Eining - 01.02.1957, Blaðsíða 10
10
EINING
HRAFNHILDUR
Skáldsaga eftir Ásíríði Torfadóttur.
Allt skammdegið var Hrafnhildur lasin og skap hennar
nokkuð með öðrum hætti en hún átti venju til. Eitt sinn ætl-
aði Pétur að senda Hákon, nýstaðinn upp úr veikindum, til
þess að standa yfir fénu í hálf vondu veðri. Hrafnhildur setti
sig ákveðið á móti því og sagðist þá heldur fara sjálf með
fénu, en láta drenginn fara, sem ekki væri enn vel frískur.
Það yrði þá ekki annað, en fyrir sér færi eins og Gunnhildi.
Hún hafði ekki fyrr sleppt orðunum en hún dauð sá eftir
að hafa sagt þetta. Nú hafði hún hugsað upphátt. Hefði
hún hugsað sig um, þá hefði hún stillt sig.
Hún hljóp ofan, en varð litið til manns síns um leið og
sá hann standa náfölan í sömu sporunum. Hann fór á eftir
henni.
Hákon litli fór að gráta og gekk út að þakglugganum.
Hann sá föður sinn koma út eftir dálitla stund og halda upp
að fjárhúsunum. Móður sína sá hann ekki og fór niður.
Hann kom að henni liggjandi á legubekknum í kaldri stof-
unni. Hún stóð upp og gekk til hans, strauk vanga hans
blíðlega, en hvorugt þeirra sagði eitt orð. Þau fóru upp
aftur til barnanna. Klukkustundirnar liðu og Pétur kom
ekki aftur. Hún tók að óttast um hann. Loks kom hann og
var þá ölvíman gersamlega af honum runnin. Hann settist
hljóður að mat sínum og yrti ekki á neinn það sem eftir
var dagsins. Morguninn eftir fór hann strax til verka sinna
og næstu dagar urðu mjög þegjandalegir, og þannig gekk
það reyndar fram eftir vetrinum. Hver gekk að sínu verki,
en lífið á bænum var þumbaralegt.
Svo rann dagurinn upp, er litla, óvelkomna dóttirin
sagði til sín, og þá var sem Pétur vaknaði af einhverjum
dvala. Hann varð sem annar maður, nærgætinn og hugs-
aði um allt á heimilinu af slíkri alúð, að ætla mátti að
fæðing litlu dótturinnar mundi nú valda straumhvörfum í lífi
hjónanna á Hrauni. En Hrafnhildur, sem þekkti mann sinn
svo vel, vissi, að hér var aðeins um stundar hlé að ræða. Hún
varð þess vör, hve freistingin tók hann stundum grimmileg-
um tökum. Þunglyndið sótti á, og hún fann sárt til með hon-
um. Hún tók þó fagnandi allri umhyggju hans og friður ríkti
á heimilinu síðasta hluta vetrarins, allt þar til hann um vorið
hugði á suðurför.
Öllum leizt illa á suðurför Péturs að þessu sinni. Ekki
höfðu heimilisástæðurnar batnað. En suður ætlaði Pétur og
suður fór hann. Hann kom ekki aftur fyrr en komið var fram
á sumar, og kom þá bátlaus, kom með farþegaskipi. Hann
var sendur inneftir, illa til reika að vanda, ver á sig kominn
en nokkru sinni fyrr. Hrafnhildur kom honum í rúmið og
þaðan mátti hún helzt ekki víkja. Taugakerfi hans var þannig,
að hann þoldi eiginlega hvorki ónæði né það að vera einn.
Vanlíðan hans var mikil.
Hrafnhildur varð að koma yngstu börnunum til Bergljótar
og stumra svo yfir Pétri dag og nótt og gat næstum aldrei
fengið sér væran blund. Pétur var einnig svefnlaus og þjáð-
ur. Eldri börnin, Anna Sigrún og Hákon urðu að sjá um
öll heimilisstörfin. Allt varð að sigla sinn sjó sem bezt
það gat.
Eitt sinn er Hákon kom upp, kallaði Pétur til hans, frem-
ur hranalega:
„Komdu hingað, strákur. Þú átt að fara til Reykjavíkur
með fyrstu ferð“.
,'Ég“, spurði Hákon undrandi“.
,,Já, þú. Heyrðurðu ekki, hvað ég sagði. Þú átt að fara
suður með fyrstu ferð. Mér er andskotans sama, hvað þið
móðir þín segið um það. Þú átt að fara“.
