Eining - 01.10.1957, Blaðsíða 2

2
EINING
töku, þegar við heimsóttum land yðar
og þjóð fyrir þrem árum. Hvergi hef
ég séð hámenning þróast við harðari
kjör. Og hvergi hefur okkur, sem íslenzk-
um fulltrúum, verið betur tekið. Á þess-
ari stundu minnumst við Paasikivis
forseta og konu hans, sem tóku á móti
okkur, með þakklæti og mikilli virðingu.
Bakvið framandi hljóm finnskrar
tungu býr hlýtt bróðurþel. Og skyld-
leikinn í hugsun, stjórnarfari og um
sögulega þróun tengir oss bræðrabönd-
um frá fyrstu viðkynning. Það er ótrú-
lega margt, sem sameinar austrið og
vestrið innan Norðurlanda — Finnland
og Island.
Finnar og Islendingar hafa báðir búið
við framandi stjórn svo öldum skiptir.
Aðrar þjóðir hafa haft þar í seli, og höf-
uðbólið verið í öðru landi. Báðar þjóð-
irnar hafa endurheimt sjálfstæði sitt á
sama tíma. Vér vitum af reynslu, að vér
erum þess sjálfir bezt umkomnir, að
stjórna vorum eigin málefnum og lútum
ekki forsjá framandi þjóða. Þó vér séum
ekki óskeikulir, þá eru aðrir það ekki
heldur. Vér höfum báðir þjóðerni og
erfðamenning að varðveita, sem verður
að fá að vaxa frjálst í sínum eigin jarð-
vegi og loftslagi.
Vér íslendingar höfum endurheimt
sjálfstæði vort í krafti sögunnar og hins
náttúrlega réttar. En Finnar hafa orðið
að sækja sinn rétt á vopnaþingi, og
goldið mikið afhroð. I heitri baráttu hafa
þeir varðveitt kalda íhugun. I óbilandi
trú á sigrandi mátt réttlætisins, þegar
til lengdar lætur, hafa þeir borgið sjálf-
stjórn og fullveldi fyrir óbomar kynslóð-
ir.
Finnska þjóðin hefur löngum horfst
í augu við mikla alvöru. Lífsbaráttan er
þar hörð í vetrarköldu landi. Framleiðsla
og útflutningur er þar einhæf eins og
hjá oss. Skógurinn svarar í Finnlandi
t:1 ' "ksins með oss, en það skapar aftur
góð skilyrði fyrir miklum og vaxandi
viðskiptum. Það er þungur skattur að
missa tíunda hvern mann af þróttmikl-
um æskulýð á fám árum. En því hef ég
veitt eftirtekt, að engir tala með meiri ró
og festu um sinn vanda og viðfangsefni
en finnskir forustumenn. I því efni hefur
vor góði gestur, Kekkonen forseti, haft
mikinn starfa um langan aldur, að bera
friðarorð milli stétta og þjóða, og unnið
að því með góðum gáfum og mikilli
þekkingu, að skapa gagnkvæmt traust
þar sem áður var tortryggni og ófriður.
Forn bændamenning og rótgróin
sveitastjórn einkennir finnskt stjórnar-
far. I sveita síns andlitis hafa Finnar
rutt skóga og ræktað tún og akra. Þeir
hafa ekki mornað í hóglífi. Hugurinn
hefur vaknað og kraftarnir vaxið í nánu
samlífi við náttúru hins víðáttumikla
lands.
Á alþjóðamótum hefur komið í ljós
að Finnar eiga afburða íþróttamenn,
sem standa á sporði hinum beztu mönn-
um frá stórþjóðum. Söngur Finnlands,
sem hljómar úr djúpi þjóðarsálarinnar,
heyrist um heim allan, líkt og þegar
Heimdallur þeytir lúðurinn. I bókmennt-
um, í málara-, höggmynda og bygging-
arlist eru Finnar stórþjóð. Listir þeirra
flytja oss þytinn úr skógunum, glamp-
ann af vötnunum, aflið úr fossunum.
