Eining - 01.02.1957, Blaðsíða 5

EINING
5
Myiftdir ai konum
með glóðarauga og
dauðhræddum
börnum
Hann er hvorki blíðmáll né myrkur í
máli sænski sakamálastarfsmaðurinn'
Nils Rydén. I samtali við Dagens Ny-
heter farast honum orð á þessa leið:
Það er brennivínsfanturinn, sem mul-
ið er undir, en ekki manneskjurnar, sem
hann hefur eyðilagt. Næstum enginn
hugsar um hinar taugabiluðu konur og
taugabiluðu börn, sem orðið hafa að lifa
óþolandi bernskuár. Þessi eru þó meiri
hlutinn. Þau eru miklu fleiri en of-
drykkjumennirnir í landinu. Fórnar-
lömbin fá oft blátt áfram enga hjálp.
Breytingin, sem sakamálastarfsmað-
urinn mælir með, lítur þannig út:
Drykkjumannahælin eru prýdd ýmiss
konar dýrum listaverkum, er sum eiga
að túlka ísma, sem enginn skilur. Eg
legg til, að í stað þeirra listaverka komi
stækkaðar og nákvæmar litmyndir af
konum með glóðaraugu, brotnar tenn-
ur, brotna handleggi, marbletti um all-
an líkamann og þess háttar. I staðinn
fyrir hljómlist útvarpsins á þessum stöð-
um séu drykkjumennirnir látnir heyra af
stálþræði angistaróp sárpíndra eigin-
kvenna og dauðhræddra barna. Drykkju-
maðurinn ætti að fá að heyra, hvernig
mörgum líður hans vegna.
Þessi djarfmælti þjónn réttvísinnar
minnir á, að nú séu þegar, eftir afnám
áfengisskömmtunarinnar, öll hæli og
heimili handa drykkjumönnum yfirfull.
Menn haldi áfram að vefja ofdrykkju-
mennina í bómull, en hugsi lítið 'um
fórnarlömb þeirra. Hann trúir ekki á
iðjuleysið á drykkjumannahælum. Hann
vill að menn stundi þar líkamlega vinnu
og minnir á orð prófessors nokkurs: að
,,án varanlegrar starfsemi geti enginn
maður varðveitt heilsu sína“.
Þannig er hið margumtalaða ástand
í Svíþjóð, eftir að menn fengu þar full-
komið frelsi til áfengisnotkunar. Svo
leggjast sumir menn svo lágt, að reyna
að kenna aðgerðum bindindismanna og
hömlum þeim, er þeir hafa barizt fyrir,
um allan ófarnaðinn, en gleyma því
jafnan, að hömlurnar voru settar af
illri nauðsyn. Þær læknuðu ekki meinið,
sökum þess, að þær voru ekki nógu rót-
tækar, og verra tók svo við er þær voru
afnumdar. Að kenna alltaf hömlum um
versnandi ástand er ódrengilegt og
ósanngjarnt. Allir sem vilja vita- geta
vitað, að í löndum, eins og t. d. Frakk-
landi, er áfengisbölið meira vandamál
en í nokkru öðru landi, og hafa þó sann-
arlega ekki verið hömlur þar til að spilla
því. Einasta tímabilið, sem ofurlítið rof-
aði þar til í þeim málum, var á hernáms-
árunum í síðustu heimsstyrjöldinni, er
settar voru strangar hömlur á áfengis-
söluna.
Ég held, að þeir menn, sem stöðugt
nota hvert tækifæri til þess að ófrægja
hömlur, hvort sem það eru héraðabönn
eða annað, viti ekki hvað þeir eru að
gera, og að við bindindismenn verðum
að biðja forsjónina um sálarþrek til þess
að fyrirgefa þeim glópskuna. Þeir ættu
að kynna sér betur alla málavexti og
þær hörmungar, sem óheft áfengissala
hefur hvarvetna í för með sér. Sænski
sakamálaþjónninn’ sem nefndur var,
hefur séð nóg af slíku, og er því ekki
neitt blíðmáll.
Pétur Sigurðsson.
H£n Misnauösynlega
endurnýjun
Árið 1934, 10. nóvember' birti tíma-
ritið Fálkinn eftirfarandi smágrein eftir
mjög snjallan og þekktan rithöfund. Það
sem bezt er sagt, þarf að endurtaka oft.
Nú hefst greinin :
Galdurinn við heilbrigðina er sá, að
losna við það, sem ofaukið er. Venju-
lega eru hægðapillur það fyrsta, sem
læknirinn ráðleggur. Það gildir minstu
hvað að sjúklingnum er — nærri því
altaf er rétt að byrja á því að láta fara
fram hreinsun, svo að Iíkaminn losni við
allan úrgang. Trúin á laxeringuna er
bygð á reynslu.
