Akranes - 01.10.1954, Síða 26

SÉRA FRIDRIK FRIÐRIKSSðN:
STARFSÁRIN III.
Ég sagði: „Ég er Islendingur og heiti Friðriksson". „Nei!“
sagði hann, „þér eruð þó ekki Pastor Friðriksson?“ „Jú, sagði
ég „hvemig datt þér það í hug!“ — „Ó Guði sé lof, þá er mér
nú borgið. Ég heyrði í vetur dr. Wichmann Matthiesen halda
fyrirlestur um yður í K.F.U.M. í Fredericia“. — Svo fórum við
út og ég fann þar í einni af hliðargötum matstað og gaf honum
máltíð. Hann vildi borga hana og kvaðst hafa nóga peninga.
Svo fórum við aftur upp í lestrarsalinn og biðum þar til klukk-
an varð ío1/^, og enginn kom þangað úr kirkjunni. Það átti að
loka húsinu kl. 11, og allir, sem ekki gistu þar að fara. Svo fór
ég niður til dyravarðarins að spyrja, hvort pilturinn gæti fengið
herbergi um nóttina, en þar var allt fullt, en hann hringdi á
hótel þar í grenndinni, og þeir héldu að þar kynni að vera eitt
herbergi laust. Svo fórum við þangað. Það var við Russel Square,
og er til kom var þar líka fullt. En þeir voru svo góðir þar að
hringja í nærliggjandi gististað, og loks fengum við herbergi
á gistihúsi í götu nálægt, og vísuðu þeir mér leið. Ég fór með
hann þangað. Þegar þar var komið hitti ég gistihússtýruna, og
kvað hún herbergi til reiðu. En meðan ég var að tala við hana,
kom allt i einu maður þjótandi inn af götunni og hélt báðrnn
höndum um höfuð sér, og blóðið fossaði undan höndum hans,
og hljóp hann niður i kjallarahæðina. Konan rak upp hljóð og
þaut niður á eftir honum. Við stóðum eins og þvörur og vissum
ekki, hvað við ættum að gjöra af okkur. — En eftir litla stund
kom konan til baka og var þá róleg og vísaði okkur á herbergið.
Það var vistlegt og gott. Ég hjálpaði honum að skrifa sig inn í
gestabókina. Svo töluðum við um að hann kæmi kl. 10 um morg-
uninn niður í K.F.U.M. Það var í mér geigur að skilja hann þar
eftir. Ég 'fór kl. 9 niður í K.F.U.M. og beið þar, þangað til þeir
Sir Arthúr og prófessor Gray komu. Þá var hann ekki kominn,
og setti ég danskan mann til að taka á móti honum. Svo sá ég
hann ekki framar. Hér um bil tveim mánuðum síðar fékk ég bréf
frá hcnum, og kvaðst hann um morgninn hafa tekið vagn og
ekið heim til ræðismannsins, og hefði hann sent sig með næstu
lest til áætlunarstaðar síns, og hefði hann því ekki getað komið i
K.F.U.M. Hann varð seinna góður kunningi heima á Jótlandi,
þar sem ég kynntist foreldrum hans. Og er hann úr sögunni.
Nú var sá stóri dagur upp runninn. Áttatíu ár liðin síðan
K.F.U.M. var stofnað. Ég ók með þeim Sir Arthúr til St Pauls-
kirkjunnar. Þeir höfðu meðferðis í vagninum stóran krans og
fagran. Þar mættu okkur Mr. Williams, sonur stofnandans, og
með honum roskinn maður, sem verið hafði trúnaðarþjónn Sir
George í elli hans. Síðan komu þeir Asquith lávarður, sem ég hef
áður sagt 'frá, Radstoch lávarður og þrir aðrir, sem ég man
ekki nöfnin á. — Sir Arthur lagði kransinn á gröfina með örfá-
um orðum, og Mr. Williams sagði fáein orð og bað bæn; svo
tóku allir í hönd sonarins, og þá gengum vér hljóðir frá gröfinni
og héldum heim stuttan spöl frá kirkjunni til verzlunarhússins.
Svo fórum vér upp í K.F.U.M. herbergið, sem var alveg eins
og daginn, sem félagið var stofnað, sama borð og sömu stólar.
Það var nú bænaherbergi, mitt inni i hinni stórfenglegu verzl-
un. Þar inni var lesinn upp 46. sálmur Davíðs, og svo kropið
niður til sameiginlegra bæna. Á eftir þessari athöfn var ekið
upp á Hótel Russel, þar sem hádegisverðurinn fór fram. Þar
voru eitthvað um 200 gestir boðnir, hér um bil allt útlendingar,
K.F.U.M.-meðlimir frá mörgum löndum. Þar tók ég e’ftir 2 eða
3 Kínverjum eða Japömnn, og þar sá ég tvo svertingja og fékk
seinna að vita, að þeir voru framkvæmdastjórar í K.F.U.M. í
Suður-Bandaríkjunum. Þar voru og vinir mínir frá Danmörk.
