Eining - 01.12.1951, Page 4
4
EINING
Þegar menn verða eins og viilidýr
t * ■
Þegar maðurinn hættir að trúa á Guð
miskunnseminnar, kærleikans og rétt-
lætisins, hættir að tilbiðja og trúa á
æðri veröld en hina sýnilegu, þá verður
hann aftur villimaður, og oft eins og
villidýr, þótt hann beri utan á sér þunn-
an hjúp siðmenningar. Mannkynssagan
margsannar þetta, jafnvel á síðustu ára-
tugum. Voltaire spáði því, að um s'.ð-
ustu aldamót mundi kristindómurinn
vera úr sögunni. En það er nú margt
annað, sem í heimi vorum stendur valt-
ari fæti en kristindómurinn, þrátt fyrir
guðsafneitun og afkristnun heilla stór-
velda. Valdahafar geta sett guðleysi á
stefnuskrá sína, en það er ekki eins auð-
gert að afmá guðstrú úr hjörtum manna.
í sálminum segir:
Heims þó veldin hrynji hátign sinni frá,
stendur kristin kirkja kletti föstum á.
Hvorki hel né heimur hnekkt fær drottins lýð,
loforð Krists og lýður lifir alla tíð.
Á jólunum sækja margir kirkju, þótt
þeir séu annars ekki kirkjuræknir. —
Jólin hafa löngum verið hin mikla há-
tíð kirkjunnar og kristinna manna. —
Kirkjan, sem myndin er af, sem fylgir
þessum greinarstúf, er ein hinna nafn-
toguðu kirkna heimsins. Meðal annars
er hún fræg fyrir það, að þar var eitt
sinn framkvæmd ein hin sögufrægasta
guðsafneitun sem um getur. Þetta var
á dögum stjórnarbyltingarinnar miklu
í Frakklandi, þegar menn gerðu allt í
senn, afneituðu Guði sínum, myrtu
bræður sína og beittu þá oft hinni mestu
grimmd í villidýrsæði.
Hinn ágæti kirkjusöguritari Frakka,
Edmond de Pressensé, segir um þetta í
bók sinni, Kirkjan og stjórnarbyltingin:
,,Menn heimtuðu að dýrkun skyn-
seminnar væri vígð í sjálfu þjóðþinginu
og að prestarnir væru dregnir þangað
til þess að afneita trúnni og leggja af
sér sinn prestlega skrúða“. Erkibiskup-
inn, Gobel, gekk á undan í heigulslegri
afneitun og var henni ákaft fagnað í
þinginu. I fótspor hans fóru svo prest-
arnir hver af öðrum. Einn þeirra sagði:
„Prestarnir eru varmenni, eg þekki þá
betur en nokkur annar, því að eg hef
sjálfur verið prestur". Annar segir: ,,Eg
er sóknarprestur, það er að segja lodd-
ari. Hingað til hef eg verið dyggur lodd-
ari, svikið aðra og verið svikinn“.
Þannig héldu þeir áfram, hver af
öðrum. Þegar prestarnir og biskuparnir
höfðu lokið afneitun sinni og lýst yfir
því í þinginu, að „þeirra æðsta lögmál
væri vilji fólksins“, föðmuðu þeir að sér
hinn fráfarandi erkibiskup, og einn
biskupanna sagði: „Héðan í frá vil eg
ekki viðurkenna neinn helgidóm annan
en helgidóm laganna, engan annan guð-
dóm en frelsið og enga aðra guðsdýrk-
un en framkvæmd skipulagsins, og ekk-
ert annað fagnaðarerindi en skipulag
þjóðveldsins“. — „Óhjákvæmilegt er“,
sagði annar, „að afmá þessi smánar-
legu trúarbrögð“. . . .
„Forseti þingsins faðmaði að sér
gyðju skynseminnar. Menn grétu, hlógu
og sungu, og gerðu sig að viðbjóðslegu
athlægi . . . Kirkjan Saint-Eustache var
gerð að miklu veitingahúsi. — Prestar
dönsuðu við skækjur í kringum bál, þar
sem brenndar voru biblíur og helgar
bækur. Þetta brjálæði fór eins og vofu-
dans um allt landið. — I Lyon teymdu
menn í mikilli hópgöngu asna, sem bú-
inn var æðstaprestsskrúða".
