-
nefnda útflutningsöl.
Þannig segist norska verkamanna-
blaðinu í Bergen, og þessi hefur reynsla
Norðmanna orðið með sterka ölið. Frá
þessu vildum við bindindismenn hér á
Iandi forða íslenzku þjóðinni, og það
tókst að þessu sinni og tekst vonandi
alltaf, nóg er samt. Eiginhagsmuna-
cr alltaf kæn og leitar margra
bragða. Þar skortir sjaldan á fögur lof-
orð, en efndirnar verða oftast allt annað.
Hvenær læra menn að varast slíkar
blekkingar?
UmferðaslYS og
áfengi.
Sakadómarinn í Reykjavík hefur látið
Áfengisvarnarnefnd Reykjavíkur í tó
eftirfarandi upplýsingar:
Vegna fyrirspurnar yðar um slys og
bifreiðaárekstra árið 1948, sem menn
undir áhrifum áfengis hafa verið við
riðnir, skal yður tjáð, að 32 ökuslys
urðu á árinu, þar sem meira og minna
ölvaðir bifreiðastjórar voru við riðnir.
4 ölvaðir fótgangendur og hjólreiða-
menn urðu fyrir bifreiðum og biðu 2
þeirra bana. 2 ölvaðir farþegar trufluðu
bifreiðarstjóra svo að slys hlaust af.
Mannsbani hlaust af árás ölvaðs
manns (sparki) og allmörg meiðsl hafa
hlotizt af árásum ölvaðra manna á aðra
og innbyrðis illindum þeirra.
Valdimar Stefánsson.
Tildursrófan.
Höfuðið er lítið,
en heilinn ennþá minni,
og heimsins ósköp lítið
af gáfum býr þar inni.
En framkanturinn allur
er flúraður og snyrtur,
en fráleitt mun þó líkaminn
allur jafnvel hirtur.