Freyr - 01.04.1906, Blaðsíða 6

54
FREYR.
áttu upphaflega að ganga til, reynaat svo vel,
að nauðsyn verði á þvi, að verja meira fé til
þeirra, en Ræktunarsjóðurinn getur látið í té,
þá er auðsætt að síðari þing hlaupa þar undir
hagga með fjárframlagi.
En það, sem mestu réði í þessu vaxtamáli
Ræktunarsjóðsins, og hlaut að vekja athygli
þingmanna, var, hve margt á síðasta þingi
virtist miða að því að rýra fjárráð þingsins í
stað þess að auka þau eins og vera beríflest-
um greinum. Þetta kom berlega fram við um-
ræðurnar um Ræktunarsjóðinn, og styður ágætl.
að þvi, sem eg hefi haldið fram í greinum mín-
um um „Kosning búnaðarþingsfulltrúanna.1'
Mér þykir það einkennilegt af jþeim af
útgefendum Ereys, sem eru ráðunautar Búnað-
arfél. íslands, að ráðast jafn óvægilega, sem
þeir gjöra í nefndri ritgjörð, á formann félags-
ins. Og hæpið er að það sé hyggilegt af þeim,
að svívirða neðri deild að ástæðulausu, þar
sem Búnaðarfél. Isl. á þó undir högg að sækja
með fjárframlag frá þinginu. En gálausast er þó,
að tala um það að önnur deild alþingis „svín-
beygi“ hina, því að hver skynhær maður ætti
að vita, hve mikla þýðingu það getut haft fyrir
heiil þjóðarinnar, að samvinna sé sem bezt og
liprust milli þingdeildanna.
Hermann Jónasson.
* *
*
Enda þótt athuganir hr. H. J. hér að fram-
an séu ekki færðar í sem kurteisastan húning,
vildi Freyr ekki meina honum svars fyrir sina
hönd og þeirra, sem hann virðist vera sjálfkjör-
inn vörður tyrir, og það þvi fremur sem vér
könnumst við það, að Freyr hefði getað látið
sömu skoðun sína í ljósi með vægari orðum,
en hann gjörði; meiningin þurfti ekki að rask-
ast við það.
Hinsvegar sýtum vér ekki yfir því, sem orð-
ið er, og teljum það nú fremur happ að Freyr tók
nokkuð hart til orða, því að þar sein hr. H. J.
virðist, eins og margir fleiri, jafnan næmari
fyrir einstökum vel eða illa völdum orðum en
mergi málsins, má ætla að hann hefði ekki
komið fram með greinarstúfinn, ef hann hefði
ekki haft einhver orðatiltæki að hengja hatt
sinn á.
Oss þykir sem sé nokkur fengur í greinar-
stúfnum; fýrst og fremst af því, að það getur
bæði verið til gagns og skemtunar fyrir fólkið,
að það fái einstaka sinnum að sjá á hak við
tjöldin á leiksviði löggjafanna, enda virðist þess
full þörf til þess að skilið verði sumt af því,
sem heyra má af pöllunum og lesið verður um
í þingtíðindunum. Og þá þykir oss rúsínan í
niðurlagi greinarinnar þess virði, að Freyr flytji
hana lesendum sínum til smekks, því að þar
kemur ánægjulega vel fram hin sanna mynd af
fjármálapólitík hr. H. J., mynd, sem vér könn-
umst nokkuð við, en höfum ekki fyr séð setta
fram með jafn greinilegum dráttum.
Freyr skýrði frú gangi Ræktunarsjóðsfrum-
varpsins í gegnum þingið alveg eins og frá því
segir í þingtíðindunum og dæmdi út frá því.
Aðrar heimildir voru ekki til. Nú hregður hr.
H. J. oss um hlutdrægni, er vér gátum eigi
um þær „knýjandi ástæður“, er hann fræðir
lesendurna um, að efri deild hafi notað til þess
að berja sitt mál fram þvert ofan í tiliögur
milliþinganefndar, stjórnar og mikils meiri
hluta neðri deildar, ástœður, sem aldrei hafa
fyr komið opinberlega fram og eflaust hafa átt
að geymast og gleymast að tjaldabaki, enda
hefir það hingað til ekki verið talið sæmilegt,
og mun ekki verða, að fulltrúarnir verzli með
áhugamál þjóðarinnar, og skörin virðist færast
upp í bekkinn, er þingmenn sjálfir fara að viður-
kenna opinherlega réttms^ti slíkrar verzlunar.
Og það megum vér fullyrða, að Freyr hefði
aldrei, þótt kann hefði vitað um kaup þessi,.
farið að hampa þeim sem gildri ástæðu fyrir
gjörðum þingsins, en aumt er það fyrir þingið
í heild sinni, að einstakir þingmenn skuli þurfa
að afsaka gjörðir sínar með því, að þeir hafi
verið neyddir — í „hrossakaup.11
Það er satt, að Freyr hefir verið og er
meðmæltur þjóðjarðasölu, en hvort hann vildi
kaupa framgang þeirra laga á þessu þingi því
verði, að eyðilagður væri Ræktunarsjóðurinn
að miklu leyti, er annað mál. — Það virðist
annars æði djúpt á „óbrjálaðri hugsun“ hjá hr.
H. J., er hann heldur því fram, að ákvæðið í
frumvarpinu um að Ræktunarsjóðurinn væri
undanþeginn rentugreiðslu til landssjóðs, hefði
„alls enga þýðingu" haft, ef þjóðjarðasölufrum-