Hákon játaði og læddist burt.
Pétur lá góða stund með afturlukt augu og sagði svo, eins
og við sjálfan sig: ,,Já, víst var það andskoti fallega gert, að
leggja fimmhundruð á borðið, eins og þá stóð á“. Hann opn-
aði augun og leit til konu sinnar „Heyrðurðu það, Hrafnhild-
ur? Hákon á að fara til Reykjavíkur með næstu ferð“.
,,Nú, og til hverra“, spurði hún. —
,,Til Jóns, bróður þíns. Hann er enginn skítbuxi, skal ég
segja þér. Hann vill fá strákinn og ég læt hann fá hann“. —
„Jæja, það verður víst að vera eins og þú vilt“, sagði
Hrafnhildur hæglátlega' og það glaðnaði í huga hennar, því
að hún var farin að kvíða því, að hann ætlaði að senda dreng-
inn eitthvað annað.
Allt í einu bylti Pétur sér í rúminu og grét, og var þó
slíkt ekki venja hans. „Það er gott að Hákon fer suður“,
sagði hann. „Hann hefði aldrei orðið annað en ræfill eins og
eg, ef hann hefði átt'að vera áfram hér heima. Já, fari það
allt, fari það allt, fari það allt til . . . Nú er bátskríflið farið.
— Já, sá mátti nú fara. Hann hefur hvort sem er aldrei
verið mér annað en til skaða og skammar frá því, er eg
keypti hann“.
Hrafnhildur hafði hlustað þögul á þetta tal Péturs en nú
laut hún niður að honum, strauk blíðlega um höfuð hans, og
var þá sem færðist ró yfir hann. — Urvinda af þreytu og
svefnleysi lagðist hún út af fyrir framan hann og sofnaði
samstundis. Svefninn miskunnaði sig yfir þau bæði, þreytt
og örmagna af baráttunni við lífið, sem hefði getað brosað
við þeim, ef skaðvaldurinn mikli, áfengið, hefði hvergi verið
á vegum manna.
Daginn eftir sagði Pétur konu sinni, að hann hefði ráðið
sig sem verkstjóra til N-fjarðar. Hann hefði orðið samskipa
Einari, skólabróður sínum, sem væri verkstjóri þar, og hann
hefði boðið sér þessa stöðu“.
„Heldur þú, góði minn“, spurði Hrafnhildur blíðlega, að
þú sért nokkur maður til að sinna slíkri stöðu, eins og þér hef-
ur liðið síðustu árin. Og svo held eg líka, að heimilið megi
nú illa við því, að missa ykkur Hákon báða frá öllu því, sem
er hér ógert“.
„Eg held“, sagði Pétur, „að það sé hægt að fá einhvern
sveitastrák til þess að snúast í kringum þig, þótt við íörum.
Hér er allt komið til fjandans, hvort sem er“.
Hrafnhildur andvarpaði og gekk orðlaust frá rúmi hans.
Næstu daga var henni undarlega innan brjósts á meðan hún
var að búa þá feðgana að heiman, og margt tár feldi hún í
einrúmi. — Eftir hálfan mánuð voru þeir báðir farnir og hún
sat eftir með 13 ára dreng og börnin til allra verka á óðalinu'
Hrauni.
Pétur hafði gert ráð fyrir að koma ekki heim aftur fyrr en
undir jól. Þegar svo blessuð jólin komu, vildi svo til að veð-
ur var hið versta, stórhríðarbylur. Fjallvegurinn á milli
N-fjarðar og Hrauns bæði erfiður og á honum villugjarnt.
Það var því dapurlegt hjá Hrafnhildi á aðfangadaginn, er
barið var að dyrum og boð kom frá Gísla í Gerði, að hann
hefði símað og talað við Pétur, og hefði hann sagt, að hann
legði ekki upp í þessu veðri, og mundi því ekki koma heim
fyrr en eftir hátíðir.
Þær Bergljót og Hrafnhildur reyndu að gera sem hátíð-
legast fyrir börnin. Fréttir höfðu komið af Hákoni, sem undi
sér hið bezta í Reykjavík, og var það Hrafnhildi gleðiefni.
Þetta urðu því friðsæl, þótt fremur fátækleg jól á Hrauni.
Það er lítilmannlegt að drekka