Freyr - 01.04.1904, Blaðsíða 12

36
EítEYR.
íallin þar sem þarf að flytja móinn langt, en
nokkru dýrari en Sparkjærs aðferðin.
I Sparkjær kostar upptaka og þurkun á
einni smálest — 2000 pd. — af steyptum mó
3,25—3,50 krónur.
Ef'tir skýrslu Búnaðarfélags Islands, er
mórinn í Kringlumýri 50— 54 þuml. á dýpt
setjign að meðaltali 4x/a fet. Teningsfet af ó-
þurkuðum mó vegur nálægt 70 pd. og þurefnin
16,4°/0- Þá fæst af þurrum mó — 20°/0 vatn
— úr hverri vallardagsláttu af mýrinni:
900. 36. 41/,. 70 . 16,4. . 100
2000 100 80
= 1010 smálestir.
Notagildi þessa mós er 2800 cal. og nota-
gildi steinkola kring um 7000. Mórinn úr 1
dagsláttu jafngildir þá til eldiviðar liðlega
400 smálestum af kolura, og mýrin sjáif — ef
rétt er að farið - að minnsta kosti jafn mik-
ils virði til ræktunar eftir sem áður. Hvort
happa sælla sé fyrir land og lýð aðnota mó-
inn úr Kringlumýri eða kol frá New-Castle læt
eg hagfræðingana dæma um.
Að endingu vil eg vekja athygli manna á
einu atriði, sem hefir mikla þýðingu við notk-
un mósins og það eru ofnarnir. Mór er elds-
neyti, sem brennur með miklum loga og er
auk þess fyrirferðarmikið. Móofnar verða því
að vera öðruvísi en kolaofnar, loftaðfærslan
öðruvísi (bæði gegnum eldsneytið og að logan-
anum) og eldhoiið rúmgott. Hér í Danmörku
fást mjög góðir móofnar af ýmsri gerð, og hafa
margir þeirra við tilraunir reynst mæta vel.
Notagildi alt að 95°/0 eða að eins 5°/0 af hit-
anum sem eldsneytið framleiðir fer til ónýtis
(út í reykháfinn). Að svo stöddu máli vil eg
ekki beinlínis mæla með neinni sérstakri teg-
und, til þess hefi eg ekki rannsakað þá nægi-
lega. Enda er fleira að athuga en notagildið
eitt t. d. verð, traustleik, hvernig er að passa
þá o. fl.
Kaupmannahöfn 1904
Ásgeir Torfason.
Aó beita sauðfé.
Eftir Björn Bjarnarson í G-röf.
Reynslan er sannleikur.
Með aldrinum sannfærist eg betur og bet-
ur um, að reynslan er bezti kennarinn í bún-
aðarfræðinni.
Þótt aðalþættina megi kenna bóklega,.
bygt á almennri reynslu, koma fyrir hvern
einstakling mörg smáatriði til greina, semjtaka
verður tillit til, og naumast er unt að skýra
nægilega nákvæmt í riti. Þessi smáatriði gjöra.
oft það að verkuin, að þau raska að nokkuru
leyti þeirri reglu, er bókfræðin byggist á,.
nema dómgreind einstaklingsins kenni hon-
um að gæta þeirra á réttum stað og tíma.
En á það brestur oft, sem eðlilegt er, Jog
fyrir það er hin fræðilega búnaðarkensla svo
varúðarverð, og svo misjafnlega dæmd og nýtt
Það sem einum reynist vel, getur algjörlega
misheppnast hjá næsta nágranna, þótt báðir
fylgi sömu reglu með líkri viðleitni. Staðhætt-
ir og margt annað er svo breytilegt.
Þess vegna er það, að þótt maður fyrir
reynslu þykist orðinn sannfærður um gildi ein-
hverrar kenningar, á þeim stað og undir þeim
kringumstæðum sem hann hefir öðlast reynsl-
una, má eigi gefa hana út sem gilda, almenna
reglu. En þrátt fyrir það álít eg rétt, og geta
að liði orðið, að menn geri kunnugt það, er
þeim hefir vel reynst, skýri frá því blátt áfram,.
satt og hreinskilnislega, svo aðrir geti hag-
nýtt af því það, er kann að eigavið hjá þeim,.
með tilbreytingum eftir ástæðum.
Meðferð sauðfjár hefir á síðustu áratug-
um í Sunnlendingafjórðungi víðast mikið breyzt
frá því er áður var, aðallega í því, að nú er
fénu mikið minna beitt og meira gefið inni á
vetrum.
Menn, er fyrir 30—40 árum voru aldraðir
höfðu uppalist við þann sið, að beita sauðfó
svo rnikið sem unt var. Var það látið liggja
við beitarhús (hagahús), er oft voru jötulaus,
og fénu „gefið á gadd“, þá sjaldan því var
gefið. Þessi beitarhús eru mjög víða lögð*
niður, en 1 þeirra stað komin innigjafahús
heima við bæinn.