Það er þjóðleg og máttug list, sem Finn-
um hefur tekist að skapa, og við hinir
njótum þess með yður. Finnsk menning
vekur trú á rétt og gildi smáþjóða.
Það sem gefur fámennum þjóðum til-
verurétt, er háreist og fjölskrúðug menn-
ing. Barátta þeirra er vonlaus, ef menn-
ing og manndómur vex ekki í landinu.
Það er manngildið, sem gerir máttinn,
og eining á úrslitastundum. Þeir, sem
eru reiðubúnir til að leggja lífið í sölurn-
ar fyrir lífsins verðmæti, og sýna aldrei
öðrum ágang né yfirgang, bjarga sínum
heiðri og ná rétti sínum, þegar til lengd-
ar lætur.
Augu alheimsins hafa oft hvílt á Finn-
landi, bæði í blíðu og stríðu, og ég vona,
að yður herra forseti, og hinni finnsku
þjóð sé nokkur fróun og styrkur að þeirri
vinsemd og aðdáun, sem lýsir af þeim
mörgu andlitum, sem fylgjast með
áhuga og bróðurhug með örlögum Finn-
lands.
Að svo mæltu lyftum vér glösum fyrii
forseta Finnlands og konu hans, og
minnumst finnsku þjóðarinnar. Yðar
heillaskál !
RÆÐA FORSETA FINNLANDS
erra forseti, frú Dóra Þórhallsdóttir.
Með þakklæti og hrærðu
hjarta höfum við kona mín hlýtt
á þau hlýju orð, sem þér, herra forseti,
beinduð til okkar. Einkum gladdi það
okkur að heyra það, sem þér svo fagur-
lega og einlæglega sögðuð um finnsku
þjóðina og hennar beztu eiginleika.
I þeim hlýju orðum, sem okkur gengu
beint til hjartans og í hinum alúðlegu
móttökum, sem okkur voru veittar á ís-
lenzkri grund munu landar okkar sjá
vitni um þau vináttubönd, sem þrátt fyr-
ir alla fjarlægð tengja þessi tvö norrænu
lýðveldi.
Oss er enn í fersku minni sú heim-
sókn, sem þér, herra forseti, og frú yðar
gerðuð mínum virðulega fyrirrennara
Paasikivi forseta. En tæplega hefðum vér
vænzt þess, að eftir svo stutta heimsókn
til Finnlands hefðuð þér, herra forseti
aflað yður svo djúpstæðrar þekkingar
um land og þjóð.
Þér gátuð þess réttilega, herra forseti,
með hversu kröppum kjörum þjóð vor
hefði byggt land sitt og skapað menn-
ingu sína. Finnland er harðbýlt land,
sem erja verður hörðum höndum. Oss
er það ljóst, hverja örðugleika verður að
sigra, áður en þjóðin nýtur mannsæm-
andi kjara. Með þeirri þekkingu á hörku
lífsins, sem vér Finnar höfum aflað oss
fyrir rás viðburðanna, leyfi ég mér að
mæla fyrir munn þjóðar minnar og láta
í ljós virðingu vora og aðdáun á því,
sem íslenzka þjóðin hefur afrekað. Þær
framfarir, sem orðið hafa í landi yðar,
herra forseti, eru sannarlega ljóst dæmi
um óbugandi elju, mannlegan kjark,
seiglu og dirfsku.
Því veldur tæpast nein tilviljun, að
það skuli einmitt hafa verið þessar þjóð-
ir, sem af einstakri tryggð varðveittu
um aldaraðir fornar sagnir um glæsileg-
ar hetjur, jötna og forvitra menn. Þau
goða- og hetjuljóð, sagnir og fróðleikur,
sem að baki liggja bæði Eddu og Kale-
vala, hafa að sjálfsögðu orðið Islending-
um og Finnum til hvatningar með svip-
uðum hætti, því að í báðum Ijóðaflokk-
unum er ögrandi að því kveðið, að nátt-
úruna megi með nokkrum hætti gera sér
háða, að það sé mikils vert fyrir menn-
Finnlandsforseti rœddi viS börnin. (Ljósm.: Gunnar AndersenJ.