Akranes - 01.07.1954, Síða 26

SÉRA FRIÐRIK FRIÐRIKSSON:
STARFSÁRIN III.
lnnskot og athugasemd inð ferðasögur mínar:
Ég er nú farinn að sjá eftir, að ég tók mér fyrir hendur að
þykjast ætla að skrifa ævisögu mína í þáttum (sjá Akranes jan.
—febr. 1949). Því mér datt þá ekki i hug, að ferðalögin mundu
taka svo mikinn tíma og rúm. En ég verð víst að halda áfrr.m
með áætlunina. Nú, er ég er búinn að lýsa heimkomu minni,
langar mig helzt til að segja frá vetrinum 1923—24, því margt
mætti segja frá þeim vetri, bæði frá félagslííinu í K.F.U.M. og K
i Reykjavík og Hafnarfirði, sömuleiðis frá því, sem heyrir til
minu persónulega lífi, hvemig Adolf litli smám saman hreiðraði
sig i hjarta mínu, hvemig mér varð sérleg ánægja að því að geta
síðari hluta vetrar aðstoðað minn ógleymanlega vin og velunnara
Jóhann dómkirkjuprest Þorkelsson við undirbúning fermingar-
barna hans og ferming þeirra síðasta prestskaparár hans, hvern-
ig þroskaðist áfram samstarf K.F.U.M. i Rvík og Hafnarfirði
um fjáröflun sumarbúðanna í Kaldárseli o. s. frv. Þetta allt verð-
ur að biða næsta þáttar um Sumarbúðirnar. En svo að ég haldi
áfram ferðasögunum verð ég að hefja næsta ka:fla.
Lundúnaferð mín.
Um vorið 1924, eftir afstaðnar fermingar og félagsstarf vors-
ins, kom til min einn dag seint í maí, virktarvinur minn og
félagsbróðir Pétur Björnsson, skipstjóri á s/s Villemoes og spurði
mig, hvort ég vildi ekki koma i ferðalag með sér til Lundúna og
heim aftur. Hann kvaðst mundu verða í Lundúnum fimm eða
sex daga, á að gizka 1.—6. júni. Varð þetta slik freisting fyrir
mig að ég iðaði allur í skinninu af til'hlökkun sérstaklega til sjó-
ferðarinnar og nautnaríkrar samveru við skipstjórann. Ég tal-
aði um þetta við sér Bjarna Jónsson, formann K.F.U.M. og fékk
leyfi hans og þar með stjómar K.F.U.M. En til þess þó að setja
þessa skemmtiferð eitthvað í samband við íélagið, fékk ég umboð
stjórnarinnar til að mæta sem fulltrúi K.F.U.M. á íslandi, á
áttatíu ára afmæli K.F.U.M. í Lundúnum 6. júni. Hafði George
Williams stofnað fyrsta K.F.U.M. þann dag árið 1844. Þetta
féll nú allt í ljúfa löð. Var lagt af stað þann 27. eða 28. mai og
áttum vér hvergi að koma við á leiðinni nema í Vestmannaeyj-
um. Þótti mér mjög vænt um það, því þar heimsótti ég mág
minn, Stein Sigurðsson, klæðskera, og Kristínu systur mína.
Varð þá svo umtalað, að ég skyldi dvelja mn stund í Vestmanna-
eyjum, er ég kæmi til baka. Svo var nú siglt frá landi, og feng-
um vér gott veður að mig minnir. Það varð og hin ánægjulegasta
ferð. Willemoes var ekki farþegaskip, og voru ekki aðrir utan
skipshafnar nema frú Ellen, kona skipstjórans og ég. Ég svaf
uppi i stýrishúsinu og hafði þaðan ágætt útsýni. Á daginn hafð-
ist ég við niðri í bústað skipstjórans eða úti á þilfari og talaði
við skipsmennina, sem voru mér mjög ljúfir. Sérstaklega þótti
mér gaman að tala við stýrimanninn, Jón Ólafsson, sem seinna
varð vildar vinur minn, greindur maður og fróður.
Ekkert bar nú sögulegt við á ferðinni, og fannst mér ég vera
í sjöunda himni, og liðu dagamir helzt of fljótt. Svo kom loks
að því, að vér sigldum inn i hið fornfræga, söguríka fljót, Thames
ána, og varð ég ekki lítið hrifinn að vera á þessum slóðum.
Reyndi ég til að láta endurminningar sögunnar renna upp fyrir
mér, allt frá þvi Cesar hóf fyrsta leiðangur sinn til Bretlands
og lýsti fyrst hinu mikla fljóti, sem hann lét herdeildir sínar
98
vaða yfir á móti fjandmönnunum, en þeir stóðu vigbúnir á nyrðri
fljótsbakkanum. En þrátt fyrir að Rómverjar yrðu að vaða upp
í háls, svo höfuðið eitt stóð upp úr, þá stóðust Bretar ekki áhlaup
þeirra, og vann Cesar þar mikinn sigur.
