Akranes - 10.09.1943, Síða 9
AKRÁNES
77
Ármann Halldórsson, Hofteig.
Hann er fæddur hér í Götuhúsum 31.
des. 1892. Halldór faðir hans var for-
maður, og druknaði við 5. mann 28. eða
29. júlí 1898. Ármann fór ungur að
stunda sjóinn. Eftir að mótorbátarnir
koma til sögunnar, varð hann fljótt
formaður á þeim, fiskinn og kappsamur.
Svo sem sjá má í þessum þætti hér að
framan, hefur hann verið meðeigandi í
mörgum bátum og á nú hálfan m.b. „Ár-
mann“. Þegar m.b. „Fagranes11 kom til
Akraness, tók Ármann við skipstjórn
þar og var það svo að segja óslitið þang-
að til það var selt á burt.
Skafti og Einar Jónssynir.
Þeir voru synir Jóns Halldórssonar
(Þess er oft hefur verið nefndur hér að
framan) og konu hans Jónínu Jónsdótt-
ur, en þau eru bæði borin hér og barn-
fædd.
Skafti var fæddur 25. júlí 1895 en Ein-
ar 20. júlí 1901.
Þeir byrjuðu þegar á unga aldri að
stunda sjó heima og heiman. Báðir voru
þeir vel greindir og höfðu ríka löngun
til að menntast, þó ekki gengju þeir
langskólaveginn. Heima öfluðu þeir sér
þeirrar menntunar, sem þá var fáanleg,
og lásu þegar frá barnæsku allt er þeir
komust yfir. Skafti gekk á Stýrimanna-
skólann og lauk þar prófi árið 1921.
Hann var lengi á togurum og stundaði
meira sjó að heiman en heima á þeim
árum.
Árið 1927 kaupa þeir bræður m.b.
Kveldúlf frá ísafirði, 24 smál. að stærð.
Hefja þeir þar með útgerð sína hér, sem
þeir síðan ráku með miklum dugnaði
og fyrirhyggju, meðan þeim entist ald-
ur til.
Fljótlega eftir þetta keyptu þeir jörð-
ina Neðri-Lambhús, sem foreldrar
þeirra höfðu átt um skeið, löngu áður.
Þar byggðu þeir stórt fiskaðgerðarhús
úr steini, (sem enn stendur, og er nú
hluti af Hraðfrystihúsi Sigurðar Hall-
bjarnarsonar). Sjóvarnargarð mikinn
byggðu þeir til varnar landbroti. Þrílyft
íbúðarhús á Vesturgötu 19. Ennfremur
byrjuðu þeir á fiskreitagerð. Árið 1932
keyptu þeir annan bát, „Svalan“, 16
smálestir.
Skafti Jónsson.
Línuveiðarinn Ólafur Bjarnason (eldri).
Þannig voru þeir á góðum vegi með
að verða hinir athafnasömustu fram-
kvæmdamenn þessa byggðarlags, og
höfðu mikinn áhuga fyrir viðgangi
þorpsins. Þeir tóku sjálfir mikinn og
virkan þátt í þessu starfi og fram-
kvæmdum öllum, þar sem Skafti var
formaður á bátnum og Einar fylgdi hon-
um líka.
Ævi þeirra lauk með sviplegum og
sorglegum hætti, svo sem margra félaga
þeirra fyrr og síðar, því Kveldúlfur
fórst með allri áhöfn 19. janúar 1933.
Þeirra félaga allra verður nánar getið í
þættinum „Sorgarsagan mikla“.
Þetta var mikið áfall fyrir hina full-
orðnu foreldra. En Jón lét ekki bugast,
því hann reynir að halda í horfinu með
því að gera út þann bátinn sem eftir var,
en honum hélst ekki lengi á honum, því
Svalan strandaði á Suðurflös 1935.
Haustið 1934 kaupir Jón m.b. Rjúp-
an, 23 smál. Hann rak upp í ofviðri á
sundinu 1937. Seinast á því sama ári
kaupir hann enn m.b. Aldan, af Brynj-
ólfi Nikulássyni, en selur hana aftur
1940, Halldóri og Jónmundi Guðmunds-
sonum, en þeir aftur 1942 Ellert Ás-
mundssyni, sem á hana nú. Það sama ár
selur Jón og Sigurði Hallbjarnarsyni
fiskhús og það land jarðarinnar, sem
liggur vestan Vesturgötu. Þá selur
hann og Hannesi Ólafssyni íveruhúsið.
Að vonum hættir Jón þar með að
fást við þennan rekstur. Eiga þau hjón
eftir nokkurn hluta jarðarinnar og búa
í hinu gamla Lambhúsahúsi, sem Guð-
mundur Guðmundsson byggði árið 1878.
Þrátt fyrir aldur og eldraunir, eru þau
hress og bera sig vel.
Sigurður Hallbjarnarson.
Hann flytur hingað 1927 og kemur
frá Súgandafirði, þar sem hann var
fæddur og uppalinn. Kaupir þá þegar
húsið Tungu af Eiríki Guðmundssyni frá
Bóndhól. Þegar hann kemur hingað, á
hann m.b. Hermóð (eldri), 38 smál. og
er formaður á bátnum sjálfur, þar til
hann selur hann 1931. 1930 kaupir hann
í félagi við Þorkel Halldórsson m.b. Har-
ald, 30 smál., eiga þeir hann enn, og
hefur Þorkell verið formaður á honum
alla tíð. Árið 1929 byggir Sigurður stórt
fiskhús við Lambhússund. 1931 gerir
hann fiskreit á innanverðum Presthúsa-
kampi og byggir þar nokkru seinna
fiskhús. 1931 kaupir hann m.b. „Aldan“
ásamt þeim Ellert Jósefssyni og Brynj-
ólfi Nikulássyni, sem var formaður á
bátnum. En fljótlega seldi Sigurður
þeim félögum sinn part í bátnum. Árin
1931—’32 leigir Sigurður tvo fiskibáta,
m.b. „Svalan“ frá Vestmannaeyjum og
m.b. „Bára“ frá Akureyri. Árið 1934
kaupir hann mb. „Björgvin“, 19 smál.
og gefur honum nafnið „Bára“. Árið
1937 kaupir hann að vestan m.b. „Sval-
an“ og skírir hann „Hermóð“, er hann
enn í eigu Sigurðar.
Árin 1941 og ’42 byggir Sigurður
Hraðfrystihús, en stækkar það um
helming 1942. Afköst hússins eru nú 10
tonn af flökum á sólarhring og hefur
geymslupláss fyrir 500 tonn.
Á árinu 1940 kaupir Sigurður af Jóni
Halldórssyni þann hluta af Neðri-Lamb-
húsaeigninni sem liggur vestan Vestur-
götu. Þetta sama ár, 1940, í janúar kaup-
ir hann línuveiðagufuskipið „Sigrún“,
en selur það til Norðfjarðar í nóv. sama
Einar Jónsson.