Mr. Williams bauð gesti velkomna, og svo hélt Sir Arthur
Yapp stutta ræðu fyrir K.F.U.M. áttræðu og stofnanda félags-
ins. Svo var borðað með beztu lyst með glöðum samræðmn, en
engum frekari ræðuhöldum. Sir Arthur tók mig á eftir til Mr.
Williams til að kveðja hann sérstaklega, og þakkaði hann mér
fyrir komuna og sagði, að ég hefði verið hinn einasti, sem komið
hefði til Englands eingöngu til þess að heiðra föður sinn og Ltmd-
únafélagið, og þess vegna hefði það verið sér sérstök gleði, að ég
hefði verið viðstaddur við gröfina um morguninn. — Ég var
lika mjög hrærður, af þessum sóma, sem þeir höfðu sýnt mér
og Islandi með þessu. Asquith lávarður tók mig tali og minntist
á samveru okkar í Kaupmannahöfn árið 1922 og spurði, hvort
hann mætti ekki bjóða mér með sér út til Rudyards Kiplings,
og sagði ég að ekkert hefði verið mér kærara, ef ekki stæði svo
á högum mínum, að ég yrði næsta morgun að leggja á stað
heimleiðis til íslands, en þakkaði vel fyrir tilboðið og þá sæmd,
er lávarðurinn sýndi mér með boði þessu. Ég var undrandi, að
lávarðurinn skyldi muna eftir samtali okkar í Kaupmannahöfn.
Ég lét í ljósi þessa undrun mína. Hann sagði: „Ég hef ennþá
þýðingu yðar, sem sungin var á samkomunni í K.F.U.M. í Kaup-
mannahöfn: „Saviour of Youth!“ —
Síðdegis bar ekkert til tíðinda; um kvöldið var ég á fundi
með nokkrum ungum monnum, sem bjuggu i höfuðbyggingu
K.F.U.M., og var það mjög skemmtilegt kvöld, og var endað
með mjög innilegri bænagjörð, þar sem þrír eða fjórir ungir
menn báðu upphátt.
Næsta morgun fór ég niður í höfuðbygginguna til að kveðja
Sir Arthur Yapp og Mr. Heald, og fékk þar bil til að flytja mig
niður þangað, sem Willemoes lá, og fylgdi mér þangað einn
af mínum dönsku vinum, P. Poulsen, sem seinna varð ritstjóri
blaðsins „De Unges Blad“, og framkvæmdarstjóri bókagerðarinn-
ar: „De unges Forlag“. — Hann hefur ávallt reynzt mér sannur
vinur. Skipstjórinn minn, Pétur Bjömsson, bauð honum til há-
degisverðar, og nutum við svo samverunnar þangað til „Wille-
moes“ leysti landfestar, og þá er skipið rann út á fljótið, veifuð-
um við Paulsen síðustu kveðju í bili hvor til annars. — Svo sigld-
um vér niður fljótið, og fannst mér, að ég befði auðgast mikið á
þessum fáu dögum, og var mjög þakklátur vini mínum, Pétri
skipstjóra Björnssyni, fyrir að ha'fa boðið mér í þessa ágætu
ferð. En skemmtunin var ekki á enda, því að þegar vér vorum
að sigla út úr Thamesármi, gjörðist það, að ég breytti um stöðu
og tignarnafn. Ég lét skrá mig á lista skipshafnariimar og gjörðist
Steward. Ég fann talsvert til mín, en það versta var, að ég fékk
ekkert að starfa. — Sigldum lér svo til Edinborgar og héldum
ekki inn til Leith eins og vant var, heldur til annars hafnar-
bæjar, Granton, og lögðumst þar. Ekki gjörði ég neina „lukku“
hjá hafnsögumanninum; hann sagði seinna við skipstjórann
eitthvað á þessa leið: „You have had many bad stewards, but
this is the worst one“. — Svo þegar vér vorum komnir aftur út
í rúmsjó, þá sagði ég af mér embættinu og var afskráður.
Við sjómannakirkjuna norsku í Leith var þá prestur að
nafni Ludvík Schiibeler, norskur maður og kvæntur sænskri
konu. Hann var bæði ágætisprestur og maður. Skipstjórinn minn,
Pétur Bjömsson, og séra Schubeler voru mjög góðir vinir. Kirkj-
an og sjómannastofan var niður í Leith, en heimili prestsins var
á milli Granton og Leith. Skipstjórahjónin og ég heimsóttum
prestinn á heimili hans og var oss tekið með mildum fögnuði af
prestshjónunum; voru þar siðdegisveitingar ágætar og svo
skemmtum vér oss hið bezta úti í ljómandi fallegum skrúðgarði,
sem umluktur var talsvert háum múrum; þar var yndislegur
ilmur af grasi, angandi blómum og nokkrum háum trjám. Þar
léku þær sér saman, Esther litla, dóttir skipstjórans og dóttir
prestshjónanna, nær jafnaldra. Leið þar tíminn allt of fljótt
134
AKRANES