Hinn illa þokkaða Marat gerðu menn
að píslarvotti og dýrðlingi lýðveldisins.
Aðdáunin á fúlmenni þessu átti sér nú
engin takmörk. Helgisöngvar voru ortir
nafni hans til vegsemdar, myndir af hon-
um settar við hliðina á Kristsmyndum,
og menn ákölluðu Marats heilaga
hjarta. Hin nýja guðsdýrkun var full-
komnuð. Skækjur voru gyðjur hennar,
en dýrðlingur og píslarvottur maður
samansettur af saur og blóði. Nú var
ekkert annað eftir en hefja ofsóknirnar
á hendur þeim, sem ekki tóku þátt í af-
neitunardansinum“.
Einn tilkomumesti þátturinn í öllum
þessum viðbjóðslega skrípaleik, var sá,
er menn settu upp eins konar hásæti í
sjálfum kór Notre-Dame kirkjunnar. —
Þar logaði á stalli blys frelsisins, ungar
hvítklæddar stúlkur umkringdu hásæti
skynsemisgyðjunnar, en hún sjálf var
siðspillt leikkona. Henni var nú sungið
lof og dýrð. Um kvöldið var þessi við-
höfn endurtekin í þinginu og faðmaði þá
þingforseti að sér gyðju skynseminnar.
— Upp frá þessu áttu Frakkar ekki að
tilbiðja neinn annan guð en skynsem-
ina. Hinn 22. nóvember 1793 bannaði
ráðið alla aðra guðsdýrkun.
Fangelsin voru yfirfull af embættis-
mönnum og prestum, sem ekki tóku
þátt í guðsafneituninni. „Annan sept-
ember klukkan fimm hófust manndráp-
in í fangelsunum og héldu áfram í fjóra
daga. Þrjú til fjögur hundruð manns
unnu verkið, þetta hryllilega verk. — Á
nóttunum var unnið að þessu við blys-
ljós og varð þá allt þetta enn hræði-
legra. Annað slagið fengu böðlarnir sér
vel í staupinu, og fyrir áhrif áfengisins,
sem flaut eins og blóðið, varð hið dýrs-
lega æði gersamlega hamslaust. Hrylli-
legast var það, að kvenfólkið gekk einna
röskast fram í þessu grimmdaræði“.
Rambeauds, er ritað hefur sögu hinn-
ar miklu byltingar, segir, að í blaðinu
„Þjóðvinurinn“ hafi Marat sagt: „Enga
miskunnsemi við óvinina. Reisið 800
gálga og hengið þar óvini landsins, og
svikarann Mirabeau fyrstan, kveikið bál
og steikið þar alla ráðherra og þjón-
ustulið þeirra. Dauðinn, dauðinn er hið
eina sem skelfir óvinina“. — Árið 1789
heimtaði þessi blóðþyrsti maður höfuðin
af 500 mönnum, árið 1790 höfuðin af
20,000, og seinast af 270,000.
Einn af forsprökkum Jakobínaklúbbs-
ins, Carrier, segir: „aldrei hef eg hlegið
hjartanlegar, en þegar eg sá dauða-
teigjurnar í andlitum þessara manna“
(prestanna). Manndrápin gengu jafnt
yfir konur og börn og menn á öllum
aldri. Söguritarinn segir frá tveimur litl-
um drengjum, sem voru hálshöggnir.
Annar þeirra spurði, er böðullinn hafði
lagt hann á höggstokkinn: „Ætlar þú
að meiða mig mikið?“ Böðullinn hjó
drenginn, en drap sjálfan sig á eftir.
Óafmáanlegasti og svartasti blettur-
inn í þessu öllu er þó, segir söguritar-
inn, hversu kvenfólkinu var slátrað. —
Notre Dame.
r
1
*
í
í
>
4