Sama er að segja um verzlunarfyrir-
tækin. Allir kaupaýslumenn vita, hve
nauðsynlegt það er að láta bréf og er-
indi aldrei safnast fyrir á skrifborðinu
sínu. Það er svo margt, sem við erum
ekki viðbúnir að gera í dag, og á morg-
un getum við ekki heldur ákveðið okk-
ur og innan skamms er skrifborðið eins
og ruslakista.
Það þarf siðferðilegt hugrekki til þess
að nota pappírskörfuna nóg!
Sumir starfa þó að allt sé á sundi
kringum þá, blöð eins og skæðadrífa á
skrifborðinu, í hyllunum, á stólunum og
gólfinu. Ég skil það ekki. Ösvarað bréf
gengur aftur í heilanum á mér, þangað
til ég hef svarað því.
Listin í lífinu er sú að vinsa úr og
ónýta! Það eru leyfar hins liðna, sem
hindra framfarirnar og seinka þeim.
Stíflaður! Stíflaður! Það er saga skól-
ans, kirkjunnar og þjóðfélagsins. Stífl-
aður af melétnum hugsjónum, erfð-
bundnum skilningi, úreltum hugmynd-
um og þröngsýnum siðferðishugsjónum.
Fortíðin skapar nútíðina; brumhlíf-
arnar skýla blóminu, en ef það varpar
þeim ekki af sér þá kæfa þær það og
bana því. — Öll óréttlát forréttindi eru
aöems stífla í æð lítsins. Þegar réttlætið
getur ekki liðið áfram og stíflast af sið-
um og venjum, en getur ekki runnið
farveg nýrra hugsana, þá myndast pytt-
ir og lón forréttinda, full af eitri og lífs-
gróðri sníkjudýra.
Fagur mundi heimurinn verða, ef við
gætum þokast áfram án þess að skeyta
um fortíðina. Fortíðin á að kenna oss
en ekki fjötra oss. Hún er pest en ekki
blessun ef hún ekki styrkir og hvetur
oss til að halda áfram.
Heimurinn helst ungur, grænn og
heilbrigður af því að jurtirnar deyja og
rotna, af því að vötnin renna í sífellu,
stofnarnir falla í rúst og gamlar hug-
myndir veslast upp. Náttúran er nógu
sterk til þess að varpa úrganginum á
ösknhaupinn og hvert vor færir ný blóm
og hvert haust nýja ávexti.
Frank Crane.
400 bœkur árlega
í skjala- og bókasafni samveldisþings
Bandaríkjanna eru árlega skráðar 400 nýjar
bækur um áfengismál. Sýnir það, eins og
margt annað, hve margir hugleiða af fullri
alvöru þetta gamla og illkynjaða vandamál
þjóðanna.
Umferðarslys í Evrópu 1954,
samkvœmf skýrslu Samein-
uSu Þjóðanna
Lönd Dau'ðaslys Slasaðir samtals
Belgía 764 33,823 34,587
Danmörk 609 13,910 14,519
Frakkland .... 6,755 118,215 124,970
Vestur-Þýzkal. 11,070 253,286 264,356
StóraÖretland . . 195,716
Grikkland .... 175 2,650 2,825
Irland 261 3,723 3,984
Italía 4,648 77,038 81,686
Luxemburg 72 1,163 1,235
Noregur 3,665
Svíþjóð 899 13,460 14,359
Svissland .... 889 20,631 21.520
Júgóslavía .... 340 1,662 2,002
19,039 539,561 765,424
í samanlögðum tveim dálkunum fyrstu
eru Bretland og Noregur undanskilin.
Ekki þurfti annað en veikan
pilsner
Bindindismaður nokkur í Esbjerg í Dan-
mörku var tekinn hér á dögunum og sak-
aður um ölvun við akstur, en aumingja
maðurinn vissi, að hann var saklaus af að
hafa drukkið annað en hinn veika pilsner,
sem bindindismönnum á sumum Norður-
löndum er leyft að drekka. Læknir gaf hon-
um það vottorð, að hann gæti ekki hafa verið
undir áhrifum áfengis. Málið var ekki þar
með útldjáð. Blóðrannsókn sannaði, að
áfengismagnið í blóðinu var 1,41 promille,
og það er ekki svo lítið. Maðurinn kannaðist
við að hafa drukkið 10—15 bjórflöskur af
þessu leyfilega öli, en það nægði til að gera
hann hættulegan ökumann, og þannig var
hann tekinn.