Reyndi ég nú að láta hugann fylgja straumnum gegnum ald-
irnar svo langt og greinilega sem söguþekking mín náði, en því
miður heppnaðist þetta fremur illa, því að þekking mín var
æði gloppótt.
Siglt var nú upp eftir fljótinu, og var mikið um siglingar
fram og aftur og komum vér svo þangað, sem Willemoes átti
að leggjast og var þaðan alllangur vegur upp í borgina miðja.
Eftir að öll nauðsynleg störf þar neðra voru af hendi leyst,
fylgdu þau skipstjórahjónin mér upp í borgina, og komst ég
þannig að leiðartakmarki mínu, upp í K.F.U.M. Margar eru
K.F.U.M. byggingar á ýmsum stöðum í Lundúnum, og margar
mjög glæsilegar, en þó ber ein bygging af þeim öllum, bæði
að stærð og prýði. Þar hefur aðal-K.F.U.M., (Central Y.M.C.A.)
aðsetur sitt. Byggingin stendur við Tottenham court road og er
likari 'höll en húsi; gnæfir þar upp hár og mikill turn. Ég gekk
nú með hólfgerðum kviða inn í hina voldugu miðstöð félags-
starfs vors í hinu mikla heimsveldi, og var mér visuð leið að
skrifstofum hinna mörgu framkvæmdarstjóra félagsins. Ég spurði
fyrst um aðalframkvæmdarstjórann, Sir Arthur Yap, og sendi
inn nafnspjald mitt. Meðan ég beið þar, þá kom fram úr ann-
arri skrifstofu maður, sem ég þekkti frá Pörtschach, einn af fram-
kvæmdarstjórunum, Mr. Heald, og er hann kom auga á mig
kom hann og heilsaði mér mjög innilega og lét i ljós gleði sína
að sjá mig í Lundúnum. Hann spurði, hvort ég hefði séð Sir
Arthur, og er ég sagði, að ég hefði þegar sent nafnspjald mitt
inn til hans, þá gekk hann rakleitt inn og kom út aftur og bað
mig að biða örfáar minútur, því það væri maður á tali við aðal-
framkvæmdarstjórann. I sama bili vatt sér maður að mér og
heilsaði á dönsku næstum því með fagnaðarópi og varð ég ekki
minna glaður við að sjá hann. Það var einn af aðalframkvæmd-
arstjórum Landssambands K.F.U.M. í Danmörku, séra Harald
Jessen og mikill vinur minn. Urðu þar fagnaðarfundir. Hann
sagði mér, að þeir væru heilmargir vinir staddir í Lundúnum á
einhverju móti. Allt saman kærir vinir mínir. Er við þrír höfðum
svo talað saman stutta stund, var ég sóttir inn til Sir Arthurs,
og fékk ég hjá honum hinar hlýjustu viðtökur. Ég sagði honum,
að ég væri kominn með kveðjur frá K.F.U.M. í Reykjavík á
80 ára afmæli félagsins í Lundúnum. Bauð 'hann mig velkominn
og bað mig að vera gest félagsins fram yfir hátíðina þann 6.
júní. En hann afsakaði mjög, að i aðalhúsinu væri hvert her-
bergi fullt, og yrði hann því að láta mig búa í gistihúsi félags-
ins i Russel street, og minnir mig, að það gistihús lægi svo sem
10 mínútna gang frá aðalhúsinu; var gengið framhjá framhlið-
inni á British Museum. — Ég fékk þar ljómandi herbergi, og
þótti mér þar mjög skemmtilegt. Smátt og smátt hitti ég 'heil-
marga af kunningjum frá Pörtschach frá þvi árið áður, þar á
meðal Lloyd Williams höfuðsmann. Hann tók mér mjög alúð-
lega og bauð mér til hádegisverðar á mjög góðu veitingahúsi.
Þar borðuðum við saman ágætan dagverð. Hann var mjög blátt
áfram og gamansamur. Þegar við höfðum snætt tók höfuðsmað
urinn fram pípuna, án þess að bjóða mér tóbak, og er ég sá,
að hann ætlaði ekki að sinna mér i þeim efnum, sagði ég: „Ég
hef sjálfur pipu og tóbak en mér er forvitni á að reyna tóbak
höfuðsmannsins, „Ö“, sagði hann og tók til að afsaka ógest-
risni sina, eins og 'hann orðaði það, og svo bætti hann við: „Mér
þykir svo vænt um að þér reykið; siunir klerkar fyrirdæma það,
en mér dauðleiðist þessir allt of dyggðugu menn!“ Eftir það
gekk samtalð fjörlega. Mér fannst, að hefði ég aldrei talað ensk-
una liðugar. Hann var svo hispurslaus, að ég varð alveg ófeim-
mn, og lét vaða á súðurn, og hef sjálfsagt sagt marga vitleysuna
í enskunni, en hann var svo kurteis að láta ekki á því bera. Hann
var vel menntaður maður og kristniboðsvinur. —